Fotogenieke paddenstoelen

De herfst is het hoogseizoen voor natuurfotografen, die houden van de sprookjesachtige wereld van paddenstoelen. Met hun diverse vormen, kleuren en details zijn paddenstoelen een veelzijdig en boeiend onderwerp. In deze tutorial laat ik je vijf fotogenieke paddenstoelen zien die ik in de afgelopen jaren meerdere keren fotografeerde. Per soort vertel ik waar je ze kunt tegenkomen en hoe ik ze heb gefotografeerd.
Verbonden. (90mm; 8s bij F16; ISO100 vanaf statief)
Verbonden. (90mm; 8s bij F16; ISO100 vanaf statief) Fotograaf: Erik Nevels

Amethistzwam

Deze amethistzwam valt op door zijn levendige paarse kleur. Hij groeit alleen of in kleine groepjes, meestal op voedselrijke bosbodems tussen het afgevallen blad. Vooral in loofbossen met beuken is hij in de herfst te vinden. Ondanks zijn felle tint is hij soms lastig te zien doordat hij opgaat in het donkere kleurenspel van het bos.

In de ‘sneeuw’. (90mm; 0,8s bij F2.8; ISO100 vanaf statief)
In de ‘sneeuw’. (90mm; 0,8s bij F2.8; ISO100 vanaf statief) Fotograaf: Erik Nevels

Het heeft geregend en de bladeren op de grond zijn nog nat. De amethistzwam steekt zijn hoed fier boven het bladerdek uit.  Ik kies voor de macrolens en stel scherp op de voorste rand van de hoed. Met een diafragma van 2.8 wordt het meeste van de omgeving onscherp waardoor de aandacht helemaal naar de paddenstoel uitgaat. Ik overbelicht zoveel dat de natte bladeren waarop het felle daglicht reflecteert, wit als sneeuw lijken.

Porseleinzwam

De porseleinzwam doet zijn naam eer aan: met zijn glanzend witte, soms bijna doorschijnende hoed lijkt hij wel van porselein gemaakt. Hij groeit meestal in groepjes op dode of stervende beukenstammen. Vooral bij vochtig weer komen ze tevoorschijn en glanst hun hoed prachtig.

Jonkie in tegenlicht. (90mm; 1/13s bij F2.8; ISO100 vanaf statief)
Jonkie in tegenlicht. (90mm; 1/13s bij F2.8; ISO100 vanaf statief) Fotograaf: Erik Nevels

De beuken in het Munnichsbos zijn niet meer de jongste. Verschillende bomen zijn stervende of dood. Takken of hele stammen liggen op de grond en ik weet dat op dit hout de porseleinzwam goed gedijd. Een bepaalde plek bezoek ik al enkele jaren en op het dode beukenhout komen ieder jaar weer porseleinzwammen tevoorschijn. Zo ook dit jonkie. Ik kies voor het tegenlicht van de zon in de achtergrond en door het grote diafragma (f2.8) ontstaat mooie ronde bokeh.

De inktzwam

In zijn beginstadium is de inktzwam een witte, kegelvormige paddenstoel met fijne schubben maar al snel verandert hij in een zwarte ‘inktfabriek’. Juist dit verouderingsproces geeft unieke fotomogelijkheden. Je vindt de inktzwam langs wegbermen, op grasvelden en zelfs in stedelijke omgevingen.

De inktfabriek. (90mm; 1/5s bij F3.5; ISO800 vanaf statief)
De inktfabriek. (90mm; 1/5s bij F3.5; ISO800 vanaf statief) Fotograaf: Erik Nevels

Ik ben na een ochtend fotograferen op weg naar huis als ik een groepje inktzwammen langs de kant van het pad zie. De meesten hebben hun beste tijd gehad al kijk ik daar anders tegenaan. Ik kies een exemplaar waar de druppels inkt aan halfvergane slierten van de hoed hangen. Ik plaats de camera op de grond en wel zo dat er lucht is in de achtergrond. Op die manier wordt die achtergrond wit en is het puur de paddenstoel die haast volledig zwart-wit, zichtbaar is.

Mycena’s

Deze kleine, fragiele, vaak half doorzichtige paddenstoeltjes groeien in groepjes. Er zijn veel soorten, zoals de gegolfde mycena met een gegolfde hoedrand en de roze mycena met – hoe kan het ook anders – een roze hoed. Mycena’s houden van vochtige omgevingen. Op boomstronken, mos en tussen bladafval in loofbossen kun je ze vinden.

Groepje van 5. (600mm; 1/4s bij F11; ISO100 vanaf statief)
Groepje van 5. (600mm; 1/4s bij F11; ISO100 vanaf statief) Fotograaf: Erik Nevels

De herfst is in volle gang en de bodem is bezaaid met bladeren van vooral beuken en eiken. Ik loop heel langzaam terwijl ik de bodem geduldig afspeur. Klein als ze zijn en zonder opvallende kleur ontdek ik mycena’s niet gemakkelijk. Dan wordt mijn speurwerk beloond en ga ik aan de slag bij een groepje van 5. Leuk voor macro maar ik kies toch voor de telelens. Ik wil het hele groepje scherp in beeld met een voor- en achtergrond in diffuse herfstkleuren. Met de camera op de grond,560mm en F11 krijg ik wat ik graag wil.

Het hazenpootje

Het hazenpootje is een teer paddenstoeltje waarvan zijn harige steel net op een hazenpootje lijkt. Het hoedje is aanvankelijk eivormig en grijs, maar spreidt zich snel uit en krult dan binnen 1 dag naar boven om. Hazepootjes groeien vaak in groepjes op voedselrijke grond, zoals op compost, houtsnippers of rottend hout. Ze verschijnen vooral in de herfst, vaak na regen.

Verbinding. (210mm; 1/4s bij F6.3; ISO100 vanaf statief)
Verbinding. (210mm; 1/4s bij F6.3; ISO100 vanaf statief) Fotograaf: Erik Nevels

Ik ben op zoek naar amethistzwammen als ik plots een hazenpootje ontdek. De hoed is al fraai gekruld en het paddenstoeltje staat zo hoog dat ik het schuin van onderen kan fotograferen. Op die manier krijg ik niet alleen de plaatjes goed in beeld maar wordt de achtergrond een leuke mix van groen, oranje en wit.

Fotogeniek

Met dit 5-tal heb misschien bepaalde fotogenieke soorten gemist. Wat te denken van de vliegenzwam en het koraalzwammetje. Met zo’n kleine 4000 soorten paddenstoelen in Nederland en België is de keuze in elk geval reuze.

Hier zetten we alles over macrofotografie voor je op een rij.

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: