Column: Tegen alle regels in

Een herhaling van zetten

Ik merkte het afgelopen jaar dat ik een beetje vastliep in mijn fotografie. Als ik met de camera het veld ik ging kwam ik altijd terug met mooie foto’s, maar het voelde niet goed.

Ik ben begonnen met fotografie vanuit een passie voor de natuur en een drang om creatief bezig te zijn. Ik heb mezelf in de loop der jaren verschillende technieken eigen gemaakt: Expose to the right, werken met een witte paraplu, creatief gebruik van kleurtemperatuur, lowkey, highkey, LED-panelen en weet ik veel wat nog meer.

Als ik een mooi onderwerp tegenkom weet ik inmiddels precies wat ik moet doen om de foto te maken die ik in gedachten heb. Dat klinkt voor veel beginnende natuurfotografen misschien als een mooi streven, maar ik kan je verzekeren: het is doodsaai. Het voelt alsof je bij iedere foto een trucje herhaalt. Het levert resultaat, maar het is niet inspirerend. Als gevolg hiervan ging ik steeds minder fotograferen.

Daar zat ik dan. Het was het begin van de winter, een tijd die ik normaal gebruik om mijn fotografische plannen voor het nieuwe jaar vorm te geven. En ik was leeg. Een heel kort moment heb ik zelfs overwogen om de camera maar aan de wilgen te hangen. Ik kreeg een flashback naar de zomer.

Balspel

Ik had het destijds niet in de gaten, maar inspiratie komt soms op onverwachte momenten. Mijn buurman is ook fotograaf. Geen natuurfotograaf, maar een portret- en straatfotograaf. Een heel andere tak van sport, maar met dezelfde bal. Dus trappen we regelmatig een balletje over.

Zo kwam het dat ik op een zomeravond met hem op stap ging om te fotograferen in Eindhoven. Die avond heb ik me beziggehouden om beweging te fotograferen. Eerst met auto’s maar al snel trokken de fietsers en scooters mijn aandacht. Ik had het die avond heel erg naar mijn zin, maar het voelde voornamelijk als spelen en niet als ‘serieus’ fotograferen.

Anders, maar toch hetzelfde

Het was dan wel geen natuurfotografie, maar ik heb die avond wel met veel plezier gefotografeerd en ik voelde de creativiteit weer door mijn lichaam stromen. Maar mijn passie ligt toch bij de natuur. Hoe krijg ik diezelfde speelsheid en creativiteit weer terug, maar dan in de natuurfotografie?

Om dat te ontdekken ben ik gaan experimenteren met verschillende creatieve technieken: abstracte fotografie, meervoudige belichting en ICM. Vooral die laatste vond ik interessant om verder te ontdekken. De eerste resultaten waren nog niet helemaal waar ik naar op zoek was. Ook al was ik bezig met een heel andere manier van fotograferen; mijn eigen stijl was nog steeds overduidelijk aanwezig in de foto’s.

Leren loslaten

Ik wilde iets anders. Ik had wel een grof idee in mijn hoofd, maar het lukte me nog niet om dat in de praktijk te brengen. Om een stap verder te gaan moest ik iets doen waar ik helemaal niet goed in ben: de controle loslaten en vertrouwen op het creatieve proces.

Van alle fotografische technieken die mezelf ooit heb aangeleerd was dit verreweg de lastigste. Bij andere technieken hoefde ik altijd alleen maar te oefenen, oefenen en oefenen. Nu moest ik ook een mentale stap maken. Toen ik eenmaal die drempel was overgestoken kwamen de eerste leuke resultaten. En veel belangrijker: ik kreeg de lol in het fotograferen weer helemaal terug.

Afgerond

Ik probeer een verhaal altijd rond te maken. In mijn laatste alinea’s grijp ik dan weer terug op mijn opening en kom ik tot een conclusie. Maar deze keer laat ik je zelf de conclusies trekken. Ik heb het er vrij dik bovenop gelegd, dus je komt er zelf vast wel uit.

En soms moet je gewoon de regels breken. Toch?