Een regenboog vanuit de lucht

Als we onderweg in de auto rondrijden, komt hij soms plotseling tevoorschijn: een regenboog. Dat is eigenlijk altijd een mooi gezicht. Daarom wil ik daar dan graag foto’s van maken, het liefst met mijn drone.

Natuurlijk, de omstandigheden moeten goed zijn. Johan van der Wielen schreef al eens een artikel over wat een regenboog is en wanneer deze kan ontstaan. Toch word ik vaak verrast door een regenboog. Meestal lukt het dan ook niet om deze te fotograferen. Ik heb geen drone bij me (of helemaal geen camera), ik kan niet veilig stoppen, het regent of het waait te hard. En als we wel kunnen stoppen is de regenboog soms al weer verdwenen. Of hij is heel zwak en tegen een drukke achtergrond.

Veiligheid eerst

Als we met de auto rondrijden, zoeken we eerst een plaats waar we veilig kunnen stoppen. Eigenlijk wil ik geen tijd verliezen, want een regenboog kan zomaar weer verdwijnen. Maar toch kijk ik even of het niet te hard waait (in geval van twijfel gebruik ik een kleine windmeter). Er is altijd een bui in de buurt, maar op de plek waar ik wil vliegen moet het droog zijn. Ik vlieg ook niet ver weg, want ik moet direct kunnen landen als het toch gaat regenen of hard waaien (in de buurt van buien kan de wind soms plotseling aantrekken). Als ik dat nog niet had gedaan, check ik nog even snel of ik op deze plek wel mag vliegen (in Nederland in Aeret of GoDrone) en of de Kp-index niet te hoog is. En natuurlijk, of mijn accu vol genoeg is.

Compositie

Eindelijk kan ik de lucht in. Na een paar eerste beelden (dan heb ik in ieder geval iets) ga ik beter op zoek naar de juiste plek voor een mooie compositie. Als ik mijn drone verplaats, verplaatst ook de plek waar de regenboog de grond lijkt te raken. Iets verder naar rechts of links vliegen kan ook betekenen dat er andere wolken, of zelfs een stukje blauwe lucht achter de regenboog schuift. Kijk ook even naar de andere kant: soms verschijnt ook daar een stukje van de regenboog – en als je geluk hebt ontstaat zelfs een volledige regenboog die aan beide zijden de grond raakt.

Volledige (halve) regenboog

Wat we meestal een volledige regenboog noemen, is een regenboog die zowel links als rechts de grond raakt. Vanaf de grond gezien is dat echter hooguit een halve cirkel. Voor een regenboog als halve cirkel moet de zon zeer laag boven de horizon staan. Als de zon hoger staat, ligt het ‘middelpunt’ van de cirkel onder de horizon, zodat je minder dan een halve cirkel ziet.

Een volledige regenboog kun je met de meeste lenzen niet in één foto vastleggen. Een volledige (halve) regenboog heeft altijd een vaste breedte van ongeveer 42°. Dat is namelijk de hoek waarmee het zonlicht weerkaatst in de regendruppels. Een stukje achteruit vliegen heeft daar geen invloed op: de boog staat op een wat andere plek maar blijft precies net zo breed. De enige manier om een volledige regenboog in beeld te krijgen, is door drie beelden naast elkaar te fotograferen (met wat overlap) en daarna samen te voegen in een panorama.

De laatste regenboog van dit artikel verraste mij helemaal. We waren opnieuw in IJsland. De hele dag was het zwaar bewolkt geweest met veel regen. Pas in de loop van de avond, toen de zon al bijna onderging, brak de bewolking en zag ik in de spiegels een prachtige regenboog verschijnen. Gelukkig konden we snel stoppen en – na enkele snelle checks – mijn drone laten opstijgen. Toen zag ik op mijn display iets wat ik nooit eerder had gezien: de ronding van de regenboog liep door onder de horizon: terug naar het midden. Niet veel later werd de regenboog rond, maar dan ook (zo goed als) echt rond. Dit bijzondere verschijnsel is alleen te zien als de zon vlak boven de horizon staat en je camera ruim boven de horizon (dus in een drone of eventueel uit een andere luchtvaartuig). Je camera is dus hoger dan de lijn van de zon naar de horizon. Op de grond was alleen maar een ‘gewone’ halve regenboog te zien.

Om de complete regenboog in beeld te krijgen moet je dan niet alleen 3 foto’s naast elkaar maken, maar ook 3 rijen boven elkaar (totaal 9 foto’s) en die later samenvoegen. En zo kun je, als de omstandigheden perfect zijn, een dubbele, (bijna) volledig ronde regenboog vastleggen. Maar dan heb je wel een drone of vliegtuig nodig. Het totaalbeeld van de ronde regenboog is op je display overigens niet te zien. Dat ontstaat pas als je de 9 foto’s hebt gemaakt en later thuis samenvoegt.