Het nut van een statief

Waarom een statief?

Twee goede redenen voor een statief. In de eerste plaats wordt de foto altijd scherper, tenzij je met heel snelle sluitertijden werkt. In sommige gevallen zul je dat echter niet willen, omdat je met een langere sluitertijd immers een kleinere lensopening kunt gebruiken. Daardoor neemt de scherptediepte toe en dat is vaak wat je wil. Veel kwaliteitsobjectieven beschikken tegenwoordig over ‘vibratiereductie’ – ook wel ingebouwd in de camera – waardoor minder snel trillingsonscherpte ontstaat. Toch geeft een statief altijd de beste garantie op scherpe opnamen, zeker bij objectieven met een langer brandpunt.

Rust en concentratie

Misschien wel een van de belangrijkste redenen om een statief te gebruiken is het zorgvuldig kunnen kijken naar je onderwerp. Wanneer de camera op een statief staat, heb je veel meer rust en concentratie om de compositie die je wilt hebben op de centimeter nauwkeurig uit te kaderen. Het geeft je ook de rust en stabiliteit om ervoor te zorgen dat de horizon van je foto goed recht staat.

Stel, je hebt een mooi landschap voor je. Je camera staat op het statief en je hebt een compositie bepaald die je bevalt. Het is een dag met wisselende bewolking, licht en schaduw glijden over het landschap. Dan is het toch wel heel comfortabel en trefzeker om precies op het juiste moment de foto te kunnen maken ondanks de betrekkelijk trage sluitertijd. Je hebt immers de compositie al vooraf bepaald. Het statief biedt een solide steun waardoor de opname zelfs met een 1/15 seconde haarscherp wordt.

Keuze genoeg in statieven

Statieven zijn er in alle soorten en maten. Het gewicht, de stabiliteit (en dus ook de prijs) zijn afhankelijk van de soort fotografie die je bedrijft. Als je alleen landschappen en details wilt fotograferen kun je uiteraard met een lichter statief volstaan. Lichter dan wanneer je grote telelenzen wilt gebruiken om vogels en andere dieren vast te leggen. Een statief met drie poten is stabieler dan een monopod, maar zo’n eenbeen is weer beter dan helemaal niets.

Schone poten!

Als je de pootdelen wilt uitschuiven is het trouwens verstandig om met de onderste delen te beginnen en die altijd een stukje uitgeschoven te laten, zeker als je het statief in zand, modder of water zet. Dit voorkomt beschadiging van het uitschuifmechanisme. Als je de statiefpoten ook nog zodanig kunt verstellen dat het statief ongeveer plat op de grond komt te liggen dan is het helemaal ideaal, want dan kun je ook objecten fotograferen die laag bij de grond staan, zoals paddenstoelen.

De rijstzak

Fotografeer je vanuit de auto (de rijdende schuiltent), dan is de ‘rijstzak’ een prima vervanging van het statief. Je legt de rijstzak op het kozijn van het autoraam en drukt daar de lens in. Op die manier heb je een heel stabiele ondergrond waardoor je trillingvrij kunt fotograferen. Wel de motor uitzetten natuurlijk. Tegenwoordig kun je ook kant-en-klare rijstzakken aanschaffen. Vooral het zadelmodel is handig voor gebruik in de auto. Ze zijn verkrijgbaar bij de bekende grotere fotozaken en bij een aantal handige fotografen.

Daarnaast zijn er altijd creatievelingen die zelf een alternatief voor het statief bedenken. Zo is er een natuurfotograaf die graag bergwandelingen maakt. Hij heeft een balhoofd aan zijn rugzak gemonteerd, zodat hij de zak als statief kan gebruiken. Ook een fiets biedt zulk soort mogelijkheden.