Menu

Onderdeel van Pixfactory

In scène gezet?

Vogels in het wild fotograferen kun je globaal indelen in twee categorieën. Van alles spontaan tot volledige in scène gezet. Mag dat wel? Mag ik wel manipuleren als vogelfotograaf? Of moet ik dagenlang door het bos zwerven in de hoop ooit iets op de foto te zetten? Schaad ik een vogel als ik mijn foto help... of help ik hem daar dan ook een beetje mee?
Cetti’s zanger in het riet
Cetti’s zanger in het riet Fotograaf: Chris van Rijswijk

Categorie 1: spontaan

De eerste categorie is simpel: het spontaan fotograferen van een vogel. Een voorbeeld. Je stapt in je auto met 6 lekkere bruine boterhammen en een thermoskan koffie. Je rijdt heerlijk een dag lang rond in Zeeland. Onderweg fotografeer je wat ganzen en aan het einde van de middag blunder je tegen een velduil aan. Wat een mazzel!

Categorie 2: vooropgezet

De andere categorie zijn de foto’s die in scène zijn gezet. Je maakt een leuk voerplaatsje op een mooi plekkie. Vervolgens strooi je een tijdje wat voer en na een paar dagen of weken plaats je een geinig takje in een idyllische setting en je wacht vervolgens in je schuiltent totdat het bewuste vogeltje op het met zorg uitgekozen takje gaat zitten en dan: klaar is Chris!

Een vrij land

De making-of cetti’s zanger
De making-of Cetti’s zanger Fotograaf: Chris van Rijswijk

Een foto uit de eerste categorie, die van de opportunistische fotograaf, zal op veel waardering kunnen rekenen. Over het algemeen is er minder waardering voor foto’s die in scène zijn gezet. Zelf heb ik echter een voorkeur voor deze laatste categorie. Het resultaat vind ik simpelweg vaak wat mooier en ik heb alsnog waardering voor het voorwerk, het projectmatige en het denkwerk dat er in heeft gezeten. Wel vind ik dat je eerlijk moet zijn over hoe je foto tot stand is gekomen, maar daar kom ik zo nog op. Die toevalstreffer uit categorie 1 kan me eigenlijk gestolen worden, daar heb ik niet zo heel veel mee. Als ik maar lang genoeg rondtuf in mijn auto, dan kom ik vanzelf wel eens wat leuks tegen. Niet dat ik er vies van ben, wel nee, maar ik vind zo’n foto niet meer en niet minder dan een mazzeltje. Hoe komt het dat mijn geliefde categorie op minder waardering kan rekenen? Nou simpel, veel mensen vinden dat geklooi en het in scène zetten maar nep en hebben juist meer waardering voor zo’n lucky shot. Gelukkig leven we in een vrij land en kunnen beide voorkeuren prima naast elkaar bestaan. Ja toch?

Een steenuil in de sneeuw?
Een steenuil in de sneeuw? Fotograaf: Chris van Rijswijk

Ethiek

Nog even over die in scène gezette foto. Die Cetti’s zanger zit daar natuurlijk niet toevallig op die rietstengel. Nee, hij zit daar omdat onder die rietstengel, net buiten de foto, een minuscuul voedertafeltje is gesitueerd. Of neem die steenuil. Die zit niet voor de lol op dat bemoste stronkje zo guitig om zich heen te kijken. Wel nee, hij zoekt het bakje met meelwormen of zijn muis, die hij elke dag als beloning krijgt, juist omdat hij even op dat mooie stronkje gaat zitten. Natuurlijk blijft er altijd discussie hoe ver je kunt gaan om een foto uit categorie twee te maken. Wat voer je wel en wat voer je niet? Wat is ethisch verantwoord en wat niet? Blijf je veilig bij pindanoten of voer je zelfs een muis? Maar dan zijn we er nog niet, want ook wat de setting betreft kun je ver gaan. Ik zie foto’s van een koolmees op een gewei. Niet mijn ding, dat vind ik te kitsch, maar als een ander dat mooi vind, prima natuurlijk. Over grensoverschrijdend gesproken.

De making-of steenuil in de sneeuw
De making-of steenuil in de sneeuw Fotograaf: Chris van Rijswijk

Zo fotografeerde ik een steenuil in de sneeuw op een wit gevroren stronk. Niets mis mee toch? Nou, wel als ik zeg dat deze foto in juni is gemaakt en dat de achtergrond een wit laken is en de steenuil op een stronkje zit met spuitsneeuw. Kijk dat gaat mij nou net ietsje te ver. Ik zou zo’n foto nooit online plaatsen, zonder de biecht dat dit in scène is gezet. Maar een Cetti’s zanger op een rietstengel net boven een voedertafeltje? Ik smul er van!

De derde categorie

Oh ja, dan is er nog een derde categorie, die was ik bijna vergeten. De foto’s uit deze categorie lijken sterk op die tweede ‘alles in scène gezette’-categorie. Toch is er een klein verschilletje te melden. Uit de begeleidende tekst bij de desbetreffende foto lijkt het erop dat het hier gaat om een toevalstreffer (categorie 1 dus) en dat die steenuil met muis heel toevallig net voor de neus van de fotograaf ging poseren. Of dat een paartje roodpootvalken, reuze lucky me, net voor mijn neus lekker gingen zitten paren. Kijk, daar heb ik dan minder waardering voor. Vermeld gewoon eerlijk dat die muis gevoerd is en dat die hitsige valken gemaakt zijn vanuit een vaste schuilhut. Niets mis mee, als je maar eerlijk bent over je tot standkoming van de foto. Zou het plaatsingsbeleid (geen aangeboden voer in de foto) van Birdpix bijdragen aan deze derde categorie?

Geef een reactie

8 reacties

  1. Beste Chris,

    helaas fotografeerde ik de afgelopen tijd weinig vogels in het wild.
    Het geduld hiervoor heb ik niet echt dus kan ik me vinden als je een paar mooie plaatjes wil schieten in je tuin of in de natuur een voerplekje kan maken waar je gewoon je plaatjes kan maken.

    Ik heb menige fotograaf langs de weg zien staan om een kiekendief te fotograferen maar vaak met een slecht resultaat ondanks dat ze er toch vaak uren stonden te posten op een glimp van die vogel.
    Dus ik kan me wel vinden met jou keuze om de vogel die je wil fotograferen een handje te helpen en wat voer voor zijn of haar medewerking te geven????

    Een fotohut heb ik wel eens overwogen maar heb ik vanaf gezien voor het zelfde geld koop je bv een kleine schuilhut als je dat wil.

    Birdpix tja wat moet ik daar van vinden!
    Ik zelf vind dit een stel opgeschoten amateurfotografen met veel te dure camera’s en lenzen,ooit heb ik als fotojournalist eens een paar foto’s aangeboden die je niet 123 kan maken maar ik wel bij toeval schoot.
    Het onderwerp een haan die dagen lang samen met een duif samen speelde en leefde wat een stel.
    Maar kennelijk prefereren ze hun eigen kiekjes waar je vaak naar een vogel.moet zoeken en goed kijken of je wel een vogel ziet.
    Niet omdat de foto niet leuk zou zijn maar enigszins uitvergrote nee want dan zien de dames en heren ruis in de foto.
    Tja dan kan je dus beter gewoon een plaatje schieten op een in scène gezet te plek en plaatjes schieten zonder ruis als.je dat zou willen.

    Nu zijn vogel en gewone fotografen vaak arrogant dat merk ik wel als fotojournalist en sportfotograaf maar elkaar helpen met ideeën om een leuke foto te maken schijnt nog niet doorgedrongen zijn.

    Dus ik zou zeggen ga door met waar je mee bezig ben en maak mooie foto’s en ach die amateurs van Birdpix moet je gewoon aan je lazen lappen.

  2. Hoi Chis
    Goed verhaal, we leven in een vrij land
    Zelf behoor ik tot de eerste categorie hoewel ik mij wel twee keer heb bezondigd aan hutfotografie
    Had denk ik anders ook nooit de sperwer en havik zo op de plaat gekregen
    Al het andere (op een paar spechten en klein spul wat ook rond de hut zat) is vanuit de auto gemaakt
    Ergo, ieder z’n meug
    Je bent in mijn ogen, nog één categorie vergeten
    Het soort die nergens naar omzien
    Die het hele land door reizen om hun ideale plaat te scoren en dat op een manier doen waar de honden geen brood van lusten
    Tijdens broeden of voeren van jongen naar het nest gaan om maar het mooiste plaatje te maken
    Birdpix vind ik hypocriet
    Je mag wel foto’s plaatsen als het voer maar niet zichtbaar is
    Je weet dat ze op het voer zitten
    Dus waarom mag het boomklevertje geen zonnepit in z’n snavel hebben en verder zal ik me maar niet uitlaten over birdpix
    Verder eenduidelijk en goed verhaal

    Groet’n Toon
    Die niets zullen laten om hun plaatje te kunnen scoren en het hele land door reizen
    En of ze daarmee de vogel verjagen maakt niet uit
    Of tijdens de broed of voeren van jongen

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

8 reacties

  1. Beste Chris,

    helaas fotografeerde ik de afgelopen tijd weinig vogels in het wild.
    Het geduld hiervoor heb ik niet echt dus kan ik me vinden als je een paar mooie plaatjes wil schieten in je tuin of in de natuur een voerplekje kan maken waar je gewoon je plaatjes kan maken.

    Ik heb menige fotograaf langs de weg zien staan om een kiekendief te fotograferen maar vaak met een slecht resultaat ondanks dat ze er toch vaak uren stonden te posten op een glimp van die vogel.
    Dus ik kan me wel vinden met jou keuze om de vogel die je wil fotograferen een handje te helpen en wat voer voor zijn of haar medewerking te geven????

    Een fotohut heb ik wel eens overwogen maar heb ik vanaf gezien voor het zelfde geld koop je bv een kleine schuilhut als je dat wil.

    Birdpix tja wat moet ik daar van vinden!
    Ik zelf vind dit een stel opgeschoten amateurfotografen met veel te dure camera’s en lenzen,ooit heb ik als fotojournalist eens een paar foto’s aangeboden die je niet 123 kan maken maar ik wel bij toeval schoot.
    Het onderwerp een haan die dagen lang samen met een duif samen speelde en leefde wat een stel.
    Maar kennelijk prefereren ze hun eigen kiekjes waar je vaak naar een vogel.moet zoeken en goed kijken of je wel een vogel ziet.
    Niet omdat de foto niet leuk zou zijn maar enigszins uitvergrote nee want dan zien de dames en heren ruis in de foto.
    Tja dan kan je dus beter gewoon een plaatje schieten op een in scène gezet te plek en plaatjes schieten zonder ruis als.je dat zou willen.

    Nu zijn vogel en gewone fotografen vaak arrogant dat merk ik wel als fotojournalist en sportfotograaf maar elkaar helpen met ideeën om een leuke foto te maken schijnt nog niet doorgedrongen zijn.

    Dus ik zou zeggen ga door met waar je mee bezig ben en maak mooie foto’s en ach die amateurs van Birdpix moet je gewoon aan je lazen lappen.

  2. Hoi Chis
    Goed verhaal, we leven in een vrij land
    Zelf behoor ik tot de eerste categorie hoewel ik mij wel twee keer heb bezondigd aan hutfotografie
    Had denk ik anders ook nooit de sperwer en havik zo op de plaat gekregen
    Al het andere (op een paar spechten en klein spul wat ook rond de hut zat) is vanuit de auto gemaakt
    Ergo, ieder z’n meug
    Je bent in mijn ogen, nog één categorie vergeten
    Het soort die nergens naar omzien
    Die het hele land door reizen om hun ideale plaat te scoren en dat op een manier doen waar de honden geen brood van lusten
    Tijdens broeden of voeren van jongen naar het nest gaan om maar het mooiste plaatje te maken
    Birdpix vind ik hypocriet
    Je mag wel foto’s plaatsen als het voer maar niet zichtbaar is
    Je weet dat ze op het voer zitten
    Dus waarom mag het boomklevertje geen zonnepit in z’n snavel hebben en verder zal ik me maar niet uitlaten over birdpix
    Verder eenduidelijk en goed verhaal

    Groet’n Toon
    Die niets zullen laten om hun plaatje te kunnen scoren en het hele land door reizen
    En of ze daarmee de vogel verjagen maakt niet uit
    Of tijdens de broed of voeren van jongen

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Chris van Rijswijk

Chris van Rijswijk

Chris van Rijswijk is een Rotterdamse vogelfotograaf, met een voorkeur voor vogels van het hoge noorden.

Meer columns van deze auteur

Deze artikelen vind je vast ook interessant: