Multimedia en audiovisuals
Kijk je op bijvoorbeeld Wikipedia naar wat multimedia precies inhoudt dan krijg je een heel scala aan aspecten voorgeschoteld. We houden het echter eenvoudig en beperken ons tot het basis idee achter een multimedia presentatie: een presentatie waarin verschillende media, bijvoorbeeld foto’s, videoclips en geluid, door elkaar worden gebruikt. Van een simpele praatje bij een plaatje fotopresentatie kan je een echte multimedia presentatie maken door het toevoegen van audiovisuals (AV). Dit zijn voorgeprogrammeerde stukjes presentatie waarin beeldelementen (foto’s, video clips , tekeningen etc.) gecombineerd worden met geluidselementen (muziek, live geluid, voice over etc.), zodanig dat de verschillende elementen één geheel vormen en elkaar aanvullen en versterken. Een bij iedereen bekend voorbeeld van een audiovisual is een reclame spotje op TV.
Het gebruik van audiovisuals
Veel natuurfotografen gebruiken tegenwoordig audiovisuals in hun presentaties. Logisch, want het gebruik van audiovisuals kan een presentatie levendiger maken en naar een hoger plan tillen. Helaas gaat er bij het maken van audiovisuals nog al eens wat mis en als fotograaf met een jarenlange ervaring in het maken van audiovisuals kijk ik soms met enige verbazing naar audiovisuals in een presentatie. Vooral op het punt dat muziek en beeld elkaar zouden moeten aanvullen en versterken gaat het nodige mis. Achter schijnbaar willekeurig gekozen beelden is wat muziek gezet, waarbij er weinig tot geen verband lijkt te bestaan tussen muziek en beeld. Dat kan dus echt veel beter.
Muziek in een AV is meer dan behang
Muziek kan sterke emoties oproepen en bepaalt in hoge mate hoe de toeschouwer je AV beleeft. Muziek is dus veel meer dan ‘behang’ achter de beelden. Het moet passen bij de beelden en datgene wat je wilt overbrengen benadrukken. Juiste muziekkeuze vergt veel luisteren en het leren vertalen van muziek naar visuele emoties. Neem dus niet zonder meer een muziekstuk dat je mooi vindt, want het feit dat jij het mooi vindt betekent niet automatisch dat het ook goed past bij je beelden of dat het de sfeer creëert die je zou willen creëren. Vind je het lastig om geschikte muziek te vinden? Ga dan eens met je ogen dicht zitten luisteren naar potentiële muziek en stel je zelf de vraag wat voor beelden het oproept als je alleen maar de muziek hoort. Het kan ook zinvol zijn om speelfilms of natuurfilms te bekijken vanuit de gedachte dat je wilt leren hoe muziek wordt gebruikt om emoties op te roepen en een sfeer te creëren.
Over de muziek in een AV kan ik nog de volgende elementaire aanwijzingen geven:
- Volg de muziek. In z’n meest eenvoudige vorm betekent dit dat er in het beeld iets moet gebeuren als er in de muziek iets gebeurt. Een climax in de muziek moet je terugzien op het doek. Harde plotselinge klanken in de muziek vragen om een hardcut op het doek terwijl bij vloeiende muziek een rustig overvloeien van beelden is te prefereren.
- Probeer gebruik van al te bekende muziek te vermijden. Dit kan associaties oproepen bij je publiek die niet overeenkomen met de sfeer die jij in de AV wilt creëren.
- Het gebruik van lokale muziek wordt vaak aangeraden om een lokale sfeer te scheppen. Prima, maar doe het met mate. Je moet je bewust zijn van het feit dat je publiek meestal niet gewend is aan die muziek. Om een Chinese sfeer te creëren kan je best een stukje Chinese muziek gebruiken, maar als je publiek 30 minuten lang naar Chinese muziek moet luisteren verlaat het waarschijnlijk totaal verdoofd de zaal.
- Veel muziekstukken zijn te lang en dan moet je de muziek dus bewerken, liefst zodanig dat het natuurlijk klinkt voor je publiek. Wees in dit verband ook voorzichtig met een einde ergens in het midden van een muziekstuk. Muziek wordt niet gecomponeerd om ergens in het midden te eindigen en je publiek kan dit dus als onnatuurlijk en onprettig ervaren. Een componist werkt toe naar het einde van een muziekstuk en daarom is het vaak beter om juist het middenstuk weg te knippen en het natuurlijke einde te behouden.
Live geluid in een AV
Het gebruik van live geluid maakt een AV natuurlijker en kan daarmee een enorme impact hebben op de sfeer die je wilt oproepen. Zorg er wel voor dat het past bij de beelden die je laat zien. Dus geen geluiden uit een tropisch regenwoud achter een AV over Namibië. Iedereen die in Namibië is geweest, weet direct dat het niet klopt en stoort zich er aan. Klinkt als een open deur zal je zeggen, maar toch zie ik regelmatig dit soort tekortkomingen. Daarom raad ik iedere AV maker aan om tijdens fotograferen en filmen ook altijd een handzame audiorecorder bij de hand te hebben zodat je zelf ter plekke live geluid kunt opnemen.
Video in een AV
Het gebruik van videoclips zorgt voor afwisseling en maakt je AV natuurlijker en dynamischer. Wanneer gebruik je een videoclip en wanneer een foto? Heel algemeen kan je stellen dat een videoclip meer dynamiek brengt en een foto meer rustig gedetailleerd kijken toelaat. Video’s werken daarom vooral goed bij bewegende onderwerpen, zoals dieren, stromend water etc. Ook timelapse videoclips, waarbij bewegingen die je vaak nauwelijks kunt waarnemen, zoals de loop van een schaduw tijdens een zonsondergang of de beweging van wolken, enorm worden versneld, kunnen, vooral door het onverwachte effect, een positieve bijdrage leveren aan de variatie in je AV. Minder geschikt zijn videoclips van statische onderwerpen, zoals landschappen.
Wanneer je een video opneemt zou je kunnen zoomen en pannen in dat landschap, maar met moderne software gaat dat net zo goed in een foto. Daarnaast is bij de huidige stand van de techniek de beeldkwaliteit van een foto nog altijd veel beter dan die van een video. Ook zijn de mogelijkheden om een foto vanuit een raw bestand te optimaliseren veel groter dan bij een video, die uiteindelijk bestaat uit een serie sterk gecomprimeerde jpeg bestanden (we laten de extreem dure video camera’s die in raw filmen maar even buiten beschouwing).
Software voor het maken van een AV en het geven van een presentatie
Microsoft Powerpoint is waarschijnlijk het meest gebruikte programma voor het samenstellen van presentaties. Uitstekende software voor bedrijfspresentaties en ook best geschikt om een simpel praatje bij een plaatje te maken. Voor het maken van een AV en/of een meer geavanceerde multimedia presentatie is het wat mij betreft totaal ongeschikt. Voor gebruikers van Windows zijn er twee uitstekende programma’s beschikbaar, te weten Wings Platinum van het Oostenrijkse bedrijf Stumpfl (www.hdav.nl) en het Duitse M Objects (www.digiaktief.nl). Met de Wings software, die ik zelf gebruik voor het maken van audiovisuals en presentaties, kan je hoogwaardige digitale beeld- en geluidpresentaties maken, waarbij beeld en geluid perfect op elkaar afgestemd kunnen worden. M Objects ken ik niet uit eigen ervaring, maar op basis van artikelen en van wat ik hoor van gebruikers lijkt het op Wings.
Voor Mac gebruikers lijkt de keuze beperkt tot Apple Keynote, een programma dat ik als Windows gebruiker nooit heb gebruikt. Informatie die ik kreeg van gebruikers geven mij echter de indruk dat de mogelijkheden zeker voor het maken van geavanceerde audiovisuals nogal beperkt zijn.
Meer weten over het maken van een AV?
Het maken van audiovisuals is een discipline op zich waarover ik een boek zou kunnen volschrijven hetgeen natuurlijk ver buiten het kader van dit artikel valt. In het voorgaande heb ik me daarom noodgedwongen beperkt tot een aantal hele elementaire zaken met betrekking tot het maken van audiovisuals. Als je meer wilt weten over het maken van audiovisuals dan kun je contact met mij opnemen, met de Nederlandse Vereniging voor Beeld en Geluid of met de Stumpfl Gebruikers Groep.
Presenteren? Bereid je goed voor!
Je publiek heeft betaald en/of tijd vrijgemaakt om je presentatie bij te wonen. Dit schept de verplichting om een zo goed mogelijke presentatie te geven. Bereid je dus goed voor, weet waarover je praat en wat je wilt vertellen. Logisch zal je zeggen, maar toch heb ik veel slecht voorbereide presentaties gezien. Zo is het uiterst storend voor je publiek als je bij iedere foto eerst een tijdje moet nadenken over wat je nu eens bij die foto gaat vertellen. Zorg er ook voor dat je goed weet wat de moeilijke passages zijn in je presentatie en dat je die goed weet te verwoorden.
Let ook op allerlei details. Ken bijvoorbeeld de namen van dieren in je presentatie en leer hoe je vreemde namen uitspreekt. Er is altijd wel iemand in de zaal die zich ergert aan een verkeerde naam of een verkeerde uitspraak en het staat klunzig en amateuristisch. Je kan dit unfair vinden, maar zo werkt het vaak wel.
Het presenteren zelf
Over het presenteren zelf zijn boeken volgeschreven. Veel te veel dus om in hier te behandelen en ik wil het daarom laten bij een paar korte adviezen:
- Wees enthousiast en spreek met passie. Hoe enthousiaster jij bent, hoe enthousiaster je publiek zal zijn.
- ‘Verschuil’ je niet, maar kijk de zaal in en heb interactie met je publiek.
- Wees jezelf en wees authentiek! Een presentator die zich zelf is wordt meer gewaardeerd dan een presentator die overduidelijk een rol probeert te spelen.
- Spreek rustig en duidelijk en articuleer goed en oefen dit ook.
- Let op je lichaamshouding en sta bijvoorbeeld niet met je handen in je zakken. Laat iemand eens een video maken terwijl je presenteert en bekijk het resultaat. Ben je tevreden met hoe je voor de zaal staat?
- Kijk naar professionele presentatoren en probeer van hen te leren.
In het eerste deel van de tutorial over het maken van een fotopresentatie heb ik aandacht besteed aan belangrijke zaken als je doelgroep, welk verhaal wil je vertellen, beleving, structuur en humor.
8 reacties
Mooie muziek bij je presentatie is zeker een pluspunt, maar wat met de SABAM rechten op de meeste muziek? Ik gebruik noodgedwongen bij mijn filmpjes de deuntjes van Premiere Ellements om problemen te vermijden, maar dat is natuurlijk niet zo mooi. Je moet het maar voorhebben dat je een filmpje aan een volle zaal laat zien en dat er dan een controleur van SABAM binnen valt.
Dank je wel voor de duidelijke uitleg. Ik geef regelmatig een presentatie over de natuur, voornamelijk bij ouderen. Wat ik moeilijk vind, is hoelang je een foto laat zien. Is daar een richtlijn voor?
Ada,
Dank voor je reactie op mijn artikelen over het maken van een fotopresentatie. Wat betreft je vraag over hoe lang je een foto kan laten zien tijdens een presentatie moet ik helaas zeggen dat daar geen richtlijn voor is. Je zal dat zelf moeten inschatten en een compromis moeten vinden tussen enerzijds de tijd die nodig is om goed te kijken en anderzijds het ‘afhaken’ van je publiek als een beeld te lang staat. In het algemeen wil een ouder publiek meer rustig kunnen kijken terwijl een jonger publiek meer snelheid wil zien. Verder is het natuurlijk ook erg afhankelijk van hoeveel informatie te zien is op een foto en hoe geanimeerd je bij een foto kan vertellen. Kortom er zijn weinig regels en je moet zelf leren inschatten wat voor jouw doelgroep geschikt is. Ik zelf laat foto’s vaak om de 10-15 seconden wisselen als ik algemeen vertel en de foto’s ‘eenvoudig’ zijn. Foto’s waarbij ik specifiek vertel over wat er op de foto is te zien kunnen daarentegen 1 minuut staan. Langer probeer ik meestal te vermijden door dan te wisselen naar een andere foto van hetzelfde onderwerp.
Groet, Chris