Slapend geen probleem?!
De gemakkelijkste manier is ‘s winters, dan slapen vleermuizen namelijk in kelders en groeven. Een probleem waar je dan tegenaan loopt is de toestemming tot toegang van zo’n kelder. En dat is niet zonder reden. Vleermuizen zijn ‘s winters erg gevoelig voor verstoring. Vleermuizen worden ‘s winters dan ook maar één keer geteld en verder met rust gelaten. Zelf ben ik al jaren actief als vleermuisteller en ben soms in de gelegenheid een foto te maken van een slapende vleermuis.
Het idee achter de foto
Maar wat ik graag zou willen is om ook een foto te maken van een vliegende vleermuis in zo’n kelder. Daarbij wil ik de kelder in de foto betrekken, zodat je kunt zien waar die vleermuis vliegt. Zoals gezegd is verstoren in de winter geen optie. Vlak vóór de winter zijn vleermuizen echter heel actief. Ze vliegen dan om en door de winterverblijven om deze te verkennen. Dat was het moment waar ik gebruik van moest maken.
De perfecte locatie
Ik had een plek nodig die ik kende. Om een vleermuis vliegend te fotograferen moet je namelijk zeer nauwkeurig kunnen inschatten waar deze gaat vliegen. Daarnaast moet het een mooie plek zijn. Ik had een kelder in gedachte die uit meerdere ruimtes bestond met daartussen gangetjes met bakstenen gewelven. Daar moeten ze doorheen vliegen. En het belangrijkste: het lukte om hier toestemming te krijgen.
Opstelling
Allereerst probeer ik in te schatten waar de vleermuizen ongeveer gaan vliegen in het gangetje. Daarna heb ik mijn groothoeklens gepakt en heb een interessante compositie opgezocht. Op de plek waar ik de vleermuis verwacht én op de juiste plek in beeld heb ik vervolgens een infrarood-straaltje opgesteld. Dit werkt met een zender en een reflector, die vanzelfsprekend buiten beeld moeten blijven. Dat is de basis van de opstelling die ik ga neerzetten. Door onderbreking van het straaltje wordt straks de foto automatisch gemaakt.
Vervolgens heb ik de hulp ingeroepen van mijn goede vriend de pluche vleermuis. Die heb ik opgehangen op de plek waar ik verwacht dat de vleermuizen gaan vliegen. Daarop kan ik scherpstellen en de belichting testen. Belangrijk bij het opstellen van de camera en flitsers is dat de apparatuur niet in de vliegbaan van de vleermuizen staat. Je wilt ze immers niet hinderen.
Voor de belichting gebruik ik meerdere flitsers voorzien van softboxen, om het flitslicht te verzachten. Het gangetje en de pluche vleermuis licht ik uit met drie flitsers en ik voeg een flitser toe als tegenlicht. Tenslotte gebruik ik nog twee flitsers om de ruimte in de achtergrond te verlichten.
Lichtval
Het infra-roodstraaltje (bevestigd aan twee latjes) verbind ik via een controle-kastje (Eltima Joker 2) aan mijn flitsers. Als de straal onderbroken wordt gaan direct de flitsers af. Ik moet dus vooraf (handmatig) hebben scherpgesteld en de sluiter van de camera moet open staan vóórdat de vleermuis langs komt, op bulb of op een langere sluitertijd. De belichting van de foto wordt geheel bepaald door de flitsers, verder is het aardedonker. De sluitertijd is onbelangrijk. De flitsers zijn handmatig ingesteld op een laag vermogen, wat een belichtingstijd oplevert van 1/11.000s.
Wachten
Als alles gereed is begint het lange wachten in het donker. De ledjes op de flitsers en het geklik van de camera houden me gezelschap. Verder hoor ik het geruis van mijn vleermuisdetector. Als deze plotseling begint te ratelen stijgt de spanning: er vliegt een vleermuis rond! Gespannen kijk ik in de richting waar de camera ongeveer moet staan. Komt de vleermuis dichterbij? Jawel… flits! Hij is door de straal heen gevlogen!
De opstelling werkt. Dat is een hele geruststelling. Maar heeft het ook de gewenste foto opgeleverd? Ik kan me niet beheersen en sluip naar de camera toe, voorzichtig zodat ik niet tegen een statief aan schop. Ik kijk op het schermpje, en… helaas. Wel een vleermuis, maar hij kwam vanaf de verkeerde kant.
Zo gaat het nog een paar keer; achterkant van de vleermuis, vleugel afgesneden door het kader, lelijke houding. Tot uiteindelijk alles samenvalt en een vleermuis er prachtig doorheen vliegt. En niet zomaar een, de mooiste die je kunt wensen, de gewone grootoorvleermuis. Mijn nacht is helemaal goed!
4 reacties
Wat een mooie foto! Ik ben de afgelopen week bezig geweest met het proberen te ‘ vangen ‘ van een vliegende bij. Ik denk dat ik wel 200 foto’s gemaakt heb vorrdat er een redelijke bijzat ( BIJ..zat ?) Ik heb, net zoals jij wel het geduld ervoor. En het spannend om te zien wat er op de pc verschijnt als je de foto’s aan het laden bent.
Dus: groot compliment! Met groet,Ellen
Dag Annette,
Dank je wel voor je reactie! Leuk om te lezen 🙂
Groeten, Paul
Beste Paul,
Al je moeite is dan toch uiteindelijk beloond door de prachtige foto. Wat een werk heb je gehad bij de voorbereiding en wat een geduld voor die ene perfecte opname. Petje af hoor!
Door de manier waarop je je verhaal schrijft, lijkt het net of ik naast je zit te wachten op HET moment. Hartstikke leuk! ?
Hartelijke groet,
Annette