Eenzelfde flitser voor verschillende camera’s, kan dat?

Ingebouwde en meegeleverde flitser

Normaal gezien heb je bij de meeste camera’s een ingebouwde flitser (de invulflits). Een ingebouwde flits heeft een minimale kracht en flitst enkel naar voren.

Sommige camera’s hebben geen ingebouwde flitser maar wordt er bij de body een kleine externe flitser geleverd. Bij de Olympus EM-1 MkII en III camera waar je bijvoorbeeld de flitser FL-LM3 bij krijgt. Die kleine flitser kan draaien en kantelen, maar werkt alleen op die camera’s. Die invulflitsers kunnen we ook gebruiken om via het MASTER-SLAVE principe andere flitsers aan te sturen. Probleem is dan dat je in de meeste gevallen nog altijd licht krijgt dat recht op het onderwerp valt.

Reportageflitser

Als we willen afstappen van de invulflitser, dan kunnen we overschakelen op een reportageflitser. Dit is een externe flitser die in het flitsschoentje past. Let wel op, niet alle flitsschoentjes zijn hetzelfde. In reportageflitsers is er een enorme keuze en elk cameramerk heeft wel een eigen reportageflitser in haar gamma van accessoires. Een reportageflitser van het merk van jouw camera biedt meestal een automatische modus (TTL-DDL) en een manuele modus. Als je aan de onderkant van de flitser kijkt dan zie je daar verschillende contactpunten. Het aantal en de plaatsing is afhankelijk van het merk van de flitser en de relatie tot de camerabody. Eén contactpunt staat altijd op dezelfde plaats, namelijk dat contact dat voor de manuele bediening zorgt en dat staat in het midden (hieronder aangeduid met een witte pijl).

Het flitsschoentje van de Sony reportageflitser is duidelijk gebaseerd op een ander systeem en ook de maat van het schoentje past niet op een andere camera, dus deze flitser valt af.

CLS

Naast camera’s met flitsers van eigen merk heb je ook nog verschillende systemen. Bijvoorbeeld het CLS (Creative Lighting System) van Nikon, dat draadloos flitsers van eigen merk kan aansturen, zowel met belichting door de lens als in manuele stand. Eén van die flitsers is de Nikon R1-C1 macroflitser. Dat bestaat uit een ring die tot 8 afzonderlijke draadloze macroflitsers kan dragen en aangestuurd worden door een controller of een andere Nikon flitser, op of in de omgeving van de camera.

Andere flitsers

Tegenwoordig worden ledlampen veel gebruikt in onze leefomgeving, zo ook in de fotografie. De meeste reportageflitsers hebben al een bijkomende ledlamp voor continu belichting en je vindt tegenwoordig tal van LED-macroflitser oplossingen. Vergeet niet te kijken of het licht dat ze produceren gelijk is aan daglicht. Over studioflitsers ga ik het hier even niet hebben.

Kan ik een flitser van merk A gebruiken op camera van merk B?

Cameramerken gaan er prat op dat ze jou kunnen voorzien in al wat je nodig hebt, zo ook reportageflitsers en andere flitseraccessoires. Wanneer je zo’n combinatie hebt dan kan je hiermee automatisch flitsen (TTL-DDL = door de lens) of manueel. Door de lens betekent dat de flitser een voorflits zal sturen naar het onderwerp, met het teruggekaatste licht wordt berekend welke kracht er moet worden ingezet voor een juiste belichting. Die automatische modus kan je nog wel variëren met enkele stops onder- of overbelichting. Het is algemeen geweten dat die berekening niet altijd ideaal is en je toch nog moet corrigeren.
Werk je op de manuele manier, dan kies je op een schaal van 1/1 tot meestal 1/128 of 1/256 hoeveel licht je wilt dat de flitser geeft. Waarbij 1/1 de volle (maximale) kracht vertegenwoordigt. Ook hier zal je proefondervindelijk moeten werken, maar na wat ervaring te hebben opgedaan, ga je zien, dat deze manier van werken heel efficiënt is. Als je de flitser op de manuele manier bedient, dan kan je die flitser op eender welke camera zetten en die zal altijd werken, met uitzondering van camera’s die een ander type flitsschoentje hebben zoals bijvoorbeeld Sony. Dit geldt ook voor triggers en receivers, zij werken met hetzelfde principe.

Een praktisch voorbeeld

Ik had indertijd een Nikon R1-C1 macroflitser. Heel interessant was het feit dat je de individuele draadloze flitsers niet noodzakelijk op de macroring moest plaatsen om ze aan te sturen. De macroflitser werkte in automodus en in de manuele modus. Het enige en vervelende aspect was hier wel dat deze constructie gebaseerd was op het Nikon CLS systeem, met ander woorden, dit werkte alleen met Nikon camera’s. Naast mijn Nikon camera, heb ik ook nog een Fujifilm- en een Olympus camera en dan is het handig als je dezelfde flitsers overal kunt inzetten. Voor de Olympus had ik de Olympus STF-8 macroflitser aangeschaft. Ook deze flitser werkt op Olympus in de auto modus en de manuele modus, met dat verschil dat ik deze op eender welke van mijn camera’s kan plaatsen en gebruiken voor zover het in de manuele modus is.

Besluit

Heb je nog een reportageflitser van een ander merk in de lade liggen, doe hem niet weg. Als het flitsschoentje past, dan kan je hem nog altijd in de manuele modus op een andere camera gebruiken.