De druk van het presteren

Tijd tekort

Herman van Veen zong het al in een van zijn liedjes: ‘Opzij, opzij, opzij, maak plaats, maak plaats, maak plaats, wij hebben ongelofelijke haast’. En dat is hoe ik mij soms ook voel in alle hectiek van de week. Want we moeten vaak veel van ons zelf. Een drukke baan, het huishouden, sportieve bezigheden, sociale ontmoetingen, klussen, een hobby etc. Soms kom je tijd te kort. Op de spaarzame momenten dat je wel even tijd hebt, is het dan prettig om iets te hebben waarmee je tot rust kunt komen. Dat doe ikzelf door te sporten, een goed boek te lezen of door bezig te zijn met wat ik het liefst doe….. fotografie! Dit kan natuurlijk door met de camera in het veld te staan. Maar wanneer dit niet lukt, is het ook leuk om wat meer over fotografie te lezen. Of door te kijken naar een mooi webinar op natuurfotografie.nl. Zo kwam het dat ik op een druilerige avond zat te kijken naar het inspirerend webinar ‘Natuurfotografie NXT LVL: van kiekje naar wereldplaat’ van Johan van der Wielen. Daarin trakteerde hij me op prachtige beelden en deelde hij zijn verhalen en foto avonturen. Maar ook zijn motto: “Als je denkt dat je klaar bent… ben je pas bijna halverwege!”. Hiermee bedoelt hij dat je nog eens extra moet kijken naar wat er anders of beter kan wanneer je denkt dat je een mooie foto gemaakt hebt. Daardoor zet je net een stapje extra. Oei… dat valt een beetje tegen, want voor een hobbyfotograaf begint dat behoorlijk als werken te klinken. En laat dat nu net datgene zijn waar ik tijdens het beoefenen van mijn vrije tijdverdrijf niet aan wil denken!

‘Under Pressure’ of toch gewoon lekker genieten?

Ook in de fotografie kunnen we onszelf druk opleggen. Want je laatste foto moet altijd mooier en spectaculairder zijn dan die ervoor. En we willen ons blijven ontwikkelen en beter worden. En wanneer je je foto’s plaatst op social media willen we dat ze opvallen en boven het maaiveld uitsteken. Tjonge, wat een gedoe, om moe van te worden! In die drukte en hectiek zou ikzelf bijna vergeten waar het mij allemaal om begonnen is. Namelijk om er lekker op uit te gaan, nieuwe plekken te ontdekken en te genieten van de prachtige omgeving. En dan foto’s maken als herinnering aan al die mooie momenten. Dit waren foto’s puur voor mijzelf of hooguit om te delen met mijn naasten. Gewoon zonder dwang om te presteren en zonder de druk te voelen om op social media de voortgang te laten zien. Naarmate ik dit wat langer deed wilde ik mij ook graag verdiepen in de techniek. Er stond niks op het spel en ik kon ongedwongen spelen en dingen uitproberen. Langzaam begonnen haastig en spontaan gemaakte kiekjes te veranderen in van te voren geplande foto’s, waarbij zaken als compositie, lichtval, sfeer en omstandigheden goed overdacht werden. Dit resulteerde in foto’s die niet alleen mijzelf, maar ook de kijkers, meer aanspraken. En daarmee groeide de mijzelf opgelegde druk en verwachtingen. Want elke foto moest immers beter zijn dan zijn voorganger.

Hoe het anders kan

Het motto van Johan gaat volgens mij over vernieuwing en het verhogen van je creativiteit. Door te bedenken hoe een eerder gemaakte foto anders kan, ga je anders kijken, ontstaan er nieuwe kansen en maak je wellicht foto’s die je tot dan toe nooit eerder maakte. Tja, ondanks dat zijn motto in eerste instantie als hard werken klinkt, spreken de mogelijkheid tot vernieuwing en het verhogen van creativiteit mij aan. Want ook ik heb soms het gevoel dat ik meer van hetzelfde maak wanneer ik door mijn portfolio scrol. Bosfotografie is voor mij toch vaak een laan met beuken en aan het strand gebruik ik de bekende golfbrekers toch weer vaak als onderwerp. Composities en sfeer gaan dan snel op elkaar lijken terwijl elke nieuwe foto nou juist weer beter moest. Er valt nog genoeg te leren dus.

Tot slot

Ik zit in de spagaat. Want wat nu te doen wanneer je weer eens na een drukke week met de camera het veld in gaat? Ga je dan weer voor hetzelfde, gewoon omdat het zo leuk is? Of ga je keihard aan de slag om vernieuwende en creatieve beelden te schieten? Mag je nooit meer in herhaling vallen en moeten we áltijd streven naar verbetering? Voor mij zal dat per keer wisselen. Er is vaak meer ruimte voor creativiteit wanneer ik meer ontspannen ben. Het helpt me daarbij om meer te focussen op het buiten zijn, het bewuster genieten van de mooie omgeving en me minder te richten op het moeten thuis komen met een perfecte foto. En juist nadat ik het geijkte plaatje nog eens gemaakt heb, gewoon omdat het zo mooi is of leuk om te doen, komt er ruimte voor een nieuwe benadering.

Dus in het vervolg blijf ik vooral lekker genieten van het buiten zijn. En soms zal ik wat vaker naar Johan luisteren en proberen net een stapje extra te doen. Behalve op zondag. Dan is het rustdag en doe ik gewoon lekker waar ik zelf zin in heb.