De presetschuif in Lightroom

In een artikel uit 2019 zagen we hoe je een lokale bewerking die uit een aanpassing van meerdere schuiven bestaat, gelijkmatig kunt afzwakken of versterken zonder alle schuiven apart van elkaar aan te passen. Die schuif voor ‘hoeveelheid’ vind je nog steeds bij de lokale aanpassingen. Relatief nieuw is een soortgelijke schuif voor het toepassen van voorinstellingen of ‘presets’.

Niet altijd ziet het er goed uit als je een preset op een foto loslaat. Geen twee foto’s zijn hetzelfde en de ene foto heeft dan ook meer of minder van een aanpassing nodig dan de andere. Je kunt een en ander alsnog naar je zin maken door de afzonderlijke schuiven in Lightroom een voor een na te gaan en te kijken of een aanpassing van een of meerdere schuiven je kan helpen.

Globale aanpassing

Beter begin je met een globale aanpassing. Wat gebeurt er als je het totale effect van de preset zou kunne versterken of verminderen? Vaak is dat al voldoende. Sinds niet al te lange tijd zit die mogelijkheid ingebouwd in Lightroom. Zodra je in de Ontwikkelen module aan de linkerkant een van je presets aanklikt, zie je bovenaan een schuif voor Hoeveelheid (Amount). Deze staat standaard op 100, maar kun je van 0 tot 200 instellen en daarmee het effect afzwakken (richting nul) of aanzetten (richting 200).

Waarschijnlijk brengt de globale aanpassing je een stuk dichter bij het gewenste resultaat, maar veel vaker dan niet zal je alsnog losse schuiven moeten aanpassen. Meestal zal het gaan om een aanpassing van de belichting. Soms hebben ook de verzadiging of een kleurzweem nog een klein zetje nodig.

Een preset is geen wondermiddel

Hoe dan ook, laat je niet uit het veld slaan als geen enkele preset je foto in één klik tot een meesterwerk maakt. Ondanks dat de makers van presets je dat maar al te graag laten geloven, is een preset geen wondermiddel. Een preset is gemaakt op basis van een foto van de ontwikkelaar, en de kans dat jouw foto hetzelfde startpunt in helderheid, witbalans, verzadiging en contrasten heeft, is zo goed als nihil. Zie een preset dus als een fijn startpunt, en neem daarna het stuurwiel zelf weer stevig in handen. De preset weet immers niet waar je heen wilt, anders dan de grove windrichting. Een goede werkwijze is de foto eerst met het basis paneel klaar te zetten zodat belichting, zwartpunt, witpunt en contrast naar wens zijn. Pas dan een preset toe, verander de hoeveelheid van de preset, en ga daarna de individuele schuiven na om te zien of er nog ergens winst te behalen valt.