Het is belangrijk om globaal te weten wat de positie van de zon is, maar het exact weten maakt het nog uitdagender en leuker. Zo vind ik het zelf leuk om foto’s te plannen die maar een kort gedeelte van het jaar mogelijk zijn, omdat dan de exacte positie van de zon precies klopt.
Het plannen van de exacte positie van de zon werkt als volgt. Check de exacte fotografielocatie, het liefst in het veld en anders via bijvoorbeeld Google Streetview. Bekijk vervolgens een tool voor de locatie van de zonsopkomst of -ondergang. Ik gebruik met name Photopills, maar er zijn ook veel soortgelijke apps en website beschikbaar (zoals suncalc.org). Het handige van Photopills is dat het een alles-in-één-app is. Je kunt je plannen ook opslaan in de app.
Plannen van een zonsopkomst met Photopills
Voor het plannen van de exacte positie van de zon is het belangrijk dat je overweg kunt met de lay-out van Photopills. Photopills heeft een eigen website en YouTube-kanaal waar je terechtkunt voor verschillende tutorials. De mogelijkheden zijn eindeloos.
Bij het starten van Photopills zien je in het Pills-menu een aantal opties. De eerste drie opties worden over het algemeen het meest gebruikt: de Planner, Sun en Moon.
De optie Sun geeft alle informatie over de zon: hoe laat deze opkomt en ondergaat, maar ook hoelang de dag duurt, wanneer het blauwe uurtje begint en wanneer het schemert. Zo weet je precies hoe laat je op een locatie aanwezig moet zijn.
Het onderdeel dat je het meest zult gebruiken is de Planner. Bij het opstarten van de Planner verschijnt een kaart met een pin (1). Deze pin is op je huidige locatie te plaatsen (via de gps van je telefoon). Druk op het icoon met het pijltje en de pin (2) om dit te doen. Mocht je dit icoon niet zien, druk dan op de + en selecteer het icoon. Er komen een aantal lijnen vanuit de pin. De twee blauwe lijnen zijn de maansopkomst en -ondergang. De gele en oranje lijnen zijn de lijnen van de zon: de zonsopkomst (geel) en zonsondergang (oranje). Onderaan zie je een dagtijdlijn (3). Door hier dubbel op te drukken, springt de tijd naar het actuele tijdstip. Je kunt ook rechtsonder op More > Date drukken en dan de tijd op Autodetect zetten. Zorg er ook voor dat de tijdzone waar je je bevindt altijd klopt. Tot slot kun je de tijdlijn verslepen. Je ziet dan de oranje en blauwe lijnen verschuiven. Op deze manier kun je precies zien op welk tijdstip de zon waar precies staat.
Bovenaan de interface (4) zie je informatie, in dit geval de informatie van de zon en de maan. Je kunt deze balk ook naar links en naar rechts verslepen. Zo zie je andere informatie verschijnen en kun je bepaalde informatie uit- en aanzetten. Hierover later meer.
Om de eerder getoonde foto van de zonsondergang boven de Leidsegracht te plannen, ga je als volgt te werk. Zoom de kaart in of uit door twee vingers van of naar elkaar te bewegen. De kaart verslepen doe je met één vinger. Verplaats zo de pin naar de gewenste locatie door die plek op de kaart even ingedrukt te houden. In dit geval is die locatie een brug over de Leidsegracht. Vervolgens moet de rode lijn (zonsondergang) of de gele lijn (zonsopkomst) overeenkomen met de baan van de gracht, zodat deze hier precies in het midden terechtkomt.
De tijdlijn onderin kan snel naar links of naar rechts worden gescrold om te bekijken wat er met de positie van de zon gebeurt. Deze verplaatst zich immers elke dag een klein beetje. Scrol net zo ver door tot de lijn precies in het midden van de gracht staat. De gele lijn (zonsopkomst) zal hier nooit komen, dus is het geen locatie voor een zonsopkomst. De zonsondergang daarentegen is perfect in half november, voor het tijdsbestek van ongeveer een week.
Met deze informatie weet je dat je het beoogde shot eventueel kunnen nemen in november. Vervolgens kun je dit plan opslaan door onderaan op de knop Save te drukken. Je kunt meerdere van dit soort plannen maken en ze achteraf snel weer opvragen.
Boek
Albert Dros laat weinig aan het toeval over. Veel van zijn waanzinnige landschapsfoto’s zijn tot in de puntjes voorbereid. Deze tutorial toont je daarvan een voorbeeld. In het boek ‘WOWscapes – Handboek spectaculaire landschapsfotografie’ laat Albert nog veel meer voorbeelden zien. Stapsgewijs neemt Albert je in het boek mee in de perfecte voorbereiding, de werkwijze in het veld, de rol van het weer en het licht, en de mogelijkheden van nabewerking.