Menu

Onderdeel van Pixfactory

De witte paraplu: onmisbaar voor macrofotografie

Veel fotografen zijn dol op contrasten, schaduwpartijen of tegenlicht; spel van licht en donker. Toch kunnen de soms erg harde schaduwen ook afleiden. Zeker in de macrofotografie wordt vaak gewerkt in egale lichtomstandigheden zodat je een bepaalde zachtheid in je beeld kunt creëren. Een bewolkte dag geeft intense verzadigde kleuren zonder heftig lichtspel maar wanneer de zon toch schijnt kun je ook werken in de schaduw. Wanneer die schaduw er niet is... kun je hem ook gemakkelijk zelf maken met een witte paraplu.
Kievitsbloem
Een surreële belichting, tot stand gekomen door gebruik van vol zonlicht... en schaduw met de paraplu. Fotograaf: Johan van der Wielen

Paraplu’s (eigenlijk verkeerd verwoord… plu komt van het Franse woord pluie, regen. Een paraplu is dus letterlijk ’tegen de regen’. Een parasol zou hier beter zijn) worden in de studio veel gebruikt om het flitslicht te verspreiden of te verzachten. Voor het laatste worden witte paraplu’s gebruikt zodat het licht diffuser wordt en meer egaal, de kleur wit zorgt ervoor dat het flitslicht wat door de paraplu heen schijnt kleurneutraal is. In het veld hebben we ook een hele grote sterke lamp, de zon. Door een witte paraplu voor de zon te houden komt er nog wel licht door het witte doek op het onderwerp maar is het licht zacht diffuus en egaal. Hierdoor heb je geen harde schaduwen meer of last van te groot licht / donker contrast, vooral bij macrofotografie wordt hier veel gebruikt van gemaakt.

Witte paraplu in het veld geplaatst op een gewoon statief om de zon tegen te houden. Fotograaf: Johan van der Wielen

Volledige schaduw

Met behulp van je witte paraplu kun je je hele foto (dus alle elementen uit de compositie) in de schaduw zetten, zowel onderwerp als achtergrond. Daarmee heb je op alle elementen zacht, egaal en diffuus licht. Natuurlijk heb je nu wel ineens minder licht, immers je werkt in de schaduw. Toch zul je dit vooral doen met hard zonlicht waardoor er uiteindelijk voldoende licht door de paraplu zal schijnen voor een foto. Omdat je nu werkt met een relatief klein dynamisch bereik (weinig licht/donker contrast) kun je ook meteen gaan spelen met de belichting, door de foto relatief iets over te belichten creëer je een hele serene zachte sfeer.

Lenteklokje. Zelfde foto (ISO100, f/2.8) met (rechts, 1/80) en zonder (links, 1/400) paraplu gefotografeerd. De rechter foto heeft veel egaler en zachter licht door de schaduw. Fotograaf: Johan van der Wielen
Achter de schermen van het lenteklokje in de tuin. Fotograaf: Johan van der Wielen

 

Zelfde verschilfoto (ISO100, f/3.5) maar nu met tulpen. Links zonder paraplu (1/1000) en rechts met paraplu (1/125) om het harde zonlicht tegen te houden. Fotograaf: Johan van der Wielen

Gedeeltelijke schaduw

Je kunt de paraplu ook gebruiken om gedeeltelijke schaduw te werpen. Er wordt veel gewerkt met een onderwerp in het licht en donkere omgeving maar het omgekeerde biedt heel eigen mogelijkheden. Zeker wanneer het onderwerp zelf wat donker is kun je door spelen met je belichting en schaduwspel surreële belichtingen creëren. Zoals je de belichting tussen voorgrond en achtergrond aan kunt passen met een flits wanneer de voorgrond wat te donker is, kun je de omgeving juist oplichten door je onderwerp in de schaduw te zetten.

Hieronder een voorbeeld met ‘mijn’ kievitsbloem.

Kievitsbloem in hard zonlicht. Je ziet duidelijke schaduwwerking in zowel de bloem als de omgeving. Voor de sfeer is de belichting iets aan de donkere kant gehouden. Fotograaf: Johan van der Wielen
Zelfde setting alleen nu de belichting aangepast om een lichter en serenere omgeving te krijgen. De donkere bloem is nu echter overbelicht. Fotograaf: Johan van der Wielen
Met een witte paraplu heb ik alleen schaduw geworpen op de kievitsbloem, niet op de omgeving. Fotograaf: Johan van der Wielen
De bloem zit nu precies in de schaduw. Fotograaf: Johan van der Wielen
Het is even puzzelen met de paraplu, door een juiste plaatsing valt de schaduw precies alleen over de bloem. Fotograaf: Johan van der Wielen
Zelfde foto alleen zit nu de kievitsbloem precies in de schaduw. De bloem lijkt nu wat donker maar deze setting biedt mogelijkheden om wat creatiever te belichten. Fotograaf: Johan van der Wielen
Het eindresultaat: iets overbelicht t.o.v. de vorige foto en een wat koelere witbalans gebruikt. De omgeving is nu licht en sereen (staat nog steeds in de volle zon) terwijl de kievitsbloem mooi egaal belicht is zonder harde schaduwen. Fotograaf: Johan van der Wielen

Hoe je paraplu te bevestigen?

Een witte paraplu kost niet zoveel, onder de 20 euro heb je al een prima paraplu waar je veel plezier mee gaat beleven. Echte fotografieparaplu’s hebben het voordeel dat ze ook echt wit zijn en geen kleurzweem geven. Ze zijn aan de onderkant voorzien van alleen een metalen steel, dit is speciaal voor de studio waar ze in swivels – studiobeugels – gestoken kunnen worden. Ook dergelijke swivels zijn niet echt duur en maken het leven zeer aangenaam. Koop je namelijk een swivel met het goede schroefdraad aan de onderkant (3/8″), dan kun je deze op een statiefplaat bevestigen en zo je eigen fotostatief gebruiken als paraplustatief. Dat heeft als voordeel dat je geen extra statieven mee hoeft te nemen, maar ook zijn fotostatieven vaak in het veld veel handiger en stabieler dan de studiostatieven.

Een swivel op een statiefplaat, met een gat voor de paraplu en een draaipunt om je paraplu te richten. Zelfs je flitser kan er nog op. Fotograaf: Johan van der Wielen

Vanaf nu alles met witte paraplu?

Nee, net als met alle technieken is er geen techniek die je altijd moet gebruiken. Soms is het juist mooi om met tegenlicht, harde schaduwen of lichtspel te werken. Dan moet je hem niet gebruiken. Wanneer echter het licht harder wordt, de zon hoger komt te staan en veel fotografen naar huis gaan ‘omdat het mooie licht weg is’, pak jij je paraplu en ga je met hele andere techniek verder voor andere beelden. Dus niet standaard altijd gaan gebruiken… maar vanaf nu wel altijd meenemen!

Zelfs in de herfst met zachter licht en zelfs in het bos… kan hij nog van pas komen! Fotograaf: Johan van der Wielen

 

Wil je verder lezen over macrofotografie?
Hier zetten we alles over macrofotografie voor je op een rij.

4 reacties

  1. Mooie techniek die ik veel gebruik bij macrofotografie in de volle zon. Ik gebruik echter liever een diffusiescherm. Door ’t scherm dichter of verder van je object te houden kan fijn spelen met de lichtsterkte. Werkt als een softbox.

  2. Zelf ook al een paar keer gebruikt, de witte parasol 😉
    Zeker een meerwaarde in je arsenaal van mogelijkheden om het aanwezige licht naar je creatieve hand te zetten!

  3. Allemaal nog abracadabra voor deze natuurfotograaf in spé die nu nog zijn handen vol heeft aan zijn zelfbenoemd landschapfotografie titel. De ere titel meester Johan houd je in ere met dit boeiende en duidelijke verhaal. Een bewaar artikel zeg ik . En zodra ik macro ga beoefenen ga ik je ermee lastigvallen – wellicht te combineren met Ameland….. 😉
    //Dave (nldazuu)

    1. Op zich is het niet meer acadabra dan ND-gradiënt filters of flitsen. Het heeft allemaal te maken met het manipuleren van het licht en de lichtbalans tussen lichte en donkere delen in je compositie.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

4 reacties

  1. Mooie techniek die ik veel gebruik bij macrofotografie in de volle zon. Ik gebruik echter liever een diffusiescherm. Door ’t scherm dichter of verder van je object te houden kan fijn spelen met de lichtsterkte. Werkt als een softbox.

  2. Zelf ook al een paar keer gebruikt, de witte parasol 😉
    Zeker een meerwaarde in je arsenaal van mogelijkheden om het aanwezige licht naar je creatieve hand te zetten!

  3. Allemaal nog abracadabra voor deze natuurfotograaf in spé die nu nog zijn handen vol heeft aan zijn zelfbenoemd landschapfotografie titel. De ere titel meester Johan houd je in ere met dit boeiende en duidelijke verhaal. Een bewaar artikel zeg ik . En zodra ik macro ga beoefenen ga ik je ermee lastigvallen – wellicht te combineren met Ameland….. 😉
    //Dave (nldazuu)

    1. Op zich is het niet meer acadabra dan ND-gradiënt filters of flitsen. Het heeft allemaal te maken met het manipuleren van het licht en de lichtbalans tussen lichte en donkere delen in je compositie.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: