Hoe fotografeer je tuinvogels: deel 1

Meerdere wegen

Bij het fotograferen van tuinvogels leiden meerdere wegen naar Rome. Zelf fotografeer ik ze in de koude seizoenen vaker vanuit huis met de camera op statief achter het raam. In dit deel laat ik zien hoe ik daarbij te werk ga.

Geen tuin hetzelfde

Groot, klein, wild, gecultiveerd, met of zonder bomen, met veel of weinig licht, kortom de ene tuin is de andere niet. Misschien heb je geen tuin maar wel een balkon dat je groen hebt ingericht of kun je in het nabijgelegen parkje terecht. Hoe de tuinsituatie ook is, vogels zijn er altijd wel te zien, zeker als je ze lokt.

Tuinvogels voeren

In de late herfst en winter vinden de vogels minder voedsel. Ik help ze een handje door ze wat bij te voeren. Dankzij een grote walnotenboom in de tuin houd ik iedere herfst wel een grote doos walnoten over van vorig jaar. Elke dag kraak ik een portie. De vogels zijn er dol op. Het is voor mij tevens de manier om ze op het fotografeer-podium te krijgen.

De voedertafel

Voor het voeren gebruik ik onze tuintafel. Die verplaats ik zodra de voedertijd is aangebroken van het grasveld naar het terras. Ik zet hem ongeveer 2,5 tot 3 meter voor het raam van de tuindeur met op de achtergrond de beukenhaag. De gekraakte noten strooi ik gewoon op de tafel. Al snel hebben de vogels in de gaten wanneer hun maaltje op tafel ligt en pikken ze graag een nootje weg.

Nu wil ik de vogels liefst in een natuurlijk ogende tuinomgeving fotograferen. Daarvoor leg ik een tak of ander stuk hout achter het voer op tafel. Regelmatig gebruiken de vogels deze dan als landingsplaats.

Vanuit huis

De camera staat in huis al klaar op het statief achter het raam evenals een stoel en kop thee. De gordijnen zijn vrijwel dicht. Ik kan er nog net, over de camera heen, tussendoor kijken. Zo zie ik wanneer de vogels in de buurt zijn en naar het voer vliegen.

Twee werkwijzen voor het fotograferen van tuinvogels

Zodra een vogel landt gebruik ik het klapschermpje om hem in beeld te krijgen en automatisch scherp te stellen. Daarbij ga ik op twee manieren te werk. Bij de eerste manier staat de camera gericht op de landingsplaats en wacht ik totdat een vogel daar precies landt. Vooraf heb ik al scherp gesteld op die plek maar voor ik afdruk doe ik dat nogmaals maar nu op de vogel. Met de volgende instellingen, ‘scherpstelgebied op breed, continu autofocus en hi-speed continuopnamen’ maak ik meerdere opnamen. De sluitertijd is minimaal 1/640 en het diafragma maximaal geopend om op die manier niet alleen zoveel mogelijk licht te vangen maar ook om de achtergrond zo vaag mogelijk te maken. De sluitpost van de belichtingsdriehoek is de ISO-waarde uitgaande van een neutrale belichting.

Bij de tweede werkwijze hanteer ik dezelfde instellingen maar richt ik me niet op een bepaald punt waar de vogels mogelijk gaan landen. Met het balhoofd ietwat los kan ik de camera bewegen en dus de vogel volgen of opzoeken om zo de compositie te bepalen. Ook deze werkwijze vergt geduld want de vogels gaan er meestal met voer in de bek weer snel vandoor.

Gedrag van tuinvogels leren kennen

Al doende krijg ik in de gaten welk gedrag de verschillende vogels vertonen. Het observeren van al die gedragingen is niet alleen boeiend maar ik kan er het fotograferen ook op afstemmen. Zo komen de koolmezen, pimpelmezen, roodborsten, merels en de gaai het voer op de tafel halen. De heggemussen ook wel, maar die zitten, net als de vinken graag op de grond en pikken daar hun nootje mee.

Dan is er nog de rangorde. Gaaien zijn niet alleen het grootst maar ook duidelijk de baas. Als de gaai verschijnt houdt de rest wel afstand. Met stip op twee staat de merel. Ik zie hem niet vaak maar als ie er is dan wachten de kleintjes in de buurt af.

In het volgende deel

In de volgende tutorial zit ik niet meer in huis maar fotografeer ik in de tuin zelf. Meestal fotografeer ik dan uit de hand, wat weer andere instellingen vereist. Daarover meer in deel twee!