Geïnspireerd door meeuwen

Nu is het niet zo dat je in Finland een willekeurig bos in gaat en onder het genot van een kop koffie (of op z’n Fins… een fles wodka) een paar mooie beelden van beren kan maken. Diverse organisaties hebben zich gespecialiseerd in deze soorten die vooral in de afgesloten no-go-zone tussen Finland en Rusland leven. Voor deze soorten hebben zij speciale hides gebouwd waar je vaak 10 tot 14 uur lang in verblijft in de hoop dat de beren of veelvraten langs willen komen. En gelukkig is dat meestal ook wel zo. Soms heb je een echt drukke nacht, maar vaak zijn het contacten van een aantal minuten waarna het weer een paar uur wachten en kijken is.

Beer?…nee, meeuw!

Nu ben ik vooral een landschapsfotograaf en hoezeer ik de beleving van omringd te zijn door het grootste roofdier van Europa ook adembenemend vind, na een aantal jaren van het zitten in deze hutten is de grootste adrenaline kick wel weg. Inmiddels weet ik precies waar ik op moet letten, ken ik de belangrijkste paden en herken ik diverse individuen. Aan het geluid van vogels herken je dan al wat het wild gaat doen. En die vogels…

zijn meeuwen, van de Baltische mantelmeeuw tot de gewone zilver- en kokmeeuw. Om mijn tijd te doden tussen de momenten van veelvraat of beer ben ik dan ook heerlijk bezig met deze meeuwen. Daarbij ben vooral geïnteresseerd in de minder standaard beelden. In de late avondzon (de zon gaat in juni pas om 23:45 onder…) en in de vroege ochtend zon (… en komt om 2:15 weer op) heb je prachtige silhouetten tegen het water of de lucht.

Afhankelijk van de weersverwachting en zonnestanden probeer ik een hide te kiezen waarbij ik kans heb op tegenlicht, liefst met wat mistige achtergrond. Als de zon dan eenmaal opkomt en zijn gouden licht over het landschap laat vallen … en die ene meeuw wil dan ook nog precies op de goede plek paraderen….

En toch moet er nog meer mogelijk zijn. Daarbij heb ik mij laten inspireren door iemand die veel doet met dynamiek en beweging: Jan van der Greef. Ik heb Jan leren kennen als een vriendelijke en geïnteresseerde persoon die vanuit bescheidenheid fotografie tot een bijna schilderachtige kunstvorm heeft verheven. Zijn beelden zijn niet alleen in veel wedstrijden bekroond, waaronder de prestigieuze wildlife photographer of the year award, inmiddels heeft hij met een heel eigen en herkenbare stijl ontwikkeld waar ik als fotograaf erg van onder de indruk ben. Beelden met grote mate van abstractie waardoor indruk en beleving gevoelsmatig in mij worden losgemaakt. En met zijn beroemde meeuwenfoto in gedachte ben ik ook mijn tijd tussen twee beren in gaan besteden.

Eerst dynamiek dan beweging

Het begon met het vastleggen van vooral de dynamiek zonder daadwerkelijk de beweging. Momenten waarbij de vleugels mooi openstaan, vlak vóór de landing of even poedelen in het water.

Maar de ècht dynamische beelden zitten niet alleen in de houding, maar ook in de beweging en onscherpte. Beweging in de vleugels terwijl de kop scherp en onbewogen lijkt. Daarbij moet je de techniek behoorlijk onder de knie hebben, hèt goede moment pakken, scherpstelling goed hebben … en dat alles bij een dier dat niet alleen snel vliegt, maar ook nog eens onvoorspelbare bochten maakt. Gelukkig heb je tussen twee beren door genoeg tijd om te experimenteren en vele mislukte beelden verder beginnen de resultaten bevredigend te worden.

Ik werkte bij deze beelden met 500mm met ISO 100 en variabel diafragma zodat de sluitertijd op de magische 1/10 sec terechtkomt. In dit geval zit het diafragma relatief hoog (tussen de 11 en 16) maar dat maakt op zich niet uit omdat je door de beweging met je lens de achtergrond toch vervaagt. Dan is het meetrekken met de vogel en in continu stand doorklikken. Het moment dat de vogel even ‘stil’ hangt heb je de grootste kans op succes.