Menu

Onderdeel van Pixfactory

Onverwachte stadsbewoners

Ik zit op een terras met een kop koffie en een stuk appeltaart. Niet ver van me vandaan zitten twee stadsbewoners die net als ik voldoen aan het MAMIL-profiel (Middle Aged Man In Lycra). In plaats van taart hebben ze een stevige lunch besteld. Vandaag heb ik geen spiegelreflexcamera bij me, alleen mijn smartphone. Want ook op de racefiets geniet ik van het prachtige Nederlandse Landschap; wielrennen is voor mij een prettige manier om enerzijds ons mooie land te bekijken en anderzijds om mijn hoofd heerlijk leeg te maken. Even geen boswachter of natuurfotograaf maar gewoon een fietser. Ik prik in mijn appeltaart en hoop dat de ingrediënten van Nederlandse bodem zijn.
Reeën in de randstad. Fotograaf: Mark Kras
Insecten zijn essentieel voor de bestuiving van ons voedsel. Wespen zijn in het voorjaar bestrijders van plaagdieren in onze tuinen en niet in ons geïnteresseerd. Een appeltaartje gaat er natuurlijk wel in. Fotograaf: Mark Kras

Een gesprek

De mannen naast me bespreken het nieuws van de dag en natuurlijk komen de stikstofcrisis en het boerenprotest aan bod. Een opmerking blijft hangen: ‘Nederland is toch gewoon één grote stad. Dat moeten we maar eens toegeven. Dan kunnen we gewoon bouwen waar en wat we nodig hebben.’

In eerste instantie ergert die opmerking van deze stadsbewoner me. Het ontkent op de eerste plaats de belangrijke rol van landbouw in ons land. Maar als boswachter steekt me vooral de lompheid om als soort eerst het leven van andere soorten naar de overgebleven randen te dringen en dan maar te concluderen dat je wel zonder kan. Langzaam begint een beeld bij me te dagen.

Natuur komt terug

Onderdeel van mijn werkgebied is het Haagse Bos. Ooit een natuurgebied dat zich uitstrekte van Hoek van Holland tot Alkmaar. Een duinbos dat in de loop der eeuwen langzaam afbrokkelde. Nu is het Haagse Bos nagenoeg volledig omsloten door de stad. Maar er is iets bijzonders aan dit bos zo midden in die drukke Randstad. De laatste jaren hebben naast de lunchende ambtenaren plots nieuwe zoogdieren het Haagse bos gevonden. Niet om te lunchen, maar om er te leven.

Jonge vos in de stad. Fotograaf: Mark Kras

Verbinding vergroot leefgebieden

De laatste jaren is de natuur in Europa beter verbonden en is de kwaliteit ervan verbeterd. Populaties nemen toe en gaan op zoek naar nieuwe leefgebieden. Daarbij zijn ze ook steeds meer gewend geraakt aan de stedelijke omgeving. Vossen leven al een tijdje in de stad. Maar ook reeën hebben nu het Haagse Bos gevonden. En nog heimelijker de boommarter. ‘s Nachts gebruikt hij de brug die oorspronkelijk voor eekhoorns over de Benoordenhoutseweg is aangelegd. Een brug die na veel politieke scepsis in het verleden nu heel succesvol blijkt.

Eekhoorn in de stad. Fotograaf: Mark Kras

Mensenkennis

Bijzonder is het om te zien dat het niet alleen de ecoducten en eekhoornbruggen zijn die natuur helpt om leefgebied uitbreiden. Sommige individuen binnen een soort leren in de loop der jaren beter omgaan met het gedrag van mensen. Zo zien we dat eenden die buiten de stad al snel op de vleugels gaan zodra ze een mens zien, rustig op enkele meters dobberen op de vijvers van het Haagse Bos. Nog nooit ben ik zo dicht in de buurt geweest van poetsende smienten als in het Haagse.

Sommige smienten zijn mensenkenners brengen een relaxte winter door in het Haagse Bos. Fotograaf: Mark Kras

Natuur dichtbij

Het zijn vooral de reeën die regelmatig in mijn mailbox opduiken. Vaak zit dan ergens in de mail de zin: ‘Boswachter, er loopt een hertje los in het bos.’ Het antwoord is dan eenvoudig. ‘Geen zorg, dit is een wild ree dat zich blijkbaar prima in de stad weet te handhaven. We zien ze al een paar jaar’. Vraag is nu vooral of we als mensen klaar zijn om hen ruimte te geven in de stad. Want uiteindelijk houdt natuur niet op bij het blauwe bordje dat het begin van de bebouwde kom van Den Haag aangeeft. Die natuur loopt zomaar onze achtertuin in en dat zou wel eens flink gezond kunnen zijn voor mens en dier. Voor fotografen is het in ieder geval een buitenkans. In plaats van ver van huis te gaan op zoek naar bijzondere natuur zou die zomaar je eigen stad binnen kunnen lopen.

TIP

Lees meer over de eenden van het Haagse Bos op:

https://www.boswachtersblog.nl/zuid-holland/2022/02/25/eenden-paradijsvogels/

Geef een reactie

2 reacties

  1. Een prettig lezend stuk Mark, dank je wel. Het was interessant om de visie van een boswachter te lezen. Lompe mensen is echter bepaald geen synoniem voor ambtenaren. Dat was wel weer jammer.

  2. Alle dieren zijn ‘mensenkenners’, Mark. Ik herinner me een onderzoek van zo’n 50 jaar geleden op de wadden, waaruit bleek dat de vluchtafstand van vogels op het Nederlands deel significant kleiner was dan op het Duits/Deense hetgeen geweten werd aan (geen) bejaging. Eenzelfde effect zien we bij de tamme duinvossen, etc. en dus ook bij jouw parkeenden. De stadskolonisatie van mijn futen in de jaren 70 was ook zoiets. Het laat zich raden dat hier op het noordelijk platteland de reeën uiterst voorzichtig zijn; de zeehonden daarentegen niet (meer).

    De primaire sector (met name bulk-agrarisch) speelt inderdaad historisch een opbouwende, sinds halverwege vorige eeuw echter een grote desastreuze rol in de Nederlandse ecologie, terwijl ze in tegenstelling tot de innovaties en intensiveringen van afnemende – en al minstens 15 jaar van geen staats-economische betekenis meer is en zonder een ingewikkeld stelsel van subsidiëring allang niet meer zou kunnen bestaan in een veel te klein land waar iedere m² een vermogen kost. De individuele boer die voor zijn lifestyle vecht is makkelijk te begrijpen maar het geheel is volkomen ontspoord.

    Beide bovenstaande (stadse – en plattelandse natuur, incluis mensen dus) zouden véél meer aandacht van natuurfotografen moeten hebben, vind ik. Maar ja, wel iets anders dan het “mooie plaatje”, hè? 😉

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

2 reacties

  1. Een prettig lezend stuk Mark, dank je wel. Het was interessant om de visie van een boswachter te lezen. Lompe mensen is echter bepaald geen synoniem voor ambtenaren. Dat was wel weer jammer.

  2. Alle dieren zijn ‘mensenkenners’, Mark. Ik herinner me een onderzoek van zo’n 50 jaar geleden op de wadden, waaruit bleek dat de vluchtafstand van vogels op het Nederlands deel significant kleiner was dan op het Duits/Deense hetgeen geweten werd aan (geen) bejaging. Eenzelfde effect zien we bij de tamme duinvossen, etc. en dus ook bij jouw parkeenden. De stadskolonisatie van mijn futen in de jaren 70 was ook zoiets. Het laat zich raden dat hier op het noordelijk platteland de reeën uiterst voorzichtig zijn; de zeehonden daarentegen niet (meer).

    De primaire sector (met name bulk-agrarisch) speelt inderdaad historisch een opbouwende, sinds halverwege vorige eeuw echter een grote desastreuze rol in de Nederlandse ecologie, terwijl ze in tegenstelling tot de innovaties en intensiveringen van afnemende – en al minstens 15 jaar van geen staats-economische betekenis meer is en zonder een ingewikkeld stelsel van subsidiëring allang niet meer zou kunnen bestaan in een veel te klein land waar iedere m² een vermogen kost. De individuele boer die voor zijn lifestyle vecht is makkelijk te begrijpen maar het geheel is volkomen ontspoord.

    Beide bovenstaande (stadse – en plattelandse natuur, incluis mensen dus) zouden véél meer aandacht van natuurfotografen moeten hebben, vind ik. Maar ja, wel iets anders dan het “mooie plaatje”, hè? 😉

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Mark Kras

Mark Kras

Mark Kras is boswachter voor Staatsbosbeheer in het Nationaal Park Hollandse Duinen. Mark gebruikt natuurfotografie om betrokkenheid tussen mens en natuur te vergroten.

Meer columns van deze auteur

Deze artikelen vind je vast ook interessant: