Menu

Onderdeel van Pixfactory

Een vogelhut huren: natuurbeleving of valsspelen?

Nat tot op mijn ondergoed trek ik me langzaam tijgerend terug van de slikrand. De camera op een plat statief sleep ik geruisloos met me mee over het natte slik, het camouflagenet ligt nog over me heen en blijft steeds achter van alles en nog wat haken. Langzaam, uiterst voorzichtig en ongezien sluit ik het geweldige avontuur dat ik die morgen beleefde af.
Snip
Steltlopers fotograferen vanuit een laagperspectief. Vanuit een vogelhut of een schuiltentje. Wat is het verschil in beleving? Fotograaf: Arie van den Hout

Die ochtend eind september was ik ‘s ochtends vroeg al aan de plas gaan liggen. Zelfs de schuwe wintertalingen hadden het niet gemerkt dat ik op mijn buik naar de rand van het slik was geslopen. Het opkomend tij zou de slikrand de komende uren langzaam naar me toe brengen en daarmee mijn onderwerpen.

Door merg en been

Voorbereid op het natte slik had ik een regenpak aangetrokken, niet wetende dat dat na een paar uur in de blubber geen enkele bescherming zou bieden. Toch merkte ik er weinig van. Mijn aandacht lag elders. De dagen ervoor was ik al een aantal keren naar de plas gegaan. Van 100 meter afstand had ik ze met de verrekijker gezien, zwarte ruiters! Vanuit mijn waarnemingenboekje wist ik precies wanneer ze ieder jaar de plas aandeden. De najaarssteltlopertrek in de Biesbosch was sowieso fascinerend met groenpootruiters, watersnippen, witgatjes, bosruiters en tureluurs. Maar die zwarte ruiters, waarvan er vaak ook nog een aantal in zomerkleed waren en dus écht zwart waren, waren magisch. De plas aan het randje van de Dordtsche Biesbosch was volledig omgeven door hoge wilgen hetgeen de plas een besloten karakter gaf; door de windluwte was het een spiegel. De Tjoe-wiet van de eerste invallende zwarte ruiters was door merg en been gegaan. Ze arriveerden! Met het hart in de keel was het afwachten en… niet bewegen!

Zwarte ruiter. Fotograaf: Arie van den Hout

Warme koffie

Dat was 40 jaar geleden. Een fanatieke vroege tiener, in zijn uppie, doordrenkt en koud, maar dolgelukkig liggend aan de magische plas. Nu zit ik met mijn sloffen in een verstelbare leunstoel en maak ik wéér foto’s van zwarte ruiters en komt de herinnering terug. Ik ben uitgenodigd door een fotomaatje. Het gewenste lage perspectief is soortgelijk. Bijna zo laag als destijds. Nu een luxe grote comfortabele stalen vogelhut, ingegraven waardoor de kijksleuf zo’n 20 cm boven het water ligt. We kunnen af en toe zelfs gaan staan om uit te rekken en het is zelfs mogelijk tussendoor de hut even te verlaten zonder dat de vogels het merken, wat een luxe! En wat een contrast met toen. De hut heeft spiegelglas met daaronder een sleuf voor de camera’s. We hebben tassen vol proviand bij ons, warme koffie en de vogelhut laat het zelfs toe om gezellig door te kletsen terwijl de ruiters en snippen op enkele meters voor ons lang de hut paraderen en wij ze fotograferen.

Samen op lopen… zwarte ruiters. Fotograaf: Arie van den Hout

Fouten maken? Geen optie!

Destijds lag ik doodstil te wachten, het hoofd regelmatig neerleggend omdat ik het simpelweg niet omhoog kon houden vanuit de liggende positie en om mijn nek te sparen voor als de ruiters daadwerkelijk voor me zouden lopen. Ik kon niet bewegen. De kleinste beweging zou al gauw opgepikt worden door een wintertaling of een van de steltlopers en dan zou de plas meteen leeg zijn. Er konden geen fouten gemaakt worden. Niet alleen vanuit fotografisch oogpunt, het was absoluut geen optie om de vogels die deze plas aandeden om aan te vetten op hun reis naar het zuiden te verstoren. In die tijd legde ik simpelweg een camouflagenet over me heen dat ik had gekocht bij de lokale dumpwinkel. Een latere versie had een soort boog van PVC waardoor ik daaronder wat vrijer kon bewegen. Nog later kwam een pre-fab lighutje met een matje, dat was écht op en top luxe!

Spiegelbeeld. Kievit. Fotograaf: Arie van den Hout

Elegantie

Nu schonken we elkaar nog een koffietje in, aten appeltaart en hadden de grootste lol, met de zwarte ruiters en snippen vlak voor ons.
En toch was de beleving van de vogels hetzelfde. En het is lastig uit te leggen wat dat nu is. Vooral als de ruiters in die besloten stukjes vlak aan de kant lopen, tussen het riet en dus niet midden op de open plas, krijgt de beleving een intimiteit die me terugbrengt naar die tijd al die jaren geleden in de Biesbosch en kan ik met plezier concluderen dat er niets veranderd is. De beleving, de ervaring, het geluid van de pootjes in het water, de manier van lopen, foerageren, hoe ze vaak “samen op” de kantjes aflopen, de elegantie… het is onveranderd. Ik voel me onveranderd. En natuurlijk, de omstandigheden zijn anders en het is prachtig dat dit soort vogelhutten te huur zijn.

Watersnip ziet gevaar. Fotograaf: Arie van den Hout

Onsportief?

Mijn voorkeur ligt nog steeds bij eigen gevonden plekjes en daar mijn ding doen zoals toen, nu doe ik dat meestal met zo’n laag lighutje en soms bouw ik iets (semi-)permanents ter plekke.

Nu kan iedereen, zonder enige kennis, research, ervaring, moeite, zonder tijgeren door het slik of een hutje te moeten bouwen of rekening te houden met het tij “zo maar” een hut boeken, aanschuiven en die elegante zwarte ruiters (of wat er die dag verschijnt) op korte afstand vanuit laag perspectief fotograferen.

Wat vind je hiervan? Zullen de fotografen die op deze wijze voor het eerst een zwarte ruiter zien en kunnen vastleggen nu dezelfde beleving hebben als ik destijds aan de plas in de Biesbosch had en het net zo op prijs stellen? Ik heb geen idee. Wat denk jij hierover? Is het te makkelijk? Onsportief? Of gewoon een prima idee?

Geef een reactie

24 reacties

  1. Vroeger moest je aa auto aanslingeren, nu steek je de stekker in het stopcontact…. Is de beleving van autorijden anders geworden? Natuurlijk! Het is geen afzien meer.
    Zo gaat het ook met fotografie, geen rolletje van 36 maar een SD card van 256gb, duizenden foto’s “schieten” op een fotosessie is niet erg moeilijk, maar met passie mooie foto’s maken wel!

  2. Er is wel de laatste jaren sprake van een soort ‘inflatie’ in de fotografie. Waar je vroeger nog heel veel moeite moest doen voor bepaalde beelden, is het nu veel makkelijker. Je ziet dit overigens niet alleen bij vogelfotografie, maar op allerlei gebieden. Bepaalde scherpte of achtergrond? Koop dan een fullframe camera en lichtsterke lens. Exotische dieren op de foto? Dan boek je een fotoreis, en daar zorgen ze ervoor dat de dieren voor je poseren.
    De social media jagen dit enorm aan. Er is veel sprake van kopieergedrag. Zo proberen in de portretfotografie veel mensen Stephan Vanfleteren na te doen.

    Het zorgt er wel voor dat het lastig om nog origineel te blijven. En het kost geld, veel geld. Ik zie met verbazing dat relatief onervaren fotografen kapitalen uitgeven aan foto-apparatuur. Ze hebben op YouTube gezien dat ze met camera X en lens Y en een beeldrecept bepaalde soorten foto’s kunnen maken. Je hebt er (overdreven gesteld) niet veel meer dan een buidel geld voor nodig. Maar wat is je beeld dan nog waard?

    Om terug te komen op de vogelhut: ik merk zelf dat dit soort foto’s me vaak ook weinig meer doen, je ziet er namelijk zó veel langskomen op social media. Het zijn hapklare brokjes geworden. De uitdaging is er wel een beetje af. Op zich is de vogelhut voor de vogels zelf dan misschien wel het minst verstorend, dus dat is wel een positief punt.

  3. Vrijwel allemaal onnatuurlijke uitziende foto’s die heel vaak tot stand zijn gekomen door de dieren te voeren waardoor elke vorm van natuurlijk gedrag ontbreekt. De foto’s gemaakt in die vogel hutten haal je er zo allemaal uit. Op Instagram en andere fotosite’s kom je dagelijks dezelfde eekhoorns, ijsvogels, roofvogels en andere volgevreten dieren tegen in net even andere poses net of ze gedresseerd zijn. Vaak geknipt uit films, lekker makkelijk.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

24 reacties

  1. Vroeger moest je aa auto aanslingeren, nu steek je de stekker in het stopcontact…. Is de beleving van autorijden anders geworden? Natuurlijk! Het is geen afzien meer.
    Zo gaat het ook met fotografie, geen rolletje van 36 maar een SD card van 256gb, duizenden foto’s “schieten” op een fotosessie is niet erg moeilijk, maar met passie mooie foto’s maken wel!

  2. Er is wel de laatste jaren sprake van een soort ‘inflatie’ in de fotografie. Waar je vroeger nog heel veel moeite moest doen voor bepaalde beelden, is het nu veel makkelijker. Je ziet dit overigens niet alleen bij vogelfotografie, maar op allerlei gebieden. Bepaalde scherpte of achtergrond? Koop dan een fullframe camera en lichtsterke lens. Exotische dieren op de foto? Dan boek je een fotoreis, en daar zorgen ze ervoor dat de dieren voor je poseren.
    De social media jagen dit enorm aan. Er is veel sprake van kopieergedrag. Zo proberen in de portretfotografie veel mensen Stephan Vanfleteren na te doen.

    Het zorgt er wel voor dat het lastig om nog origineel te blijven. En het kost geld, veel geld. Ik zie met verbazing dat relatief onervaren fotografen kapitalen uitgeven aan foto-apparatuur. Ze hebben op YouTube gezien dat ze met camera X en lens Y en een beeldrecept bepaalde soorten foto’s kunnen maken. Je hebt er (overdreven gesteld) niet veel meer dan een buidel geld voor nodig. Maar wat is je beeld dan nog waard?

    Om terug te komen op de vogelhut: ik merk zelf dat dit soort foto’s me vaak ook weinig meer doen, je ziet er namelijk zó veel langskomen op social media. Het zijn hapklare brokjes geworden. De uitdaging is er wel een beetje af. Op zich is de vogelhut voor de vogels zelf dan misschien wel het minst verstorend, dus dat is wel een positief punt.

  3. Vrijwel allemaal onnatuurlijke uitziende foto’s die heel vaak tot stand zijn gekomen door de dieren te voeren waardoor elke vorm van natuurlijk gedrag ontbreekt. De foto’s gemaakt in die vogel hutten haal je er zo allemaal uit. Op Instagram en andere fotosite’s kom je dagelijks dezelfde eekhoorns, ijsvogels, roofvogels en andere volgevreten dieren tegen in net even andere poses net of ze gedresseerd zijn. Vaak geknipt uit films, lekker makkelijk.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Arie van den Hout

Arie van den Hout

Arie van den Hout is sinds zijn jeugd gepassioneerd natuurliefhebber, fotograaf en onderzoeker. Hij deelt zijn passie graag, o.a. via workshops. Genieten staat voorop, de rest volgt van zelf, is een van zijn motto’s.

Meer columns van deze auteur

Deze artikelen vind je vast ook interessant: