Menu

Onderdeel van Pixfactory

Hoe fotografeer je een maansverduistering?

In de nacht van vrijdag 27 op zaterdag 28 juli 2018 vindt een totale maansverduistering plaats. Hierbij beweegt de maan zich door de schaduw van de aarde, zodat er geen direct zonlicht meer op het maanoppervlak valt en de hele maan veel donkerder is dan normaal. Zo krijgen we de kans om de maan op een heel speciale manier te fotograferen. De verduistering begint om 19:14 uur, het maximum wordt bereikt om 21:31 uur en de verduistering eindigt om 01:31 uur.
maansverduistering
Een maansverduistering duurt uren en de maan verplaatst zich gedurende die periode dan ook over een grote afstand. Fotograaf: Peter den Hartog

Wat is een maansverduistering?

Omdat de baan van de maan rond de aarde en de baan van de aarde rond de zon ongeveer in hetzelfde vlak liggen komt het geregeld voor dat de zon, de aarde en de maan op één lijn liggen. Als de aarde tussen de zon en de maan staat valt er geen licht meer op de maan en hebben we een maansverduistering. Gemiddeld is er anderhalve maansverduistering per jaar, maximaal kunnen dat er drie zijn, maar deze hoeven natuurlijk niet zichtbaar te zijn op de plaats waar je bent. Als een maansverduistering plaatsvindt op een tijdstip dat het bij ons dag is, is deze niet zichtbaar; aan de andere kant van de aardbol is het dan nacht en dan kan de verduistering wel te zien zijn. Omdat de aarde zo groot is kan een maansverduistering ongeveer overal worden gezien waar de maan boven de horizon staat.

maansverduistering
Wanneer de maan volledig verduisterd is zie je een prachtige rode maan. Fotograaf: Johan van der Wielen

Een donkerrode maan

Bij een totale maansverduistering is de maan ongeveer één derde deel van de ruim drie uur totaal verduisterd. Genoeg tijd om te fotograferen dus. Voordat de kernschaduw van de aarde de maan raakt bedekt de halfschaduw de maan al. Dat is een heel subtiel effect en is eigenlijk nauwelijks zichtbaar; zelfs met een camera is het niet of nauwelijks zichtbaar te maken. Tijdens de partiële fase is de maan als normaal te fotograferen. De omtrek van de aardschaduw is stukken groter dan de maan en dus ziet een partiële maansverduistering er anders uit dan een schijngestalte. Het wordt anders als de maan totaal, of bijna totaal, verduisterd is. Dan moet de belichtingstijd omhoog. Het enige licht dat de maan nu nog bereikt is zonlicht dat door de aardatmosfeer schijnt. Wij zien dat licht dus als het twee keer door de atmosfeer gegaan is. Daardoor is al het blauwe licht uit het zonlicht ‘verstrooid’ en zien wij een donkerrode maan.

maansverduistering
Dubbelopname tijdens de partiële fase van de maansverduistering, een relatief snelle sluitertijd voor de niet verduisterde kant en een tweede opname met relatief langere sluitertijd voor de verduisterde kant. Beide opname zo snel mogelijk na elkaar gemaakt en in de nabewerking over elkaar gelegd. Fotograaf: Johan van der Wielen

Pas op voor bewegingsonscherpte

Voor een klassieke foto van de volledig verduisterde maan is een lange telelens nodig, maar ook een lange belichtingstijd. Die twee gaan niet samen, omdat zowel de aarde als de maan bewegen. Bij een te lange belichting zal er dus bewegingsonscherpte ontstaan. Voor een scherpe totale maansverduisteringfoto zal de maan gevolgd moeten worden met een volgmechanisme op je statief. Heb je die mogelijkheid niet, experimenteer dan met hoge ISO-waarden en met een lens die zo lichtgevoelig mogelijk is.

maansverduistering
Zoek zowel tijdens de totale als de partiële fase ook eens naar creatieve beelden. Bij een maansverduistering in de schemer is er genoeg licht om een landschapsfoto te proberen, of anders kun je met kunstlicht experimenteren.

 

5 reacties

    1. Dank Rob. De maximale sluitertijd hangt af van wat voor brandpuntsafstand je lens is. Met groothoeklenzen (kleine brandpuntsafstand) kun je langer belichten voordat de maan onscherp dan met een telelens (lange brandpuntsafstand). Een regel 1/brandpuntsafstand (s) is een houvast, maar is vaak niet genoeg voor een maansverduistering. Vrijdag is de langste maansverduistering van de eeuw, dus er is tijd genoeg om te experimenteren met sluitertijden en hoge ISO. Veel succes!

  1. Beste Peter,
    Dank je wel voor je mooie stukje over de maansverduistering. Erg interessant om te lezen!
    Ook een compliment voor je foto’s, zowel de foto bij dit stukje als de foto’s op je website (en bij je blog). Ze zijn super!
    Ook een compliment voor Johan van der Wielen voor zijn foto’s bij dit stukje.

    Hartelijke groet, Annette.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

5 reacties

    1. Dank Rob. De maximale sluitertijd hangt af van wat voor brandpuntsafstand je lens is. Met groothoeklenzen (kleine brandpuntsafstand) kun je langer belichten voordat de maan onscherp dan met een telelens (lange brandpuntsafstand). Een regel 1/brandpuntsafstand (s) is een houvast, maar is vaak niet genoeg voor een maansverduistering. Vrijdag is de langste maansverduistering van de eeuw, dus er is tijd genoeg om te experimenteren met sluitertijden en hoge ISO. Veel succes!

  1. Beste Peter,
    Dank je wel voor je mooie stukje over de maansverduistering. Erg interessant om te lezen!
    Ook een compliment voor je foto’s, zowel de foto bij dit stukje als de foto’s op je website (en bij je blog). Ze zijn super!
    Ook een compliment voor Johan van der Wielen voor zijn foto’s bij dit stukje.

    Hartelijke groet, Annette.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: