Menu

Onderdeel van Pixfactory

Hoge-ISO-ruis verminderen via het stapelen van meerdere opnamen

Moderne camera’s zijn zo goed, dat zelfs instapmodellen tot zo’n 800 ISO min of meer ruisvrij presteren zolang je goed belicht en de schaduwen niet te veel ophaalt in de nabewerking. Dat was 15 jaar geleden wel anders!
Niet alle ruis is gelijk. Fotograaf: Marijn Heuts

Last van hoge ISO ruis

Door vanaf statief te fotograferen, beeldstabilisatie te gebruiken en met open diafragma te werken, kun je de ISO-waarde zo laag mogelijk houden. Maar je zult altijd situaties tegenkomen waarin je toch op hoge ISO moet werken, bijvoorbeeld omdat je geen statief bij je hebt, je geen snelle lens hebt, of het onderwerp beweegt. En sommige camera’s, waaronder in het bijzonder die met een relatief kleine sensor (denk bijvoorbeeld aan drones) hebben al vanaf 400 ISO last van behoorlijke ruis. Je zult de ruis dan in de nabewerking moeten verwijderen. Dat kun je natuurlijk doen in Lightroom met de slider voor ruisreductie, of in Photoshop via ruis verwijderen, of via een externe plug-in zoals bijvoorbeeld het geniale Dfine van Nik.

Een bijzondere en bijzonder effectieve manier om dergelijke hoge ISO ruis te verwijderen komt oorspronkelijk uit de astrofotografie. Het uitgangspunt van deze methode is dat ruis bij hoge ISO er per foto anders uit ziet. Bij lange sluitertijd-ruis is dat niet het geval, daar zit bij elke foto de ruis op exact dezelfde plek en voor dergelijke ruis gaat deze methode daarom NIET werken.

De mediaan methode

Het idee is dat je Photoshop uit een aantal identieke foto’s een middelste laat berekenen per pixel. Door dat te doen sluit Photoshop uiterste waarden (ruis!) voor een specifieke pixel uit en zo raak je bijna alle ruis op een subtiele manier kwijt. Stel bijvoorbeeld dat de roodwaarde voor een bepaalde pixel in 5 verschillende opnames de waarden 131, 135, 143, 143 en 156 heeft. De mediaan is de middelste waarde, in dit geval 143, en dat is de waarde die in je uiteindelijke resultaat te zien is.

Om deze methode te kunnen uitvoeren heb je dus een aantal identieke foto’s van je onderwerp nodig. Minimaal 3, maar meer is altijd beter want dat maakt de kans groter dat de mediaan ook de juiste waarde betreft en niet alsnog een uitschieter. Het maakt daarbij niet uit of je een even of oneven aantal foto’s hebt.

Aanpak in de praktijk

Zet je camera dus op de continu-stand en probeer je compositie zo goed mogelijk hetzelfde te houden. Je zult al wel begrijpen dat deze methode zich daarom minder of niet leent voor bewegende onderwerpen zoals een rennend dier. Tenzij je deze methode juist wil gebruiken om door je beeld lopende mensen te elimineren! Bij een drone stel je deze in op het maken van 3 of (beter) 5 opnamen per keer. Bewerk je RAWs zoals je dat altijd zou doen in Lightroom of Adobe Camera Raw, maar zorg er wel voor dat de bewerkingen voor al je foto’s identiek zijn.

Tenslotte de nabewerking

Open vervolgens alle foto’s in Photoshop als lagen zodat ze boven elkaar gestapeld zijn.

Zo word je stapelgek op noise. Fotograaf: Marijn Heuts

Ga nu naar Edit > Auto-Align Layers (Bewerken > Lagen automatisch uitlijnen) om de foto’s zo precies mogelijk op elkaar te leggen, de automatische stand zal doorgaans goed werken.

Erg belangrijk, vergeet niet de lagen eerst uit te lijnen. Fotograaf: Marijn Heuts

Snij de afbeelding eventueel bij als blijkt dat er enige verschuiving aanwezig was en er na het uitlijnen witte randen ontstaan.

Geen paniek als er na de uitlijning enkele witte randen ontstaan. Fotograaf: Marijn Heuts

Selecteer vervolgens alle lagen, rechtsklik op een van de lagen en kies Omzetten naar Slim Object (Convert to Smart Object). (Afbeelding Noise Stack 4). Dit kan even duren. Nu is het tijd Photoshop de middelste waarde per pixel te laten berekenen. Dat doe je via Laag > Slimme objecten > Stapelmodus> Mediaan (Layer > Smart Objects > Stack Mode > Median).

Dit gaan we natuurlijk slim aanpakken. Fotograaf: Marijn Heuts

 

Nu komt de mediaan uit de mouw. Fotograaf: Marijn Heuts

De kwaliteit van de ruisreductie zal je versteld doen staan, met name de manier waarop fijne details behouden blijven.

Je kunt je foto nu afvlakken via Laag > Enkele Laag Maken (Layer > Flatten Image) en je kunt je afbeelding eventueel nog verder bewerken en dan opslaan zoals je dat altijd zou doen. Probeer het eens!

Het resultaat is boven in de afbeelding te zien. Beneden de lijn zie je de beginsituatie. Fotograaf: Marijn Heuts

 

7 reacties

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

7 reacties

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: