Dáárom is natuurfotografie goed voor je

Vroeg op

In alle vroegte arriveren we op de afgesproken parkeerplaats. Het is nog donker maar aan de horizon beginnen al wat mooie kleuren te ontstaan. Dat belooft veel goeds voor tijdens zonsopkomst! Met de fototas op de rug vertrekken we richting de waterkant. De kraag van mijn jas wordt nog maar eens goed opgestoken want vannacht is het erg koud geweest. Er ligt een laag ijs op de Gouwzee. Niet volledig egaal en glad, maar met prachtige structuren en patronen die goed kunnen dienen als voorgrond object van een foto. Boven in de lucht hangen wolken met daartussen genoeg ruimte voor de zon om het eerste daglicht door te laten. En dat eerste licht zorgt in dit geval voor een ware kleurenexplosie met prachtige rode, oranje en gele tinten.

Lekker buiten

Als kinderen in een snoepwinkel voelen we ons en door het enthousiasme wordt de kou al snel naar de achtergrond verdreven. Vlug gaan we op zoek naar de eerste compositie van de dag. Die is al snel gevonden. Ik kies een laag standpunt, boven losse ijsbrokjes, die een mooie gebogen lijn vormen richting de gekleurde horizon. Het uitschuiven van het statief, het kiezen van een diafragma, het scherpstellen… allemaal handelingen die ik inmiddels al duizenden keren heb uitgevoerd en daardoor bijna volledig automatisch gebeuren. Dat geeft rust en de ruimte om je aandacht volledig te richten op het creatieve proces en te genieten van de mooie omgeving.

We gaan hier zo in op, dat niet doorheeft dat er een andere vroege bezoeker ter plaatse is gekomen. Zij is ook vroeg opgestaan om van haar hobby te genieten, alleen is die van haar wel wat kouder en natter. Ze willen namelijk een wak maken en een ijsbad nemen. Persoonlijk sta ik liever óp het ijs dan eronder, maar mooi om te zien hoe ieder op zijn eigen manier geniet van het buiten zijn.

De tijd vliegt voorbij

Inmiddels staat de zon al hoger aan de horizon en is het licht harder. Toch hebben we nog geen zin om naar huis te gaan. Het gebruik van een telezoomlens maakt het mogelijk om in te zoomen op allerlei details en ijsstructuren. En hierdoor is het, ondanks het hardere licht, toch mogelijk om mooie beelden te maken. Ongemerkt vliegt er zo weer een uurtje voorbij totdat het toch echt tijd wordt om naar huis te gaan. Volkomen ontspannen en met een geheugenkaart vol met foto’s pakken we met een voldaan gevoel de spullen in en vertrekken we weer richting de auto.

Goed voor de gezondheid

Wat maakt nu dat je zo kan genieten van het buiten zijn? Om maar met de deur in huis te vallen: ‘Je kan de aap wel uit de jungle halen, maar niet de jungle uit de aap. Mensen zijn geëvolueerde apen met een apelijk oerinstinct’. Aldus primatoloog Frans de Waal¹. En iets van dat apelijke herken ik wel in mijzelf als ik eerlijk ben. Bijvoorbeeld hoe primitief ik reageer wanneer ik in het verkeer te kort afgesneden wordt. Of hoe lomp ik kan uitvallen wanneer ik honger heb en moe ben. Maar dat wij mensen dichter bij de natuur staan dan we zelf soms denken, blijkt ook wel uit de positieve gezondheidseffecten van het buiten zijn. Verschillende studies² hebben namelijk positieve effecten van het in de natuur zijn aangetoond. Het kan stress, angst en depressieve gevoelens verminderen.

Diverse onderzoeken hebben aangetoond dat een periode buiten in de natuur doorbrengen het cortisol niveau verlaagd. Cortisol wordt ook wel het stresshormoon genoemd. Een verhoogde hoeveelheid cortisol in het bloed heeft een negatief effect op leren en geheugen, verzwakt het immuunsysteem en kan leiden tot de toename van bloeddruk en hart- en vaatlijden. En wat blijkt? Niet alleen buiten zijn, maar ook het kijken naar afbeeldingen van de natuur kan helpen je te herstellen na een stressvolle periode. Dit blijkt onder andere uit een studie van onderzoekers van het VU Medisch centrum in Amsterdam³. En dat is één van de redenen waarom er in wachtkamers van verschillende ziekenhuizen afbeeldingen geplaatst worden van de natuurlijke omgeving. Daarnaast is het uiteraard veel plezieriger om te kijken naar een mooie natuurfoto dan naar een kale muur. Dat is waar wij natuurfotografen dus een rol kunnen spelen. Want immers: ‘Een natuurfoto aan de wand,  houdt de dokter aan de kant’.

Tot slot

Laatst kreeg ik de vraag waarom ik toch altijd zo vroeg mijn wekker zet om in weer en wind met de camera buiten te staan. Als ik op het juiste tijdstip op de juiste plek sta, het landschap mooi is en het licht subliem, doet dat wat met me. Ik word daar blij en enthousiast van, het geeft energie. Het is lekker om buiten bezig te zijn, ik word er ontspannen van en het helpt mij mijn gedachten te verzetten. En jij? Waarom maak jij natuurfoto’s en waarom trek jij er graag op uit?

Bronnen:

1. de Waal, De aap in ons – Waarom we zijn wie we zijn, Olympus, 2013, 16^e druk
2. Frist, The Science Behind How Nature Affects Your Health, Forbes, Jun 15, 2017
3. van den Berg, et al, Autonomic Nervous System Responses to Viewing Green and Built Settings: Differentiating Between Sympathetic and Parasympathetic Activity, Int J Environ Res Public Health. 2015 Dec; 12(12): 15860–15874, doi: 10.3390/ijerph121215026