We legden de vraag voor aan vleermuizenfotograaf Paul van Hoof.
Met het fotograferen van vleermuizen moet je altijd voorzichtig zijn. Het zijn kwetsbare en beschermde dieren. Om je vraag te beantwoorden wil ik onderscheid maken in drie situaties.
- Op overwinterende vleermuizen heeft flitslicht geen invloed, ze slapen immers. Echter, de aanwezigheid van de fotograaf is hetgeen hier verstorend werkt. Mocht je ooit in de gelegenheid zijn om overwinterende vleermuizen te fotograferen (met een telgroep o.i.d.), zorg dan dat je camera van tevoren goed is ingesteld (maak eerst testopnamen) en blijf maar zeer kort bij de vleermuis. Maak een of twee foto’s en ga weer weg. De warmte van je adem kan de vleermuis al wekken. Gebruik ook uitsluitend een LED zaklamp, die wordt niet warm.
- Vleermuizen die wakker zijn (’s zomers) zijn actief en zullen snel wegvliegen. Ook hier is eerder de aanwezigheid van de fotograaf en de zaklamp verstorender dan de flits. Vaak nemen vleermuizen een verstoorde houding aan (gekromde oren of opgetrokken poten), al voordat je een foto hebt kunnen maken. Leuk vinden ze het dus niet, maar schadelijk is de flits niet.
- Vliegende vleermuizen ligt weer iets anders. Vleermuizen jagen met echolocatie, een soort sonar. Dat werkt met geluid en niet met licht. Dat wil niet zeggen dat vleermuizen niks kunnen zien. Maar ze zijn niet direct verblind door een flits. Ook hier geldt dat de aanwezigheid van een zaklamp meer afschrikt dan de flits. Ze zullen dus meestal snel wegvliegen.
In de vele keren dat ik (vliegende) vleermuizen heb gefotografeerd, heb ik nooit nadelige effecten gemerkt van flitslicht. Wees in algemene zin terughoudend met flitslicht en werk niet op volle flitskracht. Gebruik beter een meer open diafragma en hogere ISO-waarde om de flitskracht te beperken. Zelf werk ik meestal op 1/16 van de flitskracht. Daarmee wordt de flits veel minder fel en is de verstoring minder groot.
Heb je nu zelf ook een vraag waar je altijd al een antwoord op wil hebben, stuur deze dan naar vraag@natuurfotografie.nl en wij gaan voor je op zoek naar het antwoord.
