Zoomblur
Een alledaags beeld kan toch een heel speciale foto opleveren doordat je tijdens het maken van de opname in- of uitzoomt. Het resultaat van dit trucje heet een zoomblur en het werd al tientallen jaren toegepast voor digitale fotografie bestond. Tegenwoordig kun je met eenvoudige software dit effect ook toepassen op een foto gemaakt met een lens met een vast brandpuntsafstand, maar dat is natuurlijk eigenlijk vals spelen (en bovendien veel minder leuk dan het gehannes in het veld).
Zorg dat je een sluitertijd hebt van minstens een halve seconde door een lage ISO en een klein diafragma te kiezen. Richt je camera met zoomlens (bij voorkeur op statief) op je onderwerp en druk af terwijl je de brandpuntsafstand verandert. Je kunt zowel een groothoekzoom, standaardzoom als telezoom gebruiken.
Rotatieblur
In dit geval blijft de brandpuntsafstand van je lens onveranderd, maar vervorm je het beeld door een draaiende beweging van je camera. Dat kun je doen door de camera om de as van de lens te draaien terwijl deze vanaf een vaste plek op je onderwerp gericht is. Het mooist gaat dit wanneer je de lens losjes in een statiefgondel kan laten draaien. Andere draaiende bewegingen zijn ook mogelijk, bijvoorbeeld door tijdens het afdrukken kleine rondjes te draaien met de camera.
De combinatie: rotatiezoomblur
Voor de rotatiezoomblur kun je eigenlijk niet zonder statief. Doordat je al tegelijkertijd moet draaien en zoomen wordt het vrijwel onmogelijk om dit uit de hand te doen zonder dat het inderdaad een rotzooi wordt. Je begint dus weer met je telezoom vanaf statief losjes in een statiefgondel op een leuk onderwerp te richten. Een donkere omgeving of bewolkte dag is handig om makkelijker aan de benodigde lange sluitertijd te komen. Eventueel kun je een neutraal grijsfilter toepassen wanneer het niet lukt om bij je laagste ISO en hoogste diafragma-getal een sluitertijd van minstens een halve seconde te realiseren.
Terwijl je met de ene hand de zoomring vasthoudt draai je met de andere hand de lens en de body rond in de statiefgondel terwijl je afdrukt. Uiteraard kun je zowel in- als uitzoomen tijdens het afdrukken. In mijn ervaring met een 70-300 telezoom levert inzoomen vrijwel altijd de mooiste beelden, maar probeer gerust beide richtingen uit. Je uiteindelijke beeld wordt vaak nog wat aantrekkelijker wanneer je het centrum van de rotatie een beetje uit het midden plaatst door wat te croppen.
De Haddockblur?
Rotatiezoomblur is natuurlijk een onmogelijk woord en de afkorting tot rotzoblur is ook wat ongelukkig. Omdat ik erg ijdel ben heb ik daarom maar besloten om het trucje naar mij zelf te vernoemen. Uiteraard hoop ik dat het een wereldwijde hype wordt en omdat Engelstaligen nu eenmaal mijn naam niet kunnen uitspreken is het de Haddockblur geworden. What’s in a name?
