Menu

Onderdeel van Pixfactory

Filmende fotograaf of fotograferende filmer?

Het laatste jaar merk ik dat ik steeds vaker gebruik maak van de filmfuncties van mijn camera. Ook binnen de trouwe schare van traditionele natuurfotografen bespeur ik langzaam een verschuiving van puur fotograferen naar een combinatie van filmen en fotograferen. Niet in de laatste plaats doordat veel bekende natuurfotografen hier een voorbeeldfunctie in hebben en steeds meer film maken naast hun traditionele fotowerk.
Een spreeuwenzwerm is een indrukwekkende belevenis Fotograaf: Jan Dolfing

In het spoor van Ruben

Het bekendste voorbeeld hiervan is natuurlijk Ruben Smit. Oorspronkelijk naar mijn mening één van de topfotografen binnen de natuurfotografie, maar de laatste jaren bij het grote publiek vooral bekend geworden door zijn filmwerk met de prachtige Nederlandse natuurfilms “De nieuwe wildernis” en zijn nieuwste film “Wad”. Ook op fotocongressen zie je steeds meer gefilmd materiaal ter ondersteuning van het fotografische verhaal, zoals laatst op PiXperience en op het Lowland Photo Festival. Vaak om het proces van “the making of” te laten zien, wat daardoor uitermate informatief wordt, maar ook als aanvulling op het fotowerk.

Een foto vol actie, maar er is niet uit op te maken wat voor soort gedrag het hier betreft. Fotograaf: Jan Dolfing

Beste uit twee werelden

Ik heb me aanvankelijk lang afgevraagd of het uitbreiden van fotocamera’s met een filmfunctie wel een verbetering was. Daarvoor waren er tenslotte allerlei merken handycams en professionele filmcamera’s op de markt. Aanvankelijk vond ik dit dan ook geen verbetering, de kwaliteit van het gefilmde materiaal was matig en ik was van mening dat een fotoserie zo sterk en sprekend kon zijn dat deze zelf het verhaal kon vertellen. Ik liet de filmfunctie dan ook links liggen. Echter de laatste twee jaar ben ik hier helemaal van terug gekomen. Eén van de redenen is dat de kwaliteit van de filmbeelden uit de DSLR of systeemcamera ondertussen meer dan uitstekend is. De belangrijkste reden is echter dat mijn eigen inzicht is veranderd. Lang niet alles is optimaal vast te leggen in fotografische beelden. En andere beelden hebben daarentegen veel meer impact als foto dan als film. Naar mijn idee is er geen beste, je combineert het beste uit twee werelden!

Het gedrag in het bewegende beeld is duidelijk geen agressie, de meerkoet is aan het foerageren en door het opwoelen van het water komen er eetbare plantendelen boven drijven

In het belang van het verhaal

Zoals al opgemerkt gebruik ik de laatste twee jaar veel vaker de filmfunctie van mijn camera. Ik vind het uitermate geschikt om er het gedrag van dieren mee vast te leggen. Zo was ik afgelopen voorjaar in “het Lankheet” om meerkoeten te fotograferen. Tijdens het fotograferen liet een van de meerkoeten een opvallend gedrag zien, waarbij hij wild trappelend in het water tekeer ging. Aanvankelijk dacht ik dat het machogedrag was om andere meerkoeten uit de buurt te houden. Al snel bleek echter dat hij dit deed om allerlei plantaardig materiaal vanaf de bodem omhoog te woelen, zodat dit makkelijk opgegeten kon worden. Fotografisch levert het prachtige beelden op van een meerkoet in opspattend water, maar het vertelt niet het verhaal van foerageren. Dat doet het gefilmde beeld veel beter.

Of bijvoorbeeld de grote spreeuwenzwerm die ik laatst gefotografeerd heb. Een gigantische hoeveelheid vogels ging tegelijk de lucht in, samen bewegend als ware het één organisme. Dan weer verdicht de zwerm zich, dan weer beweegt het geheel uit elkaar. Een indrukwekkend schouwspel. Ik heb er zowel foto’s als videobeelden van gemaakt en voor mij wint het videobeeld het ruimschoots van de foto’s. Het imposante van de zwerm en mijn bijna emotionele belevenis van het schouwspel zie ik veel beter terug in de film dan in de foto.

De grootsheid van een zwerm komt vooral als bewegend beeld goed naar voren

Ontwikkeling van de camera

De laatste twee jaar ligt de aandacht binnen de camera industrie heel sterk op het filmen met de fotocamera. Er komen steeds meer fotocamera’s met HD, 4K en nog hogere filmkwaliteit. Als er een update wordt uitgebracht van de software van mijn camera dan is dat de laatste tijd voornamelijk op het gebied van de filmische mogelijkheden. Zelfs delen van grote bioscoopfilms zijn gefilmd met de nieuwste DSLR of systeemcamera’s. Deze hebben door de bijbehorende lenzen met een geringe scherptediepte grote voordelen ten opzichte van de oorspronkelijke filmcamera’s.

De foto vertelt veel minder hoe groots zo’n zwerm is en hoe het als één organisme beweegt dan de film doet. Fotograaf: Jan Dolfing

Nieuwe termen en gadgets

Dat filmen is overigens voor mij op veel gebieden nog abracadabra. Ik zie allerlei termen voorbij komen die binnen de fotografie niet gebruikt worden. Termen waarbij ik geen flauw idee heb wat ik mij er bij moet voorstellen, zoals Hybrid Log Gamma, F-log footage of FHD Long GOP recording. Ik zou werkelijk niet weten wat ik hiermee moet of kan. Kortom er gaat een hele nieuwe wereld voor mij open. Dus op zoek naar kennis op internet, het volgen van lezingen en cursussen of gewoon lekker ouderwets een goed leerboek zoeken.

En er zijn een heleboel gadgets en apparatuur te koop die puur voor de filmer bedoeld zijn. Gimbal stabilisers, allerlei microfoons, externe schermpjes om te bekijken wat je opneemt, sliders om maar eens een paar te noemen. Teveel om op te noemen en meer dan genoeg om de komende jaren geld aan uit te geven, nodig of onnodig. Ik zag zelfs complete aluminium rekken waarin je al je apparatuur rondom je camera kunt ophangen en op je schouders kunt dragen tijdens het filmen.

Nieuwe mogelijkheden

Kortom er valt nog genoeg te leren en te beleven in de wereld van de fotografie en film. Op dit moment ben ik vooral bezig om gebruik te maken van een combinatie van foto, film en geluid om AV-presentaties te maken. En ik ben er van overtuigd dat bewegende beelden hier een grote toevoeging hebben ten opzichte van de vroegere presentaties met alleen fotobeeld. Ik heb hier nog wel een hele lange leercurve te gaan. Want het fotografisch denken is totaal anders dan filmisch denken. Gebruikt u ook veel bewegend beeld of blijft u trouw aan uitsluitend fotografisch materiaal?

Fotogroet Jan

Geef een reactie

6 reacties

  1. Beste Jan,

    Goede voornemens en ambities horen bij het nieuwe jaar en wens ik dus jou en alle lezers toe. Ik sluit mij graag aan bij je mening dat film met de fotocamera een toevoeging is aan de Natuurbeleving. Verdieping en bestudering van het gedrag van bijvoorbeeld de vogels wordt bevorderd door te filmen met je camera, maar ook zeker later bij het verwerken van het materiaal. De keuzes die je als digitale fotograaf/filmer per definitie moet maken, krijgen een extra dementie. Een voorbeeld was voor mij het gedrag van de Kievitpul bij het foerageren. Hij draait heel snel bijna onzichtbaar met zijn pootje om het voedsel te vinden. Zie hiervoor :

    http://www.actiefmetbeeld.nl/kievit-pullen-schager-wad.html

    Het gedrag van zowel de volwassen Kievit als de pul had ik nog niet eerder opgemerkt. Maar ook AV-shows maken van een fotosessie met afwisseling van foto’s en filmbeelden geven je beeldverhaal, ondersteund door bijpassende muziek, een extra waarde. Een vraag aan de lezers van deze rubriek, wie kent een instelling of organisatie die zich specifiek richt op praktijktrainingen voor het filmen met de fotocamera ? Hoe dan ook een ieder een fantastisch fotografie/film jaar toegewenst waarvan de beelden een bijdrage leveren aan Natuurbeleving en.

    Met vriendelijke groet,

    Hans

    1. Dag Hans, dank voor je mooie reactie. Heb het filmpje even bekeken, heel apart gedrag inderdaad. Het beeld geeft inderdaad goed weer waarom ik ook graag film naast het fotograferen. Ook voor jou overigens het allerbeste voor 2019
      Groet Jan

  2. Jan, dit is inderdaad heel herkenbaar en ook ik merk dat ik het filmen er tegenwoordig als een stukje toegevoegde waarde zie!
    Gebruik het steeds meer in de opdrachten.
    Goed verhaal!

    1. Dank voor je reactie Peter, het is precies die toegevoegde waarde van het bewegende beeld waardoor ik het ook steeds meer gebruik. Zowel prive als in opdrachten, net als jij beschrijft.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

6 reacties

  1. Beste Jan,

    Goede voornemens en ambities horen bij het nieuwe jaar en wens ik dus jou en alle lezers toe. Ik sluit mij graag aan bij je mening dat film met de fotocamera een toevoeging is aan de Natuurbeleving. Verdieping en bestudering van het gedrag van bijvoorbeeld de vogels wordt bevorderd door te filmen met je camera, maar ook zeker later bij het verwerken van het materiaal. De keuzes die je als digitale fotograaf/filmer per definitie moet maken, krijgen een extra dementie. Een voorbeeld was voor mij het gedrag van de Kievitpul bij het foerageren. Hij draait heel snel bijna onzichtbaar met zijn pootje om het voedsel te vinden. Zie hiervoor :

    http://www.actiefmetbeeld.nl/kievit-pullen-schager-wad.html

    Het gedrag van zowel de volwassen Kievit als de pul had ik nog niet eerder opgemerkt. Maar ook AV-shows maken van een fotosessie met afwisseling van foto’s en filmbeelden geven je beeldverhaal, ondersteund door bijpassende muziek, een extra waarde. Een vraag aan de lezers van deze rubriek, wie kent een instelling of organisatie die zich specifiek richt op praktijktrainingen voor het filmen met de fotocamera ? Hoe dan ook een ieder een fantastisch fotografie/film jaar toegewenst waarvan de beelden een bijdrage leveren aan Natuurbeleving en.

    Met vriendelijke groet,

    Hans

    1. Dag Hans, dank voor je mooie reactie. Heb het filmpje even bekeken, heel apart gedrag inderdaad. Het beeld geeft inderdaad goed weer waarom ik ook graag film naast het fotograferen. Ook voor jou overigens het allerbeste voor 2019
      Groet Jan

  2. Jan, dit is inderdaad heel herkenbaar en ook ik merk dat ik het filmen er tegenwoordig als een stukje toegevoegde waarde zie!
    Gebruik het steeds meer in de opdrachten.
    Goed verhaal!

    1. Dank voor je reactie Peter, het is precies die toegevoegde waarde van het bewegende beeld waardoor ik het ook steeds meer gebruik. Zowel prive als in opdrachten, net als jij beschrijft.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Jan Dolfing

Jan Dolfing

Als dierenarts en gepassioneerd natuurfotograaf is Jan nauw verbonden met dieren en natuur. Een passie die hij graag laat zien.

Meer columns van deze auteur

Deze artikelen vind je vast ook interessant: