De kleine onderwatermonsters van de Filipijnen

Een aantal jaren geleden werd ik gevraagd of ik mee ging naar de Filipijnen om daar te gaan duiken. We wilden op zoek naar het kleine spul zoals zeepaardjes, krabbetjes, garnalen, naaktslakken, etc. Macrofotografie, dus. Op deze uitnodiging heb ik na overleg met mijn vrouw gelijk ja gezegd. Ik wilde dolgraag zeepaardjes en de Flamboyant sepia vastleggen. Vooral het zeepaardje, en dan met name het dwergzeepaardje, was een doel op zich. Ook wist ik van verhalen dat er vele kleurrijke naaktslakken voorkwamen. Dit is ook een mooi onderwerp als de toch wat minder voorkomende zeepaardjes niet elke keer voor je lens verschijnen. Als uitvalsbasis kozen we het plaatsje Sabang Beach op het eiland Mindoro, slechts 120 kilometer zuidelijk van Manilla.

Op weg

Een kleine 6 maanden later zat ik op een houten veerbootje met 2 zijliggers samen met vele kilo’s bagage. Weinig kleren, maar wel een complete duikuitrusting: twee olympus pen VI systeemcamera’s, een onderwaterhuis voor deze camera’s, een 60 mm macro, een 12-50 mm zoomlens en een 75-300 mm lens voor eventuele onderwerpen op het land. 2 inon onderwaterflitsers, 2 onderwaterlampen en tot slot een laptop met 2 externe geheugens voor de back-up van de gemaakte foto’s. Alleen het lood en de duikflessen had ik thuis kunnen laten.
De overtocht naar Sabang Beach gaf al tal van mooie fotomomenten.

De duiklocatie

Het duiken gebeurde allemaal binnen 15 minuten varen van het hotel. Op riffen en op de modderige bodem met daarop enkele koraal eilandjes. Ons hotel Garden of Eden lag gelijk aan het strand en de hutjes waarin we logeerden waren eenvoudig maar doeltreffend, met een goede douche en toilet. Verder beschikte het hotel over een mooi zwembad en een goed restaurant met daar op de kaart goede (Aziatische) gerechten zoals curry’s. Iets duurder dan in het stadje maar wel met een schone keuken. Het duiken via dit hotel werd zeer goed geregeld door de duikschool Cocktail Divers, die gevestigd was in het hotel. Vóór de het hotel lag een ondiep gedeelte tot maximaal 10 meter diep met zand en zeegras. Op 150 meter uit de kust boog deze tot ongeveer 30 meter de diepte in. Aan de rechterzijde van deze vlakte, ter hoogte van ons hotel, begon op een diepte van 2 meter één van de riffen. Alleen de eerste duik heb ik gefotografeerd met de groothoek zoomlens. De rest van de duiken gebruikte ik een 6omm macro lens.

Sommige onderwaterbewoners introduceren zichzelf

Op de zeegrasvlakte voor het hotel leefde Hugo, een groene zeeschildpad. Een vaste bewoner die zich gewillig liet fotograferen. Bij elke duik die we daar maakten kwam hij een kijkje nemen, vooral om in het door ons omgewoelde zand naar lekkernijen te zoeken.
Verder waren op het zand en tussen het zeegras vele rare zeebewoners te vinden. De Devil Stinger is de gevaarlijkste vis van deze vlakte. Hij is zeer giftig en graaft zich onder in het zand van het ondiepe gedeelte waardoor mensen regelmatig met hun blote voeten op hem gaan staan. Door deze vis kunnen duikers ook hun handen niet zomaar op het zand houden.

Ook de sterrenkijker graaft zich graag in, maar deze is verder ongevaarlijk. Al doet zijn uiterlijk anders vermoeden. Vaak zie je alleen zijn bek en ogen boven het zand uitsteken. Beide vissen jagen vanuit een hinderlaag en wachten tot er een visje voor hun bek komt.

Ook zeepaardjes

Een andere bewoner van deze vlakte is het altijd tot de verbeelding sprekende zeepaardje. Deze komt niet alleen op de ondiepe zandvlaktes voor maar ook op de dieper gelegen. En dan voornamelijk bij het zeegras en de kleine koraalformaties. We hebben ze daar veelvuldig gezien. Maar volgens de gidsen zijn er niet meer zulke hoeveelheden als vroeger omdat ze gevangen worden voor aquaria of verdwijnen in Chinese traditionele medicijnen tegen impotentie. En zoals ik zelf heb kunnen vastleggen vallen ze ook ten prooi aan andere vissen. Helaas vond een groepsgenoot het nodig, voordat ik hem kon tegenhouden, het zeepaardje te bevrijden. ‘s Avonds ontspon zich een discussie of je wel of niet moest ingrijpen als het om een dier gaat dat op de endangered lijst staat. Een duidelijke uitkomst kwam er niet omdat eigenlijk iedereen bij zijn/haar standpunt bleef.

Een nog meer bijzonder en veel kleiner zeepaardje komt hier voor in het waaier koraal. Het betreft het dwerg zeepaardje dat een maximale lengte van staart tot neuspunt heeft van 2,5 cm. Het grootste probleem is het vinden van deze soort. Gelukkig zijn de gidsen hierin goed getraind en na een tijdje lukte het ons ook ze te vinden.

Een ander bijzonder lid van de zeepaarden familie zijn de spookfluitvissen, een soort van rechtgetrokken zeepaard met franjes.

Naaktslakken in allerlei kleuren

Verder zijn de veelkleurige naaktslakken een geliefd fotografie onderwerp. Anders dan hun soortgenoten op het land zijn de zeenaaktslakken zeer kleurrijk en divers van bouw. De felle kleuren geven aan: eet mij niet, ik ben giftig. We hebben vele verschillende soorten kunnen vastleggen.

Allemaal verschillende soorten naaktslakken.

En nog veel meer bijzondere soorten

De krabben, kreeftjes en garnalen komen ook veelvuldig voor op het rif. Je ziet ze tussen de anemonen en op de zandvlaktes. Ze hebben zeer uiteenlopende gedaantes en kleuren (of juist een gebrek daaraan).
Spookkreeftjes van enkele millimeters tot kreeften van meer dan 50 cm zijn te vinden in elk hoekje en op elk uitsteekseltje. Het was ons vooral te doen om de kleine individuen tot maximaal 5 cm.

Tot slot

Deze kleine bloemlezing doet eigenlijk alle andere creaturen tekort die ook zeer apart zijn maar niet opgenomen in dit verslag.
Helaas is het fotograferen van de Flamboyant sepia mij niet gelukt. Maar dit is altijd een goede reden om nog eens die kant op te gaan.

Nog een kleine greep uit de soorten die we onderwater zijn tegengekomen.