Boekrecensie Beyond Oneness

Beyond Oneness – Een brug tussen het zichtbare en het onzichtbare

Snel was ik mijn handen, stof de tafel af en kam nog net niet mijn haren. Ik ben er klaar voor! Want een boek van Jan, dat is niet zomaar een boek. Dat is een boek waar ik (en velen met mij) al lange tijd naar uitkijken. Als je zijn eerdere boeken kent, wel eens op één van zijn lezingen bent geweest of ‘gewoon’ bekend bent met zijn schitterende foto’s… dan weet je dat je iets bijzonders te wachten staat!
Ik kan bijna niet wachten het open te slaan. Wat ik vervolgens toch -oh suspension- nog even doe. Ik bewonder de mooie, titelloze cover, die je verwelkomt als een schilderij. En vervolgens neem ik de prachtige uitnodiging graag aan en treedt in de wereld van Jan binnen…

Voelbare foto’s

De eerste foto’s weten me al stil te krijgen. Ze dwingen als vanzelf het tempo wat terug te schroeven en vragen om oprechte aandacht. Na al dat gescrol langs Instaplaatjes zou je bijna vergeten hoe échte foto’s er ook alweer uitzien. Dat je ze kunt voelen, zelfs ruiken!

Het boek zelf biedt, los van kleine subtiele poëzie, nauwelijks woorden* om je richting te geven. Ook vind je niet veel houvast in de vertrouwde vorm van scherpte. Kaders lijken te vervagen en tijd en ruimte verdwijnen naar de achtergrond. Dit gaat voorbij simpelweg bladeren door een fotoboek, maar is eerder een… ervaring. Dit boek vraagt je om je verwachtingen over fotografie en misschien zelfs over het leven los te laten en mee te gaan, bladzijde voor bladzijde….

Fotobroertje

Beyond Oneness zou je kunnen zien als het fotografisch broertje van Jans vorige boek ‘Onbegrensd Leven’, waarin hij beschrijft hoe grenzen slechts in je hoofd bestaan. Wat je kon lezen in dit boek, kun je in Beyond Oneness zien en voelen. Vlinders lijken over de bladzijde te dansen. Het oorverdovende geraas van een spreeuwenzwerm is bijna hoorbaar. Ik was nog nooit in Afrika, maar ik kan de Afrikaanse lucht zien trillen terwijl de zware leeuw steeds meer vaart maakt…

Prachtige grote pagina’s geven alle ruimte aan beweging en ze roepen associaties op aan eigen natuurervaringen. Als fotograaf zijn we vaak zo gefocust op resultaat, dat we bijna zouden vergeten dat is er iets dat veel dieper gaat. Namelijk de reden waarom we ooit natuur zijn gaan fotograferen; dat fijne, onbeschrijfelijke gevoel. De hypnotiserende stilte in een winters bos. De sfeer van een dampende herfstochtend. Een nacht vol vallende sterren. Natuur is ons zo gewoon en tegelijkertijd zo eindeloos bijzonder. Dit kun je niet in woorden vatten. Dit is niet in een beeld te vangen… Wij natuurfotografen weten dat die échte magie niet vast te leggen is.

De Eenheid voorbij

En toch is dat laatste precies de uitdaging die Jan is aangegaan: Het onbeschrijfelijke beschrijven. Niet in woord, wel in beeld. En het lijkt wel alsof hoe minder je er daadwerkelijk van ziet, hoe meer je in staat bent het in te voelen. Complexe begrippen als Eenheid en Verbondenheid zijn niet eenvoudig in woorden te vangen. En dat hoeft ook niet, want dit boek komen ze voor je ogen tot leven; de magie van de natuur, Eenheid én Verbondenheid verbeeld.
Vergeet fotografie zoals je haar kent. Laat je meevoeren door een groep jagende zwaluwen en fladder mee met de vleugelbewegingen van talloze vlinders. En misschien, als je geluk hebt, vang je een glimp op van wat Jan zelf zo mooi omschrijft als de ‘Poort naar het Mystieke’ en de wereld daarachter….

Beyond Oneness

• Prijs € 69,95
• Formaat 300 x 320 cm
• Website webshop.natuurfotografie.nl
• *Het boek bevat een uitneembare bijlage met een toelichting op de inhoud.