Menu

Onderdeel van Pixfactory

12 spinnenfoto’s en spinnenfeiten

“Spinnen zijn éng!” Was de reactie van een collega-fotograaf, toen ik hem vroeg of hij wat mooie spinnenfoto’s voor me had. "Eng?!" Hoe eng kan een beestje van nog geen twee centimeter groot nu helemaal zijn?
Gewone tandkaak Enoplognatha ovata kogelspin
Gewone tandkaak (Enoplognatha ovata)

Dit gezegd hebbende; die keer dat ik in Thailand een glas over een spin zette, die dat vervolgens moeiteloos met één spinnenteen omverwierp, ben ik wel even gillend het hutje uitgerend. En de spin die Frodo aanviel in de Lord of the Rings was ook erg naar. Kijkend door een macrolens kan ik me best voorstellen hoe een spin eruitziet vanuit mug-perspectief en dan voel ik wel wat rillingen over mijn rug lopen.
Spinnen zijn duidelijk weinig populair, maar het is hoofdzakelijk een imagoprobleem dat spinnen parten speelt. In feite doen spinnen veel meer goed dan kwaad en verdienen ze best wat meer respect. Al was het maar omdat ze rondjes om de wetenschap rennen en kampioenen verspringen zijn!

1. Zijn spinnen echt gevaarlijk?
Ja en nee. Met uitzondering van één familie zijn alle spinnen giftig. Slecht nieuws voor de insectenwereld dus. Voor ons mensen is slechts een handjevol spinnen daadwerkelijk gevaarlijk en geen van deze spinnen komt in Nederland en België voor. Een spin die vervelend kan bijten (vergelijkbaar met de pijn van een wespensteek) en die wel bij ons voorkomt is de oeverspin, die je dus beter kunt vermijden.
Spinnen hebben hun imago van gevaarlijke en giftige dieren vooral te danken aan de media, die elk spinnenincident dankbaar aangrijpen om de komkommertijd wat op te leuken.

Kruisspin European Garden Spider Araneus diadematus
Kruisspin (Araneus diadematus)

2. Spinnenkunsten
Spinnenwebdraad schijnt (in verhouding) sterker te zijn dan staal en bovendien taaier dan kevlar.
Er is dan ook veel interesse in de ‘making of’ van dit bijzondere materiaal. Zouden wij in staat zijn spinnenrag te produceren, dan zou het misschien gebruikt kunnen worden voor hele lichte kabels voor bruggen of voor soepele kogelwerende vesten. Een minpuntje is dat spinrag krimpt als het nat wordt, dus zodra het gaat regenen zit je kogelvrij vest ineens wel heel krap.

Wasp Spider (Argiope bruennichi)
Wasp Spider (Argiope bruennichi)

3. Spinnende geiten
In het menselijk streven net zulk mooi materiaal te maken als spinnen, zijn er pogingen gedaan spinrag van spinnen af te tappen (te melken). Dit blijkt nog niet zo simpel en er wordt nu zelfs geprobeerd geiten genetisch te modificeren (…), zodat we de grondstoffen van spinnenzijde uit de geitenmelk kunnen halen. Tot nu toe wil dit nog niet zo goed lukken, maar het geeft wel aan hoe jaloers wij mensen eigenlijk op spinnen zijn!
(Bron: Wikipedia)

Kruisspin European Garden Spider Araneus diadematus
Kruisspin (Araneus diadematus)

4. Vliegen spinnen
Spinnen worden soms hoog in de lucht aangetroffen en sommige soorten zijn wel tot op tien kilometer hoogte aangetroffen! Toch kunnen spinnen niet vliegen. Jonge, kleine spinnetjes laten zich aan een dunne spinragdraad (herfstdraad) door de wind meevoeren, zodat ze als een soort vlieger rondzweven. Met name hangmatspinnen zijn hier erg bedreven in.

Vibrating Spider Pholcidae sp Trilspin
Trilspin (Pholcidae sp)

5. Vleeseters
De meeste spinnen leven op een dieet van insecten. Er zijn echter ook spinnen die graag een hagedisje verschalken of zelfs vogels en muizen eten. De Australische Roodhoofdmuisspin wil zich zelfs wel eens aan een schorpioen of een buideldas wagen!

Gewone tandkaak Enoplognatha ovata kogelspin
Gewone tandkaak (Enoplognatha ovata)

6. Duurzame spinnen
Spinnen zijn meesters in duurzaamheid. Het bouwen van een web kost veel energie, vanwege de grote hoeveelheden proteïnen die nodig zijn voor zo’n web. In de loop der tijd wordt een web minder plakkerig en daarmee minder efficiënt. Veel spinnen bouwen of herstellen hun web elke dag en eten het oude op. Ze recyclen dus hun eigen web.

Hooiwagen Opiliones sp
Hooiwagen (Opiliones sp)

7. Spinnen zijn nuttig
Onze spinnen eten jaarlijks 180 keer het gewicht van de Nederlandse bevolking aan insecten. Zo spelen ze een belangrijke rol bij de natuurlijke bestrijding van insecten, zoals o.a. luizen,vliegen, muggen, cicaden en mijten. Kun je je voorstellen hoe je tuin en je huis eruit zouden zien, als spinnen spontaan vegetarisch zouden worden?
(Bron: Een spin als huisgenoot, Bryan Goethals, Tirion Natuur (2003))

Kruisspin European Garden Spider Araneus diadematus
Kruisspin (Araneus diadematus)

8. Spin-a-soep
Spinnenmagen verdragen geen vast voedsel. Ze moeten hun voedsel vloeibaar maken, alvorens het te kunnen eten. Eerst bijten ze hun prooi, om vervolgens wat maagsappen in het beestje te spugen, waardoor het in een voor spinnen lekker soepje verandert, dat ze gemakkelijk op kunnen slurpen.

Kraamwebspin (Pisaura mirabilis)
Kraamwebspin (Pisaura mirabilis)

9. Onderwaterspinnen?
Spinnen zijn bedekt met waterafstotende haartjes. Deze haartjes houden een dun laagje lucht rond het lichaam vast, waardoor de spin niet nat wordt. Hierdoor kunnen ze blijven drijven en zelfs urenlang onder water overleven.

Vibrating Spider Pholcidae sp Trilspin
Trilspin (Pholcidae sp)

10. Adellijke spinnen
Spinnenbloed is niet rood, zoals het onze, maar lichtblauw.
Het rood van ons bloed wordt veroorzaakt door het molecuul hemoglobine, dat ijzer bevat en geoxideerd ijzer geeft ons bloed die roodachtige kleur.
In het bloed van spinnen speelt een ander molecuul, genaamd hemocyanine een rol, dat blauw kleurt zodra het aan de lucht wordt blootgesteld.

Gewone tandkaak Enoplognatha ovata kogelspin
Gewone tandkaak (Enoplognatha ovata)

11. Achtoog in het land der spinnen
Hoewel de meeste spinnen acht ogen hebben, zien veel spinnen niet al te best. Ze oriënteren zich voornamelijk op de trillingen in het web.
Webloze spinnen, zoals de springspin, zien echter wel goed. De twee achterste ogen gebruiken ze om goed in het donker te kunnen zien.
Twee ogen aan de zijkant zijn bedoeld om de bewegingen van een prooi in de verte waar te nemen, vergelijkbaar met het beeld van een onscherpe groothoek. De twee grote ogen in het midden kunnen bewegen en geven een hoge resolutie-beeld waarmee de spin op zijn prooi kan focussen. De ogen aan weerszijden hiervan worden gebruikt voor het inschatten van de afstand tot de prooi en of hij al dichtbij genoeg is voor een sprong.

Bonte Grasspringspin Evarcha arcuata
Bonte Grasspringspin (Evarcha arcuata)

12. Kampioenen verspringen
Springspinnen kunnen wel vijftig keer hun eigen lengte springen. Voor een mens zou dit een sprong van wel bijna 100 meter betekenen! Dit doen ze niet (alleen) met spierkracht, maar ook hydraulisch. Door de bloeddruk in hun ledematen te variëren kunnen ze hun poten strekken of buigen.
Wil je een springspin fotograferen? Houd er dan rekening mee dat ze nog wel eens op je lens of camera willen springen. Ze hebben zeer goede ogen en mogelijk reageren ze op hun eigen reflectie. Je zal niet de eerste fotograaf zijn die van schrik bijna zijn camera laat vallen.

Bonte Grasspringspin Evarcha arcuata
Bonte Grasspringspin (Evarcha arcuata)


Toegegeven, een piepklein beetje éng zijn ze soms misschien wel. Maar bovenal zijn spinnen erg nuttige en ingenieuze diertjes. En fotogeniek bovendien, getuige deze prachtige spinnenfotoserie, gemaakt door Marianne Brouwer. (Die opbiechtte eerst een flinke spinnenangst te hebben moeten overwinnen, voordat ze dergelijke foto’s kon maken. Dus spinnenfoben: er is nog hoop!)


Wil je verder lezen over macrofotografie?
Hier zetten we alles over macrofotografie voor je op een rij.

10 reacties

  1. Laatst zag ik een spin razend snel een draad maken van boven naar beneden, dit heb ik op de foto vastgelegd en later zag ik op mijn computerscherm dat een spinnendraad uit 6 draden bestaat, die uit het achterlijf komen en zich dan om elkaar heen draaien. Met het blote oog kun je dit niet zien en ik heb ook nog niet eerder een foto op internet gezien van dit fenomeen.

  2. Ik wil liever geen negatieve reactie geven want het artikel is leuk en de foto’s zijn erg goed, maar in het stukje over de roodhoofdmuisspin wordt beweerd dat deze spin schorpioenen en buideldassen aanvalt, maar dit is net andersom het zijn vijanden van de spin zoals je ook kunt lezen in het wikipedia artikel waar naar verwezen wordt.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

10 reacties

  1. Laatst zag ik een spin razend snel een draad maken van boven naar beneden, dit heb ik op de foto vastgelegd en later zag ik op mijn computerscherm dat een spinnendraad uit 6 draden bestaat, die uit het achterlijf komen en zich dan om elkaar heen draaien. Met het blote oog kun je dit niet zien en ik heb ook nog niet eerder een foto op internet gezien van dit fenomeen.

  2. Ik wil liever geen negatieve reactie geven want het artikel is leuk en de foto’s zijn erg goed, maar in het stukje over de roodhoofdmuisspin wordt beweerd dat deze spin schorpioenen en buideldassen aanvalt, maar dit is net andersom het zijn vijanden van de spin zoals je ook kunt lezen in het wikipedia artikel waar naar verwezen wordt.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: