Column: Een fotoclub? Mij niet gezien!

De eerste verbazing

Het is de eerste dinsdagavond van de maand. Ik zit in een halve kring met nog zo’n twintig andere mensen. Allemaal lid van IVN Arnhem. We kijken naar een groot scherm waarop afwisselend een mengelmoes van foto’s wordt gepresenteerd. Net zo’n mengelmoes als het gezelschap waarin ik me bevind. Van beginnend tot gevorderd en van technisch sterk tot gewoon-een-mooi-plaatje. De gemene deler is de grote liefde voor de natuur en de fotografie. Om me heen hoor ik af en toe ‘oh’ en ‘ah’. We lachen veel en de gesprekken gaan over wat we zien en hoe het beeld tot stand is gekomen. Ik voel me ontspannen en geniet. Het verbaast me hoe goed ik het naar mijn zin heb. Ik, die altijd dacht dat een fotoclub echt niets voor mij zou zijn, zit gewoon te genieten.

De wonderen zijn de wereld nog niet uit

Het is dinsdagmiddag. Een paar weken later. Ik rij de parkeerplaats op en zie de bekende gezichten van de mensen van de fotoclub van het Toon Hermanshuis. Ze staan te kletsen en steken een hand op als ze me zien. Een warm gevoel overvalt me. Deze lieve groep mede-fotografen is me dierbaar geworden. Zo meteen gaan we met de camera de natuur in. Of er mooie foto’s uitkomen is ondergeschikt aan het samen op pad zijn met de camera. We fotograferen van alles, maar lekker buiten zijn in de natuur is toch wel waar we het meest blij van worden. We wijzen elkaar op elzenhaantjes, slakjes en ontspruitend groen. De wat meer ervaren fotografen leren de beginners de fijne kneepjes van het ‘vak’. Maar bovenal genieten we van het samen op pad zijn. Ook nu verbaas ik mezelf. Een fotoclub was toch echt niet ‘mijn ding’? En nu behoor ik tot maar liefst twee fotoclubs! De wonderen zijn de wereld nog niet uit.

Autodidact

Ik maak even een sprongetje terug in de tijd. Toen ik net begon met fotograferen wilde ik het allemaal zelf uitzoeken. Om goed van start te gaan, volgde ik een cursus en verschillende workshops in de natuurfotografie, maar ik wilde toch het allerliefst mijn eigen weg vinden. Ik wilde zélf de knopjes op mijn camera ontdekken en het fotograferen op eigen houtje aanleren. Ik heb heel wat Youtube-filmpjes gekeken en veel ‘mislukte’ foto’s weggegooid. Het was een veilige ontdekkingsreis, die ik zonder al te veel input van buitenaf, aanging. Niets mis mee natuurlijk. Er lopen veel autodidacten rond. En sommige net zo eigenwijs als ik en ongetwijfeld veel succesvoller. Maar wat ik nú zie en toen nog niet zag, was dat ik mezelf tekortdeed.

Self-fulfilling prophecy

Het zelf willen doen, kwam bij mij niet zozeer voort uit het gevoel dat ik het zelf het beste wist of omdat ik blaakte van zelfvertrouwen. Ik was eigenlijk vooral bang om te falen. Ik legde mijn foto’s niet graag voor aan anderen, behalve als ik wist dat ze het een mooi beeld zouden vinden. De self-fulfilling prophecy. Mijn ego was niet al te groot. Het moest nog een beetje gevoed worden met positieve bekrachtiging. Opbouwende feedback kreeg ik graag, maar ik vond het ook spannend. Wat als ze mijn foto’s niet mooi zouden vinden?

Vooroordelen overboord

Om mezelf maar even eerlijk in de ogen te kijken: ik dacht altijd dat een fotoclub vooral bestond uit gepensioneerde mannen die vonden dat de foto haarscherp en zonder ruis moest zijn. Die niet zaten te wachten op geëxperimenteer en weinig scherptediepte. Die technisch op hoog niveau fotografeerden en de intuïtieve fotograaf als ondergeschikt zagen. Ik zat ernaast. Uiteraard. Het was eigenlijk heel pretentieus van mezelf om alle fotoclubs onder die noemer weg te zetten. Zonde ook. Want ik heb mezelf daardoor echt wel wat ontzegd. Pas toen ik lezingen ging geven voor fotoclubs in het land, begon mijn vooringenomenheid barstjes te vertonen. Ja, ze waren aanwezig; de technisch sterke gepensioneerden. Maar ook de intuïtievelingen, de dromers, de creatievelingen en de ik-doe-maar-wat-fotografen. Mijn nieuwsgierigheid was gewekt. Zou ik het aandurven om lid te worden van een fotoclub?

Foto-dip

Het zaadje van die nieuwsgierigheid kreeg niet veel kans om te groeien. Ik belandde in een hardnekkige foto-dip. Er is al vaker over geschreven. Door mij en door mijn medecolumnisten. Soms is de zin om te fotograferen er gewoon even niet. En soms is het er een hele tijd niet. Afgelopen jaar lag mijn camera vooral in de kast en kwam hij er slechts heel sporadisch uit. Het leven bood me grotere uitdagingen dan het fotograferen van bloemetjes en kriebelbeestjes. Wellicht herken je het. Na zo’n foto-dip is het niet eenvoudig om de passie weer te doen oplaaien en hetzelfde plezier weer terug te vinden. Ik snapte er eigenlijk niets van. Fotograferen in de natuur gaf me altijd zoveel plezier en ineens wist ik niet meer hoe ik dat vlammetje weer moest aanwakkeren.

Precies waar ik moest zijn

In de zomer van 2023 startte ik een fotoclub bij IVN Arnhem. Super-enthousiast was ik. Een club die je zelf mee opbouwt, kan niet anders dan geweldig uitpakken, toch? Maar ik was er nog niet klaar voor. Ik had teveel zorgen en te weinig rust om er met de camera op uit te gaan. De fotoclub ging echter door. Ook zonder mij. En dat deed ze fantastisch. Toen ik een paar maanden geleden op een dinsdagavond besloot dat het klaar moest zijn met mijn fotografie-dip en binnenstapte in de gezellige sfeer van de fotoclub van IVN Arnhem, wist ik dat ik precies was waar ik moest zijn.

De juiste club

Toen ik twee weken later binnenstapte bij het Toon Hermanshuis en me direct opgenomen voelde door de bestaande fotoclub aldaar, bekroop me een gevoel van schaamte. Hoe had ik zo hard kunnen ageren tegen fotoclubs? Het was vooral een kwestie van de juiste club vinden en openstaan voor al die verschillende inzichten, opvattingen en smaken. Opbouwende feedback is zo waardevol en juist het fotograferen met mensen die op een compleet andere manier naar hetzelfde onderwerp kijken, is ontnuchterend en verrijkend. Geen prestatiedruk, niet het gevoel hebben een perfect plaatje te moeten maken. Maar gewoon genieten van wat er is op dat moment. De natuur en de wereld door de ogen van een ander kunnen zien en jouw eigen foto’s door een compleet andere bril bekijken. Ik ben om. Fotoclubs zijn top! Ik zou het iedereen aanraden. Ga op zoek naar een club die bij je past, die je niet onzeker maakt en die je passie doet groeien. Ze bestaan. Echt!