Menu

Onderdeel van Pixfactory

Geen geduld!

“Je hebt zeker wel heel veel geduld, als ik zo eens rondkijk”, zei een bezoeker van de Atelierroute in mijn woonplaats. Ik had mijn huis en tuin twee dagen opengesteld voor dit evenement en ongeveer 20 werken geëxposeerd, van voornamelijk dieren. Deze vraag krijg ik wel vaker en maakt me wat ongemakkelijk.
Bever
Niet wachtend, maar genietend van het moment, zwom deze bever zo het beeld in. Foto genomen vanuit een drijfhut. Fotograaf: Arie van den Hout

Het ongemak schuilt in het feit dat het impliceert dat ik moeite zou doen, ongemak zou ervaren of het niet naar mijn zin zou hebben voordat ik de foto maak. Mijn antwoord was dan ook “Geduld is toch als je ergens op zit te wachten? Dat was niet het geval”.

Geduld: Het vermogen ergens op te kunnen wachten.

De vraag inspireerde me toch om er eens iets over te schrijven. Ik ben ook van mening dat “geduld hebben” niet alleen betrekking heeft op dierenfotografie, waar vaak gewacht moet worden voordat een dier op de juiste plek verschijnt, maar eigenlijk op alle facetten van fotografie betrekking kan hebben.

Verbazing

Om even de tegenstelling van “geduld hebben” te belichten, ik geniet er tijdens mijn workshops altijd enorm van als fotografen zich helemaal kunnen verliezen in hun fotografie. Ik zie dat veelal bij macrofotografen die soms uren op een plek, vaak op de grond liggend, opgeslokt door hun ambacht en dan vol verbazing zien dat er zo veel tijd verstreken is. Ik vind hen zeker niet geduldig!

Maar niet iedereen beleeft het zoals deze fotografen, ongeduld en onrust zijn veel voorkomend;  geduld word veelal een gerespecteerde deugd gevonden en ongeduld iets hinderlijks. Ik denk dat er hier iets te ontdekken valt. Vandaar dit artikel.

Voor geduld moet je blijkbaar iets dulden, dat zegt het woord. Er is dus sprake van een ongemak. Een ongeduldig iemand duldt het ongemak dus niet zo makkelijk, de geduldige wel. Maar waarom zou je je überhaupt in een situatie begeven die je zou moeten dulden; kan dat anders?

En dan ligt er opeens een mot in het water. Fotograaf: Arie van den Hout

Knieën op slot

Als tiener zat ik samen met mijn broer in aparte zelfgemaakt schuiltentjes, zonder stoeltje, gewoon in het zand, van ’s morgens vier uur tot aan het avondeten, zonder het hutje te verlaten, om tapuiten te fotograferen op Terschelling. Na afloop konden we lange tijd onze knieën niet recht krijgen en dus niet lopen. Pas na een uur deed het lichaam weer een beetje normaal mee. We dulden dit ongemak vanuit onze drive om een tapuit van zo dichtbij te zien en fotograferen. We waren bijzonder geduldig.

Dus er zijn een paar voor de hand liggende ongemakken die we al of niet dulden in onze fotografie, zoals:

  • Fysiek niet comfortabel, je zit niet lekker, fysieke beperking etc.
  • Weersomstandigheden/ontberingen
  • Mentale weerstand, niet lang stil kunnen zitten, rusteloosheid.

Over de eerste twee punten kan ik alleen maar zeggen, zorg dat je zo comfortabel mogelijk bent. Zorg voor een stoeltje. Zorg dat je warm bent, of koel genoeg in de zomer. Tegenwoordig zit ik heel comfortabel in mijn schuiltentjes.

Het derde punt is een ander verhaal. Kunnen we comfortabel zijn met mentale weerstand, niet lang stil kunnen zitten en rusteloosheid? Daar ligt ruimte voor groei!

Middel tot een doel

Het vermogen ergens op te kunnen wachten impliceert tijd. Persoonlijk vind ik wachten een hele akelige staat! Het verruilt de rust en compleetheid van dit moment, via denken, naar slechts een middel tot een doel. En dat is zonde, toch? Ik doe niet aan wachten.

Feitelijk betekent geduld hebben dat je de waarde van een toekomstig resultaat verkiest boven de waarde van dit moment. Je zou geduld ook “het opofferen of dulden van (de tussen)tijd terwijl je wacht op de vervulling” kunnen noemen.

Verlangen is gezond als drive en plezier, maar er kan ook een verlangen zijn als escape uit dit moment. Dan is er onrust in het hoofd en ongeduld. En daar ligt een kans tot groei! En dat kom ik vaak tegen tijdens mijn workshops, de mensen die moeite hebben met vertragen, stoppen, stilstaan en alsmaar verder willen. Die genieten nog niet.

Het is ontzettend leuk om op zo’n moment gewoon eens stil te staan bij je eigen ongeduld. Alleen als je er last van hebt natuurlijk! Het eens te onderzoeken. Dit kan je veel brengen. En niet ten minste het op prijs stellen van dit moment.

Gewoon uren lekker zitten. Het vliegt van zelf naar je toe. Fotograaf: Arie van den Hout

Magie

Merk bij ongeduld je gedachten eens op. Wees gewoon. Voel het ongemak en wees ermee. Er is het simpele, magische feit dat je bent! Je kan ook een zintuig gebruiken om bijvoorbeeld alleen even te horen. Je stopt daarmee het denkproces en je bent hier, niet meer de zoeker en voilà: vervulling! Als je dat ontdekt, kijk dan eens of er iets beters te behalen valt?! Dan hoef je niet meer weg te lopen, ben je gearriveerd en kan je gaan spelen.

Wat je ook merkt is dat als je de vervulling van het resultaat in de toekomst laat varen je niets verliest en geluk in het moment wint!

Op dat moment ben je van zoeker vinder geworden, van willen hebben naar zijn verhuist, in een oogwenk. Zo simpel. Het vergt alleen opmerkzaamheid.

Je merkt ook meteen op dat als je wacht op vervulling, je dus niet handelt uit vervulling! Als je de vervulling in het moment vindt sta je open voor toevallige gebeurtenissen, magie en inspiratie. Je staat open!

Feitelijk heb je het reiken naar iets beters, iets willen be-reiken, een ver-langen (ook een tijdsaanduiding) stil gezet. Je stopt de tijd en bent hier!

Het aanwezig zijn wordt je geluk, het geprojecteerde resultaat een bonus.

Je zou jezelf ook kunnen vragen: fotografeer ik om rust en vrede te vinden in het resultaat of fotografeer ik uit de rust en vrede die ik al ben?

Lekker in het water, spelend als een kind. Foto genomen vanuit een drijfhut. Fotograaf: Arie van den Hout

Zoeken of genieten?

Vervulling, rust, gemak en geluk vinden we allemaal fijn. Naar mijn mening is het onze natuurlijke staat als we niet overgenomen worden door denken en door tijd. Als je ernaar zoekt is het er dus niet. Als je niet zoekt is het er gewoon als je eigen aanwezigheid.

Als je de vervulling al hebt, dan is fotograferen gewoon spelen. Er is een lichtheid, een blijheid, een enthousiasme. Het maakt dan eigenlijk niet zo heel veel uit of je een beoogd resultaat behaalt of niet. Er is een soort flow. Het gaat vanzelf. En je weet dat de ontspanning van je spelen feitelijk de meest efficiënte manier is voor het beste en meest creatieve resultaat.

KitKat

Het is onderzocht, en ik ervoer het aan den lijve, dat als je “ongeduldig” of gespannen wacht op het verschijnen van een dier voor je lens, de kans kleiner is dan wanneer je die spanning loslaat, het jagen opgeeft. Voor de grap zeg ik vaak, ga maar gewoon wat eten, doe iets anders, vergeet het even en het dier verschijnt! En vaak gaat het ook zo. Ik denk dat de meeste dierenfotografen dat wel herkennen. KitKat heeft er ooit een commercial over gemaakt, “have a break have a KitKat”. In de commercial kwam een ijsbeer na urenlang wachten tevoorschijn en ging allerlei kunstjes doen op het moment dat de fotograaf met zijn rug naar de ijsbeer een KitKat at.

Ongeduld is verloren zijn in denken. Betrap jezelf erop. Er ligt een schat in verborgen. “Hier zijn”, genieten van dit moment, is alles wat er is, de rest is uiteindelijk maar denkbeeldig. Het is een onuitputtelijke bron van inspiratie en creativiteit, loop er niet voor weg, gebruik het!

Bonus! Na een dag vogels fotograferen vanuit een hut, in de schemer, tijdens het inpakken, verscheen ineens deze schoonheid. Fotograaf: Arie van den Hout

Geef een reactie

5 reacties

  1. Het klinkt heel logisch en niet heel moeilijk. Waar ik soms mee worstel is denken (haha denken) dat ik verderop ook nog wat kan tegenkomen dat mooi is. (je zou het fomo kunnen noemen).
    Al is het tegenwoordig zo dat ik niet meer perse het beeld moet hebben dat ik graag zou willen (afgezien van feit dat ik wel de lokatie weet waar ik iets wil doen), omdat het ook kan teleurstellen (omstandigheden zijn vaak net anders dan je ideaal). In die zin kan ik wel gewoon genieten van wat er wel is of komt en loslaten wat ik zou willen dat er is.
    Maar het blijven in en op 1 plek is voor mij een goede oefening om nog meer los te laten en in het moment te blijven.
    Het vergt vooral oefening in ‘zijn’ denk ik. We hebben zo geleerd dat we overal over nadenken. en vooruit denken.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

5 reacties

  1. Het klinkt heel logisch en niet heel moeilijk. Waar ik soms mee worstel is denken (haha denken) dat ik verderop ook nog wat kan tegenkomen dat mooi is. (je zou het fomo kunnen noemen).
    Al is het tegenwoordig zo dat ik niet meer perse het beeld moet hebben dat ik graag zou willen (afgezien van feit dat ik wel de lokatie weet waar ik iets wil doen), omdat het ook kan teleurstellen (omstandigheden zijn vaak net anders dan je ideaal). In die zin kan ik wel gewoon genieten van wat er wel is of komt en loslaten wat ik zou willen dat er is.
    Maar het blijven in en op 1 plek is voor mij een goede oefening om nog meer los te laten en in het moment te blijven.
    Het vergt vooral oefening in ‘zijn’ denk ik. We hebben zo geleerd dat we overal over nadenken. en vooruit denken.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Arie van den Hout

Arie van den Hout

Arie van den Hout is sinds zijn jeugd gepassioneerd natuurliefhebber, fotograaf en onderzoeker. Hij deelt zijn passie graag, o.a. via workshops. Genieten staat voorop, de rest volgt van zelf, is een van zijn motto’s.

Meer columns van deze auteur

Deze artikelen vind je vast ook interessant: