High key – low key, een sleutel tot sfeer

De zon is al gezakt tot net boven de toppen van de bomen. De avondstilte valt in. De andere fotografen zijn al naar huis, maar ik draal en scharrel nog wat langs de rand van het ven. De meeste heikikkers laten zich niet meer zien, slechts een enkeling is volhardend in zijn ploppende roep. Dan zet de zon het water in brand met een gouden gloed. Hier heb ik op gewacht, een totaal andere sfeer dan ’s middags die vraagt om een totaal andere manier van verbeelden.
low key
Ik fotografeer door twee grote pollen pitrus heen zodat het beeld nog meer textuur krijgt en de sfeer van drama en mystiek versterkt wordt. Ik plaats de kikker vrij hoog in beeld om het gevoel van afstand en onbenaderbaarheid weer te geven. Fotograaf: Ronald Hofmeester

heikikker, zijkant
een vurige liefde
het ven stond in brand

Imiteren

Als ik ’s middags bij het ven kom, ligt dit te baden in het zonlicht. De schelle zon fonkelt in het water. Ik zie vooral actieve padden dus loop ik eerst op mijn gemak naar het andere eind van het langwerpige ven. Onderweg geniet ik van de zon en een zingende geelgors die keer op keer zijn interpretatie van de 5e van Beethoven laat horen.
Als ik de bewuste plek nader, hoor ik in de verte al de ploppende roep van de heikikkers én een luide mannenstem. Tot mijn grote ergernis is een mede natuurfotograaf in een heftig telefoongesprek verwikkeld. Ik geef toe dat ik toch echt het meest geniet van de natuur wanneer ik daar alleen ben en niet afgeleid wordt door de (luidruchtige) aanwezigheid van anderen. Toch is dit dé plek waar ik op dit moment wil fotograferen vanwege het tegenlicht en dus zoek ik een droog plaatsje voor mijn tas en pak ik mijn camera met macrolens en hoekzoeker. Gelukkig wil de beller een beetje privacy en gaat hij verderop staan tetteren.
Ik neem het tafereel voor mij in mij op. Langs het ven overheerst de bleekgele kleur van de overjarige pollen pijpenstrootje en in het water drijven een tiental blauwe heikikkers, ploppend en zichzelf presenterend aan het enkele vrouwtje dat aanwezig is. Wanneer de schaduw van een overvliegende meeuw over het water glijdt, duiken ze met z’n allen onder om even later vanuit de dekking te kijken of de kust weer veilig is.

high key
Omdat de kikker zo plotseling vlak voor me op duikt, plaats ik hem onderin het beeld. Fotograaf: Ronald Hofmeester

Ondertussen heeft de beller zijn tas en fotospullen opgehaald en is hij vertrokken. Ik kan nu dus in alle rust mijn gang gaan en ik sluip langzaam, gebukt naar de waterkant. Daar ga ik voorzichtig op mijn knieën en ellebogen in het ondiepe water ‘liggen’ om zo min mogelijk te verstoren en beschadigen. Wachtend op wat komen gaat.
Ik moet overigens nog een andere bekentenis doen; ik heb een vreemde afwijking! Ik kan het namelijk niet laten om geluiden die ik in de natuur hoor te imiteren: een zingende wielewaal, een roepende wulp die overvliegt … onbedwingbaar klinkt er een echo uit mijn mond. Met de heikikkers is het niet anders; ik plop vrolijk met ze mee. En net zoals met de meeste wielewalen en wulpen reageren ook de heikikkers met dichterbij komen. Er is er zelfs ééntje zo nieuwsgierig dat hij vlak voor mij opduikt en onder mij door zwemt.

High key sfeer

Ik wil het zonnige weer en deze vrolijke voorjaarsstemming tussen de kikkers verbeelden met een luchtig, vrolijk en sprankelend beeld. Ik heb de camera, ondanks het schelle tegenlicht en de reflecties, dan ook ingesteld op overbelichten. Gelukkig is het enigszins bewolkt en weerkaatst het water hun ‘witte’ kleur waardoor er een niet al te groot contrast ontstaat. Overwegend lichte foto’s met weinig contrast worden in de fotografie ‘high key’ genoemd. Ik gebruik dit principe meestal bij egaal bewolkt weer omdat ik dan mijn macro onderwerp met de lucht als achtergrond mooi kan uitlichten. Dat grijze weer is daar eigenlijk veel meer geschikt voor dan deze zonnige dag waarbij het contrast al snel te groot is. De schaduwkant van de kikker heb ik dan ook in de nabewerking iets opgelicht om het contrast te verkleinen. Met een reflectieschermpje had ik dit ter plekke kunnen doen, maar helaas heb ik nog geen bionische derde arm.

high key
Ook op dit moment had ik baat van mijn imitatiekunst. Fotograaf: Ronald Hofmeester

Een ander voorbeeld van zo’n lichte, ‘high key’-achtige foto maakte ik twee dagen eerder, tegen 6 uur ‘s middags. Het was nog iets meer bewolkt en de wind was gaan liggen waardoor het water als een spiegel was. Het licht was een stuk zachter door de laagstaande zon. In het strijklicht ontstond een perfect spiegelbeeld zonder hinderlijke schaduw of sprankelende reflecties. Voor mij de ultieme verbeelding van de zuivere, vredige sfeer die er op dat moment hing.

Low key sfeer

Zo anders is de sfeer rond 6 uur ‘s middags op deze zonnige dag. Het ven lijkt wel in brand te staan. Het voelt dramatisch maar tegelijkertijd ook mystiek. Dit vraagt om een ‘low key’ benadering: een foto waarbij het donker overheerst. De verbeelding vraagt ook om meer context, dus de kikker minder close-up in beeld. Mijn camera stel ik in op onderbelichten om de donkere sfeer te creëren waar ik op uit ben én om te zorgen dat de reflecties van het zonlicht niet overbelicht raken. In deze situatie gaat dat vrij makkelijk met dit mooie tegenlicht.

low key
De verbeelding vraagt ook om meer context, dus de kikker minder close-up in beeld. Fotograaf: Ronald Hofmeester

Omdat de kikkers op dit moment moeilijk benaderbaar zijn, gebruik ik mijn telelens met converter zodat de kikker die op een paar meter van de kant drijft toch nog herkenbaar in beeld is en ik droog op de kant kan blijven achter de oeverbegroeiing. Ik fotografeer half langs de pol pitrus en meer naar rechts waardoor het zonlicht maar een klein deel van de foto belicht. Een kleine verandering in positie, een grote verandering in wat het beeld ‘vertelt’: staren naar de invallende duisternis …

Die duistere sfeer houdt nog even aan als ik een kwartiertje later weer bij mijn auto ben: er is een ruitje ingeslagen. Ik mis niets, maar het gevoel van onbehagen blijft nog lang hangen!

13 reacties

  1. Mooi om eerst de sfeer te proeven en dan pas te gaan fotograferen. Goede tip. En complimenten voor de prachtige foto’s

  2. Een heerlijk verhaal en heel herkenbaar. Alle zintuigen staan open. In Nijkerk heb ik je life gehoord. Nu spreekt het me nog meer aan.

  3. Sorry, ik vind dit geen duidelijk verhaal …. waar blijven de gegevens over de instellingen? Overbelichten, onderbelichten …..ik mis de kengetallen. De foto’s zijn zonder meer prachtig, dat dan weer wel.

    1. Frits, dankjewel voor je oprechte reactie. Ik zal aangeven waarom de exif gegevens nuet vermeld zijn. Op de eerste plaats is het idee om bij “the making of” alleen een tipje van de sluier opbrengst lichten en nuet in details te treden (dat is voor de tutorials). Op de tweede plaats vraagt iedere situatie voor een andere belichtingscorrectie. De exif gegevens can deze foto’s zeggen dus alleen iets over deze specifieke situatie. Hetvus altijd een kwestie van uitproberen (en op een geheven moment ervaring)! Ik hoop dat je hier iets mee kunt anders mag je altijd contact opnemen via mijn site.

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

13 reacties

  1. Mooi om eerst de sfeer te proeven en dan pas te gaan fotograferen. Goede tip. En complimenten voor de prachtige foto’s

  2. Een heerlijk verhaal en heel herkenbaar. Alle zintuigen staan open. In Nijkerk heb ik je life gehoord. Nu spreekt het me nog meer aan.

  3. Sorry, ik vind dit geen duidelijk verhaal …. waar blijven de gegevens over de instellingen? Overbelichten, onderbelichten …..ik mis de kengetallen. De foto’s zijn zonder meer prachtig, dat dan weer wel.

    1. Frits, dankjewel voor je oprechte reactie. Ik zal aangeven waarom de exif gegevens nuet vermeld zijn. Op de eerste plaats is het idee om bij “the making of” alleen een tipje van de sluier opbrengst lichten en nuet in details te treden (dat is voor de tutorials). Op de tweede plaats vraagt iedere situatie voor een andere belichtingscorrectie. De exif gegevens can deze foto’s zeggen dus alleen iets over deze specifieke situatie. Hetvus altijd een kwestie van uitproberen (en op een geheven moment ervaring)! Ik hoop dat je hier iets mee kunt anders mag je altijd contact opnemen via mijn site.

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: