Column: het jaar van alles anders

Het leven van een natuurfotograaf gaat niet over rozen. Althans, mijn leven als fotograaf niet. Ik heb een bepaalde bewijsdrang in me die maar niet wil verdwijnen. Een bewijsdrang naar mezelf. Dat het altijd ‘beter’ kan en moet. En dan bedenk ik altijd allerlei maniertjes om ‘beter’ te worden. Dit hoofdstuk? Creativiteit. Ik graai nog te veel naar standaard portretjes. Maar dat gaat dit jaar anders. Ik ga op zoek naar unieke manieren om vogeltjes vast te leggen. Zonder grenzen. Dit jaar wordt het jaar van alles anders.
Alles anders. Makkelijk beginnen. Portret, maar wel met tegenlicht. Creatief?
Alles anders. Makkelijk beginnen. Portret, maar wel met tegenlicht. Creatief? Fotograaf: Jorrit Verkleij

Anders en niets anders

Maar ik kan niet zomaar even ergens ‘anders’ beginnen. Mijn hoofd moet eerst altijd even wat problemen bedenken. Zo ook nu.

“Probleem 1: Wat ís creativiteit eigenlijk?”

“Ik denk iets als ‘uniek’ en ‘out of the box’.”

“Okay. Probleem 2: Als ik creatieve fotografie google en die andere technieken toepas, ben ik dan nog wel creatief?”

“Ehm. Kweenie. Al is ‘anders’ allicht beter dan ‘met de zon meegenomen, juist belicht portret’. Ja. Goed punt. Ik probeer even een hele maand ‘anders en niets anders’!”

“Probleem 3: Dat lijkt me een valse tweedeling. Probleem 4: een maand hou je nooit vol.”

“Euh, waar, denk ik? En waarschijnlijk ook waar. Ugh. Ik probeer het maar gewoon…”

‘Mijn’ roodborstje is zo op zijn gemak dat ik zonder druk kan ‘omdenken’. Nu eens wat donkerder!
‘Mijn’ roodborstje is zo op zijn gemak dat ik zonder druk kan ‘omdenken’. Nu eens wat donkerder! Fotograaf: Jorrit Verkleij

+ 4

Nu zijn er een aantal redenen, naast ‘beter’ of ‘completer’ worden, om ‘anders’ te schieten. Ergens voel ik dat ik met een grotere toolbox aan technieken vaker in ‘net-niet situaties’ met leuke plaatjes terugkom. Bij veel wind of weer of een leuk model op drie kilometer is het wel fijn als je brein kan schakelen; als je wijsvinger geprogrammeerd is om naar de ‘exposure compensation’ knop te vliegen als er een meeuwtje verschijnt, en je duim dan precies weet hoe vaak ‘ie moet draaien voor een ‘+ 4’, bijvoorbeeld.

Een stadse kokmeeuw op ‘+ 4’.
Een stadse kokmeeuw op ‘+ 4’. Fotograaf: Jorrit Verkleij

Hun comfortzone

Daarbij komt kijken dat je ‘completer’ leert kijken naar de hele setting in plaats van het continue focussen op dat verenpropje. Zeker als dat verenpropje ‘dichterbij’ niet prettig lijkt te vinden. Dan is het fijn om een paar stappen terug te  doen en de omgeving op te nemen in de foto. Maar dat is moeilijk! Des te meer elementen, des te meer dingen die onnodig afleidend kunnen zijn. En qua compositie.. Nee, ‘klein in frame’ is absoluut geen makkelijk ei om te leggen. Maar als het werkt, werkt het goed. En dan krijg je een foto waarbij het diertje echt tot recht komt zonder dat je achteraf het aantal wenkbrauwveerbaarden kan tellen.

Een oeverpieper waar hij of zij thuishoort: op de rotsen voor de zee.
Een oeverpieper waar hij of zij thuishoort: op de rotsen voor de zee. Fotograaf: Jorrit Verkleij

Vreemde hoek

En door anders te kijken merk ik dat ik ook veel meer kansen zie en grijp! Hoe vaak ik al niet over mijn parkbruggetje ben gewandeld en de meerkoeten volledig heb genegeerd omdat ik ze niet ‘op ooghoogte’ kon fotograferen. Ik kan mezelf nu wel voor de klop slaan. Goed. Ook fotograferen vanuit ‘ongebruikelijke hoeken’ kwam op het lijstje. En, hee, kijk! Paarse strandlopers! Even de compositie zo dat dat gekke steenstructuurding rechts mooi afsteekt, en voilà. Paarsje van boven! Creatief, toch!?

Mocht je het nog niet weten: ik ben verzot op ‘paarsjes’. Nu eens anders!
Mocht je het nog niet weten: ik ben verzot op ‘paarsjes’. Nu eens anders! Fotograaf: Jorrit Verkleij

Sjips, weer niet bewogen

En als je dan toch een groep paarsjes hebt gevonden.. ICM? Durf ik dat? Het voelt zo onnatuurlijk om je camera bewust als een malle heen en weer en op en neer en in cirkeltjes te gooien met een langzame sluitertijd, terwijl je zo geïnternaliseerd hebt dat alles ‘zo scherp en bevroren mogelijk’ MOET zijn. Nee, dit voelde echt als ‘not the way to go’. Maar ik had het mezelf nu eenmaal beloofd. Dus ik ging toch. Bedankt, paarsje, voor het geduld. Dit lijkt nog enigszins op jou.

Ik weet nog niet wat ik hier van moet vinden. Ergens wel geinig, denk ik. Maar doet het wel recht aan het diertje?
Ik weet nog niet wat ik hier van moet vinden. Ergens wel geinig, denk ik. Maar doet het wel recht aan het diertje? Fotograaf: Jorrit Verkleij

Ik portretteer, toch maar weer

En dan gebeurt het onvermijdelijke. Er zou een moment komen waarop ik niet anders zou durven dan een ‘standaard-met-de-zon-mee-belicht’ portret. Maar ja. Technisch was het echt nog niet zo makkelijk om dit portret te maken. En het mid-stap fotograferen belicht wel leuk een extra element, het voetje! Ik ben er blij mee. Ik blijf gewoon portretteren. Maar dan wel goed portretteren. Hmm. Misschien daar een keer iets over schrijven.

XXX.
XXX. Fotograaf: Jorrit Verkleij

Meervoudige oplichting

Van terug bij af tot wel erg, ehm, ‘creatief’?  Ik stap volledig uit mijn comfortzone en de betreed een gebied waarin er in een straal van vijftigmijloenmijlard pixels geen comfort te vinden is. Meervoudige belichting is een ramp. Of iets minder dramatisch: niet helemaal mijn forte. Of iets dramatischer: een ramp. Ik probeerde het eerst met kuifeenden maar dat werden Frankensteinpraktijken waar Victor zelf trots op zou zijn. Ook dit exootje is nog niet naar wens. Oef.

Klik – beweeg – klik – beweeg – klik. Mweh.
Klik – beweeg – klik – beweeg – klik. Mweh. Fotograaf: Jorrit Verkleij

Lensvreter

En dan ook nog even dit. Auw, wat deed dit pijn aan mijn brein. Een groothoeklens. Die heb ik voornamelijk aangeschaft voor een reis die ik ga maken. Ik moest hem nog even uitproberen voordat ik ‘m ‘in het echie’ zou gebruiken en erachter zou komen dat ik niet weet hoe of wat en hoe dichtbij. Heel blij dat ik dat heb gedaan. Want weet je hoe dichtbij je een nijlgans moet hebben om die met 30mm te fotograferen? Heel, heel, heel, heel, heel dichtbij. IJdel dier wel. En nee, ik had geen snacks bij me.

Een low key nijlgans met groothoeklens van boven. Dat moet creatief zijn!
Een low key nijlgans met groothoeklens van boven. Dat moet creatief zijn! Fotograaf: Jorrit Verkleij

Iets met een brileider

En als je bovenstaande dingen nog meer gaat combineren. Wat dan? Ben ik dan creatiever? Wat dachten jullie van een klein in frame, ICM meeste- …. euh… ‘monster’werk? Nee? Telt het dan dat er een retezeldzame brileider op staat? Ook niet?

Nat, koud, ver op zee, en toch weg met iets geinigs!
Nat, koud, ver op zee, en toch weg met iets geinigs! Fotograaf: Jorrit Verkleij

Deze column is een soort mishmash. De platen an sich zijn denk ik goed (niet allemaal even goed (ik kijk naar jou, meervoudig belichte nijlgans)), maar bij elkaar vormt het niet echt een geheel. Maar dat is nu eenmaal even het proces waarin ik zit. En misschien ook wel hoe ik uiteindelijk kan definiëren wat creativiteit voor mij precies inhoudt.

‘Anders’ schieten heeft me al wel veel geleerd: om ‘ethischer’ te fotograferen, en bewuster omgaan met de omgeving. Ook bij slecht weer of te sterk licht kom ik nu thuis met fotootjes waar ik iets mee kan, waar ik een maand of twee geleden misschien met frustraties was weggegaan. En hoewel een aantal probeersels ‘mijn ding’ (nog) niet zijn, is het ook wel grappig om mijn apparaatje beter te begrijpen. Dus ik ga door. Uitzoeken hoe ik mezelf kan verbeteren in al deze technieken. Geen druk verder hoor. Maar dit is het jaar van alles anders.

3 reacties

  1. Eerste indruk, inderdaad creatieve natuurplaten ! Mooi divers , zoals de Natuur nog wel is.., Techniek: de eend met meervoudige belichting is zonder meer geslaagd, een gelukkige combinatie van idee en technische toepassing….. De high-key stadsmeeuw: een absolute voltreffer! Ik vind hem prachtig. Misschien toch belichtingscompensatie voortaan een stop minder……Algemeen: zorg ervoor dat bij de publicatie een verhaallijn zit. Nu is het een beetje een allegaartje. Wat natuurlijk niets zegt over de kwaliteit van de verschillende, afzonderlijke foto’s.Een literatuurtip om je kennis over bijv creativiteit in de fotografie te verdiepen: Michael Freeman, Concept en Visie in de Fotografie. Het geheim van succesvolle foto’s.( Kerkdriel, 2012. ISBN: 978-90-8998-186-8) Bestudeer dan m.n. het derde hoofdstuk , dan zal je begrip iig verdiept worden…..

    1. Beste David,
      Bedankt voor je uitgebreide reactie en feedback, dat wordt erg gewaardeerd! Ik zal het leesvoer dat je hebt aangeraden zeker bekijken. Wat het ‘gebrek’ aan verhaallijn betreft ben ik het deels met je eens. Zelf vond ik de minder duidelijke verhaallijn (met creativiteit of ‘het uitzoeken’ als hoofdthema) juist passen bij deze zoektocht, maar het klopt zeker dat ik hier ook op een andere, ‘vloeiende’ manier had kunnen schrijven. Ik ga het meenenem!
      Nog een fijne dag gewenst!
      Groetjes,
      Jorrit

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Foto van Jorrit Verkleij

Jorrit Verkleij

Een hobbyfotograaf met biologie-achtergrond, met een passie voor vogels en alles wat daarbij komt kijken.

Meer columns van deze auteur

Deze artikelen vind je vast ook interessant: