Column: De natuur als spiegel

Alles is puur, zonder naam

Het Spanderswoud is tegenwoordig zes minuten fietsen vanaf mijn nieuwe adres in Hilversum, en daar ben ik heel blij mee. Die bliksemschicht was alsof er een sluier werd weggehaald. Ik herkende opeens weer dat, als je in de natuur bent en gewoon rondkijkt zonder iets te benoemen, alles simpelweg is.

Het leeft. Het is energie. Het is vol van zichzelf. En het heeft (nog) geen naam. Misschien is het niet uit te leggen, maar wie het herkent, weet het — en weet de waarde (waarheid) ervan. Wat een uitnodiging ligt hierin!

Feitelijk is het zo makkelijk te ervaren: kijk maar rond. Benoem niets. Zie geen verschil. Dan zie je de heelheid, de perfectie. Alsof God door je ogen kijkt..

De plek zonder betekenis

Dit is niet een metafoor voor wat ik ben. Dit is wat ik ben.

Kun je jezelf nog herkennen van voordat je een naam kreeg? Kun je nu naar die plek — die nog geen naam en geen betekenis heeft gekregen? Als je in het bos bent, of waar dan ook, en je geeft geen betekenis aan wat je ziet, dan ben je liefde en ben je omgeven door liefde. Dan ontdek je de totale perfectie van je eigen zijn, die voorafgaat aan alle betekenissen.

Je ervaringen doen er dan minder toe. Je zoekt het niet meer in ervaringen. Je zoekt helemaal niet meer. Je bent het.

Niet voor iedereen

Ik weet dat dit geen populaire boodschap is. En ik weet dat het niet iedereen zal aanspreken. Dat is oké.

Deze column is dus niet voor de meesten; de meesten zullen hem vaag en zweverig vinden. Maar voor degene die het wel herkent, is de waarde ervan gigantisch.

De kracht van herinnering

Voor degenen die mij niet kennen: ik ben een stem voor mensen die soms niet het volledige geluk herkennen dat ze zijn.

Want als je ergens onder lijdt — wat dan ook — is dat altijd een gevolg van het niet herkennen van je ware natuur. Met andere woorden: de weerstand tegen je ervaring. Die herkenning was hier zo ongelooflijk voelbaar dat ik hem wel móest delen. De natuur is zo’n krachtig middel om thuis te komen in wat je bent: de betekenisloze ruimte van je ware natuur.

Niet realistisch?

Ondanks het feit dat deze herkenning zo ongelooflijk bevrijdend en natuurlijk is, is het niet vanzelfsprekend voor ieder mens. Ik had deze vrijheid al vroeg herkend, maar mij werd bijgebracht dat deze erkenning niet realistisch was — en waardeloos. Het kind in mij kwam vast te zitten in schaamte, omdat zijn “waardeloze” verwondering niet paste in een wereld van presteren en carrière paden. En daar heb ik een prijs voor betaald.

Zonder het te weten had ik mezelf de rug toegekeerd, en ben ik de realiteit van mijn buitenwereld gaan aannemen. En dan klinken ineens de volgende regels van Better Man:

“Go easy on my conscience

‘Cause it’s not my fault

I know I’ve been taught

To take the blame”

Bevrijding

Het Spanderswoud werd mijn therapie. Ik bevrijdde een jongetje dat al vijftig jaar vastzat in schaamte. Ik had in afhankelijkheidsrelaties gezeten omdat ik (onbewust) dacht dat wat ik was, waardeloos was. Dat ik me moest onderwerpen om veiligheid te krijgen. Die overtuiging zat nog vast in mijn lijf. Dat kleine mannetje zat daar nog vast.

Toch voor iedereen?

En dat is het mooie van de natuur — én van jouw natuur: het is zo puur dat het alles wat nog niet puur is, vanzelf naar boven brengt. En toch denk ik dat de groep mensen die onbewust een wereld hebben aangenomen waarin geluk afhangt van externe factoren — wat mensen van je denken, je baan, je auto, je prestaties, je foto’s …  — groter is dan we denken.

Want dan ligt geluk buiten jezelf. En dat is de grote leugen. Geluk zit in jezelf. Sterker nog: het is wat je bent.

De reis naar binnen, naar huis

Ieder mens heeft de gelegenheid om puurder en puurder te worden en zichzelf te bevrijden van onbewuste, vastgezette aannames. Niet alleen in je denken — maar vooral ook in je lijf. En die bevrijding gebeurt vanzelf, als je stil wordt.

Als er geen betekenis wordt toegekend, is alles heel, eenvoudig en volledig. Dan is er geen onderscheid meer. Dan ben je thuis. Dan ben je liefde, en ben je omgeven door liefde.

Alles is een geschenk

Wat ik nu zie, is dat alles wat jou nog raakt, beledigt of waar je reactief op bent, geschenken zijn. Geschenken om die delen in je lijf die nog vastzitten, te bevrijden. Zo ga je anders kijken naar je partner, je baas, je buurman, naar wat er gebeurt in je leven. Wat als al die verschijningen pure liefde zijn, bedoeld om jou te helpen vrij te worden?

Wat een prachtige combinatie: de natuur als anker voor je pure, onbevlekte zijn —en alle spiegels in je leven als reflecties van dat wat nog gezien en bevrijd wil worden.

Zoals dat jongetje dat al vijftig jaar op mij zat te wachten. En eindelijk kwam ik.

Robbie Williams, Better man