Column: Stilte tussen de foto’s

Sociale media kunnen voor een natuurfotograaf krachtige hulpmiddelen zijn. Ze bieden immers een podium om werk te delen, gelijkgestemden te vinden en nieuwe kansen te creëren. Platforms als Facebook en Instagram maken het mogelijk om snel een groot publiek te bereiken, inspiratie op te doen en feedback te ontvangen. Het kan ook een venster zijn naar de natuur voor mensen die er zelf niet op uit kunnen trekken. Maar naast de vele voordelen, is er voor mij ook steeds een keerzijde van sociale media. Hoe meer tijd ik eraan kwijt was, hoe vaker ik mezelf betrapte op de vraag: doet dit me echt goed?
Venster naar de natuur.
Venster naar de natuur. Fotograaf: Renate van den Boom

Haat-liefde

Zolang ik me kan herinneren heb ik een haat-liefde verhouding met de vele sociale media platforms. Ze hebben me immers veel gebracht: zonder Facebook zou ik hier nu waarschijnlijk niet deze column hebben geschreven. Daarnaast heb ik heel veel mooie mensen via (destijds nog) Twitter en Facebook leren kennen, waarvan ik een aantal nu in het “echte” leven als goede vrienden beschouw.

Maar deze platforms hebben voor mij ook een andere kant. Een kant die ik helemaal niet aantrekkelijk vind. Steeds weer greep ik naar mijn telefoon. Elke ochtend als ik wakker werd, was het eerste wat ik deed mijn telefoon pakken. Sociale media zaten zo genesteld in mijn dagelijkse routine, maar de vraag drong zich op: Wat krijg ik er nu echt voor terug?

Rust…
Rust… Fotograaf: Renate van den Boom

Waardevol

Het probleem is niet dat sociale media alleen maar slecht zijn: integendeel zou ik bijna zeggen. Collega fotografen inspireren me. Ik kan mijn werk er delen en ontvang feedback, wat mij een betere fotograaf kan maken. Zeker voor professionele fotografen kan ik me voorstellen dat het een belangrijke plek is om partners of opdrachtgevers te ontmoeten. En ook erg belangrijk wat mij betreft, het is een prachtig middel voor natuurbescherming en educatie. Dat helpt om bewustzijn te creëren.

Aandacht

Ik betrapte mezelf erop dat ik bij een foto die ik maakte toch steeds een beetje afvroeg hoe die het op sociale media zou doen. Algoritmes bepaalden wanneer ik mijn foto’s moest posten, welke hashtags ik moest gebruiken en ik voelde een steeds groter wordende druk in het bepalen van welke foto ik het beste kon plaatsen. Om nog maar niet te spreken van de steeds groter wordende irritatie over de vele advertenties, negativiteit en de kant waarop sommige platforms zich naar toe bewegen in deze bijzondere tijd.

Ik besefte dat ik steeds meer aandacht kwijt was aan het posten, antwoorden en scrollen op de telefoon, in plaats van het daadwerkelijk beleven van de natuur. De rust, de verwondering en het plezier van het fotograferen raakte een beetje op de achtergrond.

Gewoon genieten, zonder druk van algoritmes.
Gewoon genieten, zonder druk van algoritmes. Fotograaf: Renate van den Boom

Een stap terug

Dus nam ik een stap terug. Niet rigoureus, geen dramatische afscheidspost met een diepzinnige tekst over “ontkoppelen”, maar gewoon… minder. Minder platforms, minder posten, minder checken. In plaats daarvan begon ik gewoon opnieuw te kijken, echt te kijken.

Het resultaat? Ik voel me lichter, minder geleefd door mijn telefoon en de druk van sociale media. En dat voelt bevrijdend. Ik hou meer energie over om gewoon buiten te zijn, met of zonder camera. Sommige momenten hoeven niet gedeeld te worden om waardevol te zijn. Begrijp me niet verkeerd, sociale media kunnen geweldig zijn: ze verbinden, inspireren en kunnen zelfs deuren openen naar nieuwe mogelijkheden. Maar ze kunnen ook verstoren. De vraag is: wie bepaalt jouw tempo? Jijzelf of het algoritme?

De ijsvogel precies op het juiste moment vastleggen.
De ijsvogel precies op het juiste moment vastleggen. Fotograaf: Renate van den Boom

Balans

Zoek jij die balans als natuurfotograaf? We houden van de stilte, de traagheid van de natuur, het geduld dat nodig is om een ijsvogel precies op het juiste moment vast te leggen. Maar zodra we de foto hebben, voelen we de haast om hem te delen. Alsof het moment pas echt bestaat als het online is. Terwijl de werkelijkheid precies andersom is: het moment bestaat juist omdat wij er waren, omdat we keken, wachtten en voelden. Dus laat ik de stilte toe. Soms maak ik een foto en deel ik hem. Soms niet. Soms zit ik gewoon op een omgevallen boom en luister ik naar de vogels in de bomen. En dat is genoeg.

Want tussen de foto’s in ligt de echte magie.

Tussen de foto's ligt de echte magie.
Tussen de foto’s ligt de echte magie. Fotograaf: Renate van den Boom

2 reacties

  1. Er wordt niet voor niets vaak gezegd: ‘vergeet niet te genieten’.
    Ik ben geen beroepsfotograaf, heb geen verwachtingen in te lossen. Ik weersta de druk van sociale media door zelf te kiezen welke platforms ik gebruik, hoe ik ze gebruik, waarvoor en hoe vaak. Een aantal redenen voor gebruik van sociale media herken ik wel, maar alles afwegende zijn er ook andere manieren, ook offline, om die doelen te bereiken, meestal waardevoller dan online.
    Publiceren van mijn foto’s doe ik dan dus ook voor mezelf, meer niet.

  2. Mooie afgewogen column Renate. Ik mis je foto’s en aan je foto’s was niet te zien dat je onder “druk” stond van de sociale media. Doe wat voor jou goed voelt. 🍀

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Foto van Renate van den Boom

Renate van den Boom

Renate fotografeert de natuur graag in alle facetten, maar vogels hebben toch wel de voorkeur. Natuurbeleving staat bij haar voorop en door haar foto’s herbeleeft ze de mooie momenten die ze in de natuur doorbrengt keer op keer weer.

Meer columns van deze auteur

Deze artikelen vind je vast ook interessant: