Groei als fotograaf door een zelfopgelegde beperking

Train je linkerbeen

Een zelfopgelegde beperking gaat je op het moment suprême waarschijnlijk niet helpen, eerder in de weg zitten. Tijdens wat minder mooie momenten gaat het je wél verder helpen als fotograaf. Zie het als een voetballer die een goed schot heeft in zijn rechterbeen. Door na elke training nog een uur op goal te schieten, waarbij hij zich beperkt tot zijn linkerbeen, ontwikkelt hij zich daar verder in. Dat geeft hem tijdens wedstrijden meer mogelijkheden omdat hij nu zowel met links als met rechts goed kan schieten. Zo kan je als fotograaf ook als je ‘gewoon’ op pad gaat om wat foto’s te maken, jezelf beperken en daardoor jezelf verder ontwikkelen.

Compositie bepalende zoomvoeten

Beperk jezelf eens door met een prime lens, bijvoorbeeld een 50mm lens, op pad te gaan. Heb je geen prime dan kan je ook met jezelf afspreken om niet te zoomen (plak je zoom eens af met wat tape om de verleiding te weerstaan). Ga met die lens op zoek naar mooie composities. Gebruik daarbij je voeten om in en uit te zoomen. Wil je wat dichterbij? Dan moet je wat naar voren lopen, wil je wat verder weg? Dan moet je wat naar achteren lopen. Waar je normaal wellicht wat in- of uitzoomt om het juiste beeld te krijgen, moet je nu veel harder ‘werken’ voor een goede compositie. Dit zorgt ervoor dat je veel bewuster met een compositie bezig bent dan dat je wellicht met een zoomlens gedaan had. En dat maakt dat je, onbewust, jezelf traint in het zoeken naar een betere compositie.

Irritante lens

Grote kans dat wanneer je de eerste keer met zo’n prime lens op pad gaat, je jezelf gaat irriteren aan de lens. Dat je iets moois tegenkomt waar je net wat meer had willen zoomen. Of iets wat met een groothoek beter tot zijn recht komt. Geeft niks! Laat het gaan en ga gewoon verder op zoek naar andere mooie dingen. Een volgende keer dat je gaat, ben je al wat vertrouwder met de lens en zo gaat het steeds beter. Want één keer met die prime lens op pad gaan is niet genoeg, doe dat een tijdje structureel. Hoe vaker je gaat, hoe meer jij en je lens één worden. Je gaat je minder irriteren aan de beperkingen want je wordt er handiger in. Door net wat anders te gaan staan zullen de composities verbeteren.

Een locatie om gek van te worden

Het gebruiken van een prime lens is een voorbeeld van een zelfopgelegde beperking, maar er zijn natuurlijk nog veel meer zelfopgelegde beperkingen te verzinnen. Voor al deze beperkingen zit hem de kracht in de herhaling: hoe vaker die voetballer met zijn linkerbeen schiet, hoe beter hij wordt.

Zo kan je jezelf ook beperken in de locatie waar je fotografeert. Bezoek eens een klein gebied in de buurt (dat mag zo klein zijn, dat je in 5 minuten van de ene kant naar de ander kant loopt) en ga daar keer op keer naartoe. Op een gegeven moment wordt het, net als met die zoomlens, een plek waar je gek van wordt; heb je geen inspiratie meer en heb je geen idee waar je nú weer een foto van moet maken. Ook nu zal je merken dat als je blijft terugkeren, je nieuwe dingen zal gaan zien. En dat zorgt er weer voor dat je op een andere manier naar hetzelfde gaat kijken. Zo wordt een locatie waar je gek van werd, een locatie waar je gek op wordt.

Geen excuses meer

Zoals je gezien hebt kan een zelfopgelegde beperking, je verder helpen in de ontwikkeling als fotograaf. Zo’n beperking kan op allerlei vlakken zijn, van beperking in je lenskeuze, tot locatie. Andere voorbeelden van beperkingen zijn:

• Neem maximaal 5 foto’s. Je wordt dan een stuk kritischer in wat je vastlegt.
• Kies een plek waar je je statief neer zet. Maak vervolgens zo veel mogelijk goede foto’s vanaf dat punt. Wissel vooral van brandpuntafstand.
• Geef jezelf een thema mee, bijvoorbeeld: maak eens foto’s zonder lucht of zonder horizon.

Elke beperking zorgt ervoor dat je een ander facet van het fotograferen beter ontwikkelt. Het zorgt er ook voor dat je vaker op pad kan gaan als het eigenlijk niet het perfecte weer is voor fotografie. Je bent toch al niet bezig met je beste foto ooit te maken. Als het dan eens een saaie grijze bewolkte dag is, dan is dat ook prima. Kortom: door te fotograferen met een zelfopgelegde beperking, heb je nooit het excuus dat het ‘slecht’ fotoweer is.