Menu

Onderdeel van Pixfactory

Ilperveld

Onder de rook van Amsterdam ligt een eilandenrijk van trilveen, brede sloten en kreekjes dat erom vraagt ontdekt te worden: het Ilperveld. Het gebied is eigendom van Stichting Landschap Noord-Holland. In 1998 werd er een bezoekerscentrum gevestigd, dat dagelijks geopend was. Dat is inmiddels helaas gesloten, maar er worden nog wel boten verhuurd. Daarmee kun je gedurende de zomermaanden dit prachtige gebied in trekken. Ook worden er regelmatig vaarexcursies georganiseerd.
Ilperveld
Fluisterbootjes; ’s Zomers te huur, ’s winters in ruste. Fotograaf: Simone Opdam

Geschiedenis van het Ilperveld

Het veenweidegebied Ilperveld is van oorsprong een hoogveengebied. Sinds de middeleeuwen is het bewoond, ingezet voor landbouw, veeteelt en turfwinning. Tussen 1825 en 1916 is het gebied diverse keren overstroomd geweest vanuit de Zuiderzee. Tot op de dag van vandaag is de grond er dan ook brak. Brakke grond vind je niet veel meer en dat geldt ook voor de met deze grondsoort verbonden plantensoorten. Het Ilperveld kent dan ook een aantal zeldzame plantensoorten. Wist je trouwens dat de totaaloppervlakte aan brakgrond/veengebieden op de wereld veel minder bedraagt dan de totaaloppervlakte aan regenwoud?

Ilperveld
Op diverse plaatsen in het Ilperveld staan informatieborden. Fotograaf: Simone Opdam

In de vorige eeuw werd het gebied gebruikt als vuilstortplaats voor Amsterdam en is er ook veel chemisch afval gedumpt. Tussen 2004 en 2014 vond een grootscheepse saneringscampagne plaats onder de naam ‘Ilperveld integraal’. Verontreinigd slib werd verwijderd en hele stukken vervuilde grond werden ingepakt en afgedekt. Inmiddels zijn de sporen van de saneringsactie onzichtbaar geworden. Het Ilperveld is vervolgens, samen met een aantal aangrenzende veenweidegebieden, uitgeroepen tot Natura 2000 gebied. Het is nu een oase van rust en een haven voor zeldzame planten- en diersoorten.

Ilperveld
Geiten houden het gras kort. Fotograaf: Simone Opdam

Te midden van de prachtige natuur grazen vleeskoeien, schapen en geiten op de landjes met agrarische bestemming. Zo nodig worden ze met een platbodem over het water van landje naar landje vervoerd. Dat levert leuke plaatjes op. De landjes worden bemest met ruige mest, zodat ook daar veel kruidenrijk grasland aanwezig is. Het zijn zo prima broedplaatsen voor weidevogels met een rijke flora en fauna. Om het gebied open en de biodiversiteit op peil te houden wordt het riet regelmatig gekapt en afgevoerd en wordt opslag van bomen en struiken verwijderd. Honderden vrijwilligers helpen hier jaarlijks bij. Zelf ben ik ook regelmatig van de partij op dergelijke natuurwerkdagen.

Ideaal voor

Het rijke insecten- en plantenleven maken het Ilperveld tot een geweldig gebied voor macrofotografie. In het vroege voorjaar vind je op een bedauwde ochtend heel veel rupsen. Bijvoorbeeld de grijzige lange rups van de rietvink en de fotogenieke langharige rups van de grote beervlinder. Later in het seizoen kun je, met wat geluk ook de vlinder van deze nachtvlindersoort vinden. Onwaarschijnlijk mooi is die.

Ilperveld
Kort na zonsopkomst vond ik deze twee grote beer vlinders parend en bedauwd in het gras. Fotograaf: Simone Opdam

Het Ilperveld heeft ook een keur aan libellen. Een korte opsomming: blauwe glazenmaker, gewone oeverlibel, grote keizerlibel, viervlek, glassnijder, vroege glazenmaker, paardenbijter, platbuik, smaragdlibel, gewone pantserjuffer, roodoogjuffer, vuurjuffer, azuurwaterjuffer. En dan ben ik er vast een paar vergeten. In de vroege ochtend zijn prachtige foto’s te maken van bedauwde exemplaren, maar vanaf het water zijn ze ook midden op de dag goed te vinden en vast te leggen.

Vogelfotografie

Ook voor vogelfotografen is er genoeg te vinden in het Ilperveld. In het voorjaar vind je er broedende visdiefjes, grutto’s, kieviten, tureluurs, scholeksters, graspiepers en zelfs een enkele kemphaan en veldleeuwerik. De schuwe roerdomp en het zeldzame porseleinhoen kun je er zien. De bruine kiekendief jaagt op prooi over de uitgestrekte rietvelden.

Ilperveld
Graspieper in het zonnetje. Fotograaf: Simone Opdam

Niet broedend, maar wel regelmatig aanwezig, zijn de kluut, en de wulp. Het riet biedt onderdak aan snorren, rietgorzen, karekieten en rietzangers. Baardmannetjes en blauwborsten weten het Ilperveld ook te vinden. Vanaf het najaar tot einde winter zijn er de wintergasten: smienten, diverse ganzensoorten en groepjes goudplevieren. Gedurende deze periode is er weliswaar geen bootverhuur, maar worden wel regelmatig bootexcursies georganiseerd, waarbij hier- en daar wordt aangelegd en gewandeld. Ook deze excursies geven genoeg kansen om mooie foto’s te maken.

Landschapsfotografie

Naast macro- en vogelfotografie heeft het Ilperveld ook veel te bieden voor de landschapsfotograaf. De kronkelige watertjes en uitgestrekte spiegelende watervlakken zijn heerlijk om vast te leggen. De randen van de dag bieden volop kansen voor sfeerfoto’s. En als er dan in het voor- en najaar ook mistslierten over het land liggen verandert deze waterrijke wereld in een sprookjeswereld, een paradijs voor fotografen.

Dit prachtige gebied, voor mij zo dichtbij huis, heeft mijn hart gestolen. Ik kan het van harte aanbevelen voor een dag of dagdeel fotograferen in de natuur.

Ilperveld
De excursieboot vaart uit bij zonsopgang. Fotograaf: Simone Opdam

Beste plekken

Het Ilperveld is het beste per boot te verkennen. Langs de routes is het op verschillende plaatsen toegestaan om af te meren en aan land te gaan. Maar ook zonder varen kom je een heel eind. Achter het voormalige bezoekerscentrum ligt het Ilperpad dat zo’n 700 meter lang is. Langs het pad kun je de verschillende verlandingsstadia van veenmosrietland en de bijbehorende flora en fauna zien. Over vlonders wordt je zo naar de vogelhut geleid. Van daaruit is er zicht over het water en zijn bewoners. Het pad zelf is omgeven door water en rietbedden en hier en daar stukjes veenweide. In de tweede helft van het voorjaar en in de zomer tref je hier grote aantallen libellen en waterjuffers aan. Daarnaast kent het gehele Ilperveld, ook langs dit pad een grote soortenrijkdom aan planten. Zo vind je er bijvoorbeeld moerasviooltjes, groot nimfkruid, waternagel, veenpluis, diverse hoornmossen en orchideeën en lepelblad. Er groeit struik- en kraaiheide, grote veenbes en zelfs zonnedauw.

Interessante soorten binnen het gebied

  • Orchideeën en zonnedauw
  • Veel verschillende soorten libellen en juffers
  • Moerasvogels en weidevogels.

Op de kaart

5 reacties

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

5 reacties

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: