Lange herfst
Voorjaar in Nederland. We lijken sinds oktober 2020 tot en met mei van dit jaar in één herfstperiode te hebben gehad. Naast de regenbuien waren er soms ook fraaie wolkenluchten. Wat geweldig, wat kan een klein beetje licht en een zuidelijke stroming doen met de natuur. Het lentegroen en voorjaarskruid bloeit uitbundig. De natuur doet wat ze wil. Bijkomstigheid, dat is voor ons natuurfotografen feest. Alleen hoe ga jij om met het fotograferen ervan. Sinds deze ‘lange herfstperiode kwam ik steeds meer tot het besef dat er een bepaald gevoel ontbrak bij hoe ik fotografeer.

Minder is meer
Dat besef van hoe ik fotografeer, heeft veel te maken met beleven en herbeleven. De laatste tijd was ik dat gevoel van beleven in mijn fotografie kwijt. Laat ik je mee nemen aan de hand van een voorbeeld. Toen gingen we er gewoon op uit. Waarnaartoe maakte niet uit. Omdat het ’s middags te heet was op de dag, gingen we vaak ’s ochtends na het ontbijt of maakten ’s avonds een ommetje. Vaak in het gouden uurtje, dat dan wel weer. Bij thuiskomst de RAW-foto’s lekker naar eigen smaak ‘bewerken’. Ongecompliceerd en zonder pretenties belanden ze in een presentatie voor de familie en later op Flickr of Facebook.

Gepieker
Hoe anders was dat de laatste tijd. Ongemerkt sloeg steeds vaker de twijfel toe om te gaan fotograferen en daarna beelden te delen. Ik kwam tot de conclusie dat door mijn plannen en te veel nadenken ik steeds vaker piekerde over van alles en nog wat. Om nog maar te zwijgen van het gevoel dat ik had om te moet leveren, presteren en dagelijks de mooiste beelden te moeten tonen! En waarom dan en voor wie dan? Ik was toch immers voor mezelf gaan fotograferen. Delen van mijn beelden deed ik toch omdat het leuk was en niet omdat het een wedstrijd is. Een wedstrijd met wie dan? Ik bleef wel doen wat ik deed, maar steeds vaker met die twijfel en dat gepieker. Dat kon toch niet de bedoeling zijn?

Af en toe stoppen voor een plaatje
Dus ik melde me spontaan aan voor @instawalk_arnhem. Een leuk initiatief van Chris Smallenbroek. Een fotowandeltocht met enkele andere fotografen, in dit geval door de kleine onbekende parken van Arhem. Een klein rugzakje mee met daarin mijn camera en het 24-70 mm. objectief, flesje water, een paar boterhammen en een appel.

Okay ik was ambitieus, ook een reserveaccu ging mee naast mijn compact camera die ik onder handbereik in mijn jaszak had gestopt. Zonder verwachtingen en met de instelling: ‘Kiek’n wat wot’. Uiteindelijk heerlijk 8 kilometer gewandeld. Af en toe stoppen voor een plaatje. Geen enkel moment bedacht om de andere camera uit de rugtas te halen en het gevoel van moeten presteren hebben. Op die zaterdagochtend kwam dat oude gevoel terug, die herinnering aan hoe fotografie ook was voor me. En dus na die druilerige zaterdagochtend zei ik tegen mezelf; “Ik stop ermee en ga terug naar de basis!”. De basis die was: 1. lekker buiten zijn, 2. genieten van de natuur en 3. je laten leiden door wat je ziet (licht, lucht of lijnen) en dat op jouw manier vastleggen (fotograferen).

(Nb. Sony RX100VII, panorama van 9 liggende beelden uit de hand geschoten). Fotograaf: Dave Zuuring
Niet omdat het moet maar omdat het kan
Dus gewoon de compacte camera in de jaszak en lekker ergens wandelen. Dan bij wat je ziet en voelt een foto van maken. Bij thuiskomst beelden selecteren, uitwerken en een serie van maken. En nee niet eens bedoeld om zogenaamd te scouten, gewoon genieten van je hobby als vrijetijdsfotograaf.
En sinds die bewuste zaterdag bleef ik dat doen. Gewoon vaker het moment pakken, camera in de jaszak of de rugtas met gericht een objectief mee en kijken wat het licht doet en daarop anticiperen. Zo heb ik al flink wat wandelingen gemaakt. Ook belandde ik op een paar vaste local patches om daar gewoon-omdat-het-kan en niet-omdat-het-moet te fotograferen.
“Kiek’n wat wot”
Waar heb ik het in column tot dusver over. Loslaten van het moeten presteren, die wedstrijd met jezelf. Loslaten van planning, plannen maken en alles tot op de puntjes voorbereiden, voordat je gaat fotograferen. Want opeens herkende ik tijdens een goed gesprek met een bevriende fotografe dat dit leidde tot frustratie bij me. En tot twijfel om erop uit te gaan. Okay vooruit op dit moment is vroeg opstaan weer echt vroeg opstaan. Dus dat moment wil ik dan nog wel plannen om ervoor mijn bed uit te komen. Maar dan zelfs nog, als je plant leidt dat niet altijd tot het gewenste resultaat. Alleen wat ik ook heb gemerkt, door de rust die is wedergekeerd in het ongedwongen fotograferen, ontdekte ik nog iets veel mooiers. De geluiden van de natuur te beluisteren. Niet meer als een malle in rap tempo naar de fotospot die ik voor ogen heb lopen. Nee gewoon ook even stilstaan en genieten van de geluiden van de natuur die om half vijf ’s ochtends ook ontwaakt. En zoals fotobuddy Sander Grefte steeds tegen me zegt “Kiek’n wat wot”.

Je komt toch altijd wel met iets thuis
En zo stond ik afgelopen tijd, toch omdat de weersvoorspellingen goed waren buiten, zowel zonsopkomsten als zonsondergang. En hoewel niet iedere keer helemaal top was, met een grote glimlach staan genieten van wat er wel was. Kortom soms moet je stoppen, loslaten en zien wat er wel is of gewoon terug naar de basis. En ik kan je vertellen uit praktijkervaring van de afgelopen weken, volgens mij kan het dan niet mis gaan. Gewoon de verrassing opzoeken, lekker buiten zijn en stoppen met plannen, behalve als je om 3 uur straks moet opstaan voor de zonsopkomst om die prachtige bloeiende heide met mist en spetterende luchten vast te leggen!








7 reacties
De dwang om te presteren kom je overal tegen en onbewust stop je dat dan ook in je hobby. Ik zie het vaak om me heen. Zelf ben ik nogal eens voor gek verklaard, dat ik als een slak door de natuur loop met alle zintuigen wagenwijd open en geniet van wat er ‘op me afkomt’. Vaak ga ik ook nog eens een uurtje of langer ergens zitten om tot rust te komen. Dan ga je foto’s ‘zien’ zonder alles strak gepland te hebben. Fotograferen doe ik niet voor het presteren, maar om vast te leggen wat voor moois ik allemaal mag beleven. Soms komt daar iets van op een weblog van iemand anders. In de belangstelling staan en likes verzamelen ligt me niet zo. Uit ervaring van lang geleden weet ik, dat (lokale) bekendheid nogal wat ongewenste belangstelling met zich meebrengt.
Aan social media doe ik helemaal niet. Een heel bewuste keuze. Ik zie al zoveel mobieltjes om me heen, dat mijn eigen mobieltje daar niet tussen hoeft. Ik deel geen leuke dingetjes via internet, omdat natuur net als ik gebaat is bij rust.
Van prestatiedwang komen vaak niet de mooiste foto’s.
Heel herkenbaar Dave! Vaak zie ik allemaal dezelfde foto’s langskomen op Instagram en Facebook. Blijkbaar is de drive groot voor veel mensen om stad en land af te rijden voor een nog mooiere foto van een erg bekende locatie. Ik ben absoluut niet van het plannen maar als ik het een keer doe dan is dat wel voor een (onbekende) locatie bij mij in de buurt, hooguit op 30 minuten rijden van mijn huis. Maar meestal ga ik met de fiets op pad met de camera en statief in de fietstas en ik zie wel wat er langs komt. Heerlijk relaxed en soms met een toevalstreffer op zak kom ik dan weer thuis. Geen duizenden likes op Instagram maar wel lekker even mijn hoofd leeggemaakt en daar draait het voor mij om.
Helemaal mee eens Dave. Het is al zo’n prestatie maatschappij en dan doe je dat (onbewust) ook in je hobby. Laat het los… laat het gaan. Zo lekker als je dat kan. En misschien wel nodig. Geeft rust en misschien ga je daardoor wel nieuwe dingen ‘zien’. En bijna altijd kom je wel met prachtige beelden terug. Ga zo door en blijf genieten. Dan doe ik dat van jouw beelden ?
Thanks Sander! Inderdaad blijven genieten…