Menu

Onderdeel van Pixfactory

Hoe kom je tot creativiteit in de natuurfotografie?

Dromerige bosanemonen, sprookjesachtige paarsblauwe boshyacinten en vrolijk gekleurde oranjetipjes tussen de zachtroze wolken van pinksterbloemen. Het zijn veel gefotografeerde onderwerpen. Sterker nog, op een bepaald moment verschijnen op social media haast geen andere foto’s meer. Je eigen foto valt niet meer op in die enorme stortvloed aan identieke beelden. Dan maar een beetje met de camera bewegen, et voilà, een creatieve foto die opvalt tussen de rest. Helaas, zo (gemakkelijk) werkt het niet.
creativiteit
Een berk bevat te weinig blad. Met een meervoudige belichting ben ik in staat het kleurrijke herfstgevoel over te brengen. Fotograaf: Bob Luijks

De vraag

Waarom fotografeert iedereen dezelfde onderwerpen? En dan ook nog eens op dezelfde manier? Het blijft dan vaak stil. Idem bij de vraag waarom een foto op die manier gemaakt is. “Gewoon, omdat ik het mooi vind”.
Maar is dat wel echt zo? Maak je echt de foto zoals jij vindt hoe die eruit moet zien? Misschien wel, maar grote kans (onbewust!) van niet. Hoe maak je dan wel een (creatieve) foto die bij je past? De basis van alles is door beter naar jezelf te kijken en luisteren, en bij jezelf te blijven. Door je eigen foto’s te maken in plaats van die van een ander.

De fotograaf

Misschien denk je nu, oké, maar hoe dan? Grappig dat het bij het fotograferen vaak niet vanzelf gaat terwijl dit bij andere keuzes in het leven wel zo is. Kijk bijvoorbeeld eens aandachtig rond in je huiskamer. Hoe ziet deze eruit? Jan des Bouvrie wit, leeg en rustig, antiek, vol souvenirs van de verplichte zomerreizen, kleurrijk? Heb je een echt geschilderd schilderij aan de muur hangen en wat staat daar dan op? Is het abstract, realistisch, kleurrijk, licht of juist donker? Wat spreekt je aan, dat minutieuze detail, die grove verfkwast of toch die felle tinten? En de kleding die je aan hebt? Trendy, strak, gewoon lekker comfortabel, stiekem misschien wel die oude trui waarvan je maar geen afscheid kunt nemen? Welke muziek draai je in je auto of tijdens het bewerken van foto’s? Allemaal zaken waar je dagelijks nauwelijks over nadenkt, simpelweg omdat ze jou weerspiegelen.

creativiteit
Waarom moeten alle bosanemonenfoto’s een lichte uitstraling hebben? Dit geeft een heel ander gevoel. Fotograaf: Bob Luijks

Wat heeft dit met fotografie te maken zul je misschien denken? Alles! Het antwoord op deze vragen vormt mede het antwoord op de vraag wie jij bent. Fotografische onderwerpen zijn immers voor iedereen gelijk, camera’s en objectieven ook, maar jij bent uniek! Niet de camera maakt de foto, maar jij maakt die foto. Althans, dat zou zo moeten zijn. Daarmee bedoelen we niet de druk op het fysieke knopje, maar over de keuze van de camera-instellingen, het gebruikte materiaal, datgene waarop je mikt en de manier waarop je dit samenvoegt en bewerkt tot het eindbeeld. Alleen daarmee kun je je onderscheiden van de rest. En dat doen we met ons allen veel te weinig.

Gevoel

Jij bent dus jij, maar hoe vertaal je dat naar een foto? Volg je gevoel, laat je gaan en beperk jezelf niet door allerlei technische zaken of door wat anderen ‘maken’. Dat klink gemakkelijk, maar dat is het zeker niet altijd. Natuurlijk ken je jezelf, maar wanneer het op fotograferen aankomt, blijkt dat toch al snel teruggevallen wordt op een veilige basis: bekende weergaven van bekende onderwerpen. Waarom? Simpelweg omdat die manier zichzelf al lang bewezen heeft. Succes gegarandeerd, niet alleen voor jezelf, maar ook in de waardering bij anderen. Een gekke spagaat in een natuurfotografenleven. Wel graag alleen in het veld zijn, maar daarna liefst van iedereen een duimpje omhoog krijgen.

creativiteit
Een grillige eik staat tussen het berkenopschot. Het contrast wordt pas echt sterk in combinatie met een lange sluitertijd. Fotograaf: Bob Luijks

Gevoel dus. Ben je er daarbij van bewust dat gevoelens in zekere mate steeds wisselen, als verfijnde detaillering van de grove trekken van je karakter. Gebeurtenissen op het werk of in het privéleven, het weer, berichtgeving in het achtuurjournaal, geluiden in de buitenlucht, allemaal hebben ze invloed op je gevoel van dat moment. Zie je dat ook terug in de foto’s? Fotografeer je na een week met louter regen even optimistisch als op een zonnige dag? En moet dat eigenlijk wel?

Breek met de regels

Om je gevoel optimaal te kunnen volgen, moet je (kunnen en durven) breken met alle regels. In feite bestaan er geen echte regels, maar allerlei goed bedoelde richtlijnen en hulpmiddelen beperken je nogal eens in de creativiteit. Zo mag je met de belichting niet over de grenzen van het histogram, mogen onderwerpen niet aangesneden worden, werk je met lage ISO’s om ruis buiten de deur te houden en hou je het grid van de Regel van Derden nauwkeurig in de gaten. Vergelijk jezelf eens met een flinke sportwagen. In een dertigkilometerzone komt deze niet bepaald goed tot zijn recht.

creativiteit
Op het strand is een nat stukje aanwezig met prachtige ribbels. Door de landschappelijke context weg te laten en de foto ondersteboven te zetten, gaat het echt alleen nog om de vorm en het licht. Fotograaf: Bob Luijks

Terugkomend op de introductie van dit artikel, breek ook eens met de regels van die typische fotografenagenda en fotografeer onbeduidende dingen. Blaadjes, insecten waarvan je de naam nooit zult weten, stukken schors. Onderwerpen die je zelf durft te kiezen, die je om welke reden dan ook aanspraken, die fluisterend in plaats van schreeuwend vroegen om een foto.

Tot slot

Fotograferen kost tijd. Foto’s die een weerspiegeling van jezelf vormen kosten nog meer tijd. Stel jezelf steeds de vraag wat je aanspreekt in een plek of onderwerp. Neem dat als uitgangspunt en ga daarmee aan de slag. Lukt het een keer niet, ga dan niet onnodig door. Morgen is er weer een dag.

4 reacties

  1. Ja, we hebben veel meer patronen als we denken. Goed geschreven Bob. Ook met je foto’s. Ik denk dat je creatief bent als je steeds anders kan kijken naar eenzelfde onderwerp. Een foto is voor mij iets zien wat je raakt en dat inderdaad te onderzoeken waarom jij dat zo mooi vindt. In mijn optiek ontstaat de foto dan en ben je creatief. Het kan soms wel vijf foto’s duren voordat ik de foto heb die mij persoonlijk raakt.
    Dat gevoel moet je leren opzoeken. Zo komt de foto ook uit jezelf denk ik. Er is niets leukers als je eigen creatie maken. Dan vind ik zelfs ook dat creativiteit bijdraagt aan je geluk. Ik wordt blij van creëren, en kan mijn geluk niet op als de foto zo geworden is als ik wil. Ik denk dat niet iedereen van nature zomaar creatief is. Maar ik ben overtuigd dat ieder het wel kan leren. Dus moet je je weg bewandelen om daar te komen…en die moet iedereen bewandelen. Dat gaat niet in een paar weken. Net als met andere zaken heeft dit vooral te maken met vaardigheden en ervaring. Iedereen kan creatiever worden als hij of zij dat wil…. maar dat duurt even.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

4 reacties

  1. Ja, we hebben veel meer patronen als we denken. Goed geschreven Bob. Ook met je foto’s. Ik denk dat je creatief bent als je steeds anders kan kijken naar eenzelfde onderwerp. Een foto is voor mij iets zien wat je raakt en dat inderdaad te onderzoeken waarom jij dat zo mooi vindt. In mijn optiek ontstaat de foto dan en ben je creatief. Het kan soms wel vijf foto’s duren voordat ik de foto heb die mij persoonlijk raakt.
    Dat gevoel moet je leren opzoeken. Zo komt de foto ook uit jezelf denk ik. Er is niets leukers als je eigen creatie maken. Dan vind ik zelfs ook dat creativiteit bijdraagt aan je geluk. Ik wordt blij van creëren, en kan mijn geluk niet op als de foto zo geworden is als ik wil. Ik denk dat niet iedereen van nature zomaar creatief is. Maar ik ben overtuigd dat ieder het wel kan leren. Dus moet je je weg bewandelen om daar te komen…en die moet iedereen bewandelen. Dat gaat niet in een paar weken. Net als met andere zaken heeft dit vooral te maken met vaardigheden en ervaring. Iedereen kan creatiever worden als hij of zij dat wil…. maar dat duurt even.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: