Interview Johan Scholtens

Wie is Johan en hoe is jouw passie voor natuurfotografie ontstaan?

Ik ben 56 jaar, getrouwd en sinds een aantal jaren trotse opa van 4 kleinkinderen die soms meer voor de camera staan dan de vele vogels die ik fotografeer.

Ik woon en werk als IT’er in Leerdam wat ligt in het gebied tussen de grote rivieren. Daar fotografeer ik al ca. 15 jaar alles wat de natuur te bieden heeft. Het begon met vogels kijken, daarna vastleggen met het fototoestel waarna de liefde voor de natuur groeide naar een allround natuurfotograaf met de focus op vogels maar ook landschap, zoogdieren, reptielen, insecten, bloemen, paddenstoelen en extreme macrofotografie. De natuur boeit van vroeg tot laat!

Jouw foto won in de categorie vogels de Groene Camera van 2024. Gefeliciteerd! Wat is het verhaal achter deze spannende foto?

Vorig jaar april hoorde ik plotseling een enorm gekrijs vanuit de achtertuin en precies voor de pui had een sperwer een spreeuw te pakken. De spreeuw verzette zich hevig en een gevecht op leven en dood ontspon zich pal voor mijn neus. Ik denk dat ik tijdens het fotograferen niet eerder zoveel adrenaline door m’n lijf heb voelen gieren. Voor ik het wist had ik duizend foto’s geschoten. Een once-in-a-lifetime moment en dat weet je als geen ander als je al zoveel jaren fotografeert. De kansen zijn gering maar dat is juist ook het leuke aan vogelfotografie: elke keer is het weer een verrassing wat je voor de lens krijgt en welk moment daaruit volgt. Het is een gelukzalig gevoel als je een foto kan maken waar je al heel lang op hoopt!

Deze foto was dus een complete verrassing! Ga je meestal op pad met een plan of laat je je verrassen door wat de natuur biedt?

Dat wisselt. Met vogelfotografie vind ik het wel leuk om gewoon rond te rijden met de auto of fiets en me te laten verrassen. Soms krijg ik een tip over een bijzondere of mooie vogel en ga ik er op af. Door ervaring leer je uiteraard steeds meer over vogels, overige dieren en natuur in het algemeen en dat spreekt in je voordeel. Doelen waar ik gerichter op af ga of uitvoer zijn landschap- en (extreme) macrofotografie. Dat kun je veel meer plannen dan wilde dieren.

Nu je deze prijs gewonnen hebt kan ik me voorstellen dat dat naar meer smaakt. Wat zijn je ambities en heb je die überhaupt?

Leuke vraag maar mensen die mij kennen weten dat ik niet zo ambitieus ben. Op mijn website vind je inmiddels meer dan 10.000 foto’s (!) Soms vraag ik me ook wel eens af wat ik nog meer wil fotograferen en is het zoeken naar nieuwe onderwerpen en uitdagingen. De natuur boeit altijd, daar ligt het niet aan. Het blad Natuurfotografie biedt overigens veel handvaten om het eens over een andere boeg te gooien. Het lijkt me leuk om wat meer de creatieve hoek in te gaan, dus wie weet wat dat weer brengt.

Misschien had je wel meer foto’s van dit moment, hoe kies je uiteindelijk de foto voor de wedstrijd?

Dat klopt, uiteindelijk heb ik in een uur tijd ca. 2500 foto’s geschoten! Daarvan springen er al gauw enkele tientallen uit waaronder deze opname. Ik denk dat bij deze foto de emotie de boventoon voert: de smekende spreeuw liggend op z’n rug tegenover de oppermachtige sperwer. En natuurlijk het pootje van de spreeuw om de klauw van de sperwer op z’n borst. De overige foto’s uit deze serie kun je terugvinden op mijn website.

Wat zijn voor jou ideale omstandigheden voor natuurfotografie, waar gaat je fotografenhart sneller van kloppen?

Eerlijk gezegd gaat mijn fotografenhart al sneller kloppen zodra ik weet dat ik ga fotograferen. Maar actiefoto’s van vogels geven mij wellicht de grootste voldoening. Het is vaak de spanning die het oplevert en de enorme uitdaging om de grote snelheid waarmee het veelal gebeurt zo perfect mogelijk vast te leggen. Het vergt het uiterste van jou en je camera. Als dat uiteindelijk lukt, geeft dat een enorme kick en voldoening!

Heb je nog een leuke anekdote met bijhorende foto die je wilt delen?

Wat jaren geleden fietste ik ’s ochtends naar mijn werk en keek ik naar een prachtige in bloei staande meidoorn. Plotseling viel mijn oog op een ransuil die precies op het mooiste plekje van de boom zat wat ik me maar kon wensen! Ik wist niet hoe snel ik naar huis moest terug fietsen om m’n camera en statief op te halen. Ik kwam hierdoor wel een uurtje later op m’n werk maar inmiddels weten ze daar dat de kans hierop gemiddeld een paar keer per jaar is als er zich unieke omstandigheden voordoen zoals in dit geval. Zeg nou zelf: welke zichzelf respecterende natuurfotograaf zou zo’n kans laten lopen!?

Hoever ga jij voor die ene foto of wat zou je juist nooit doen?

Ik heb wel eens avonden achtereen tot diep in de nacht geprobeerd een kerkuil in een hooischuur te fotograferen. Ik kreeg de mogelijkheid aangeboden door de eigenaar. De volgende dag moest ik dan gewoon weer werken. Vrijwel niet te doen en vol te houden maar na lang aanhouden toch gelukt en vele bijzondere momenten meegemaakt met wat je hoort en ziet in de nachtelijke uren. Een prachtige ervaring en de spanning staat nooit op de foto!

Wat ik verder nooit zou doen is naar locaties gaan waar levende dieren in gevangenschap tegen forse betaling worden aangeboden om in de mooiste settings op de foto gezet te worden. Niet mijn ding en wat mij betreft per direct verbieden en de foto’s weren van jouw site of social media.

Wat zou je andere natuurfotografen nog mee willen geven?

Genieten! Fotograferen moet geen wedstrijd op zich worden. Social media heeft ons fotografen in een hoek gedrukt wat nooit de bedoeling mag zijn. Fotografeer allereerst gewoon voor jezelf en ontdek wat je leuk vindt en waar je goed in bent. Als je dat ontwikkelt en er passie voor krijgt, dan komen resultaten vanzelf, voor zover dat overigens belangrijk is. Voor mij is elke foto een avontuur. Iedere foto is jóuw geniet-moment en daar gaat het om. Plezier staat voorop!