Jakkes, er staat een mens in beeld

De hele wereld voor mij alleen

Hoewel ik een enorme hekel heb aan het absurd vroege opstaan in de zomer om bij het mooiste licht foto’s te maken zit hier wel een groot voordeel aan. Ik kom niemand tegen. Als ik om pak-em-beet half vijf ’s ochtend door de natuur banjer heb ik de hele wereld voor mij alleen. En als ik al iemand tegenkom dan is het een collega fotograaf, die mij bijna net zo angstvallig vermijd als ik hem of haar. Tegen de tijd dat het half acht wordt komen de eerste andere mensen in het terrein, de hondenuitlaters, joggers en mijn allergrootste vrienden de mountainbikers. Voor mij het teken om in te pakken en naar huis te gaan.

En dan zijn er opeens mensen

Heb ik dan zo’n hekel aan mensen? Nee, ik werk de hele dag met mensen en vind dat sociale contact hartstikke leuk. Maar niet in de natuur. Daar wil ik de hele wereld voor mezelf hebben. Heerlijk egoïstisch. Dat gevoel van even alleen op de wereld te zijn, geen stress en geen gezeur aan de kop. Fantastisch.

Voor mij valt het fotograferen van mensen volledig buiten mijn comfortzone. Ik doe het liever niet dan wel ondanks dat ik de toegevoegde waarde er wel van kan inzien. Met als gevolg allerlei vragen: moeten mensen herkenbaar in beeld of juist niet, moet ik toestemming vragen aan de personen in verband met mogelijke publicaties, moet ik mensen laten poseren zodat ze op de meest ideale positie en stand in beeld komen. Stel dat ze me zien fotograferen en vragen komen stellen? Ik moet er niet aan denken, ik wil juist rust en persoonlijke beleving in de natuur. En ik wil dit voor mezelf houden.

“Mensopkomst”

Fotografeer ik later op de dag of kan ik in verband met de wintertijd niet voor “mensopkomst” op stap dan probeer ik altijd de camera zo te draaien dat er geen mensen meer in beeld te zien zijn. Het stoort me enorm. Echter zo nu en dan ontkom ik er niet aan om mensen in beeld te zetten. Het heeft soms wel degelijk een toegevoegde waarde aan de zeggingskracht van een beeld. Als ik al eens een persoon in beeld breng dan is het als onderdeel van het landschap. Nog niet geweldig, maar daar kan ik mee leven.

Grootsheid door mensen

Het besef dat ik zo nu en dan mensen nodig heb binnen mijn natuurfotografie kwam jaren geleden toen ik in Noorwegen aan het fotograferen was. Samen met mijn vrouw en dochter wandelden we naar een van de grootste gletsjers in Scandinavië, de Briksdalsbreen. Prachtig om hier foto’s te maken. Een immense ijsmasse met hemelsblauwe kleuren. Hele mooie opnames maar ik kreeg continu het gevoel dat ik de grootsheid van het geheel niet goed in beeld kreeg. Zonder te beseffen waar dit nu aan lag.

Maar dan, terwijl ik aan het fotograferen ben, zie ik in mijn zoeker opeens twee mannen over de gletsjer lopen. En ineens is het plaatje compleet. Door de mannen krijgt de gletsjer de dimensie die het werkelijk heeft. De verhoudingen komen duidelijk in beeld. Ik had het nooit gedacht, maar de mannen stoorden me helemaal niet. Sterker nog, ik begon bewust opnames te maken om beide mannen zo tactisch mogelijk in beeld te zetten.

Hulpstukken

Sinds dat moment ben ik me veel beter bewust van de kracht van “mens in beeld” en neem ik vaker mensen op in mijn foto’s. Ben ik dan van mensen gaan houden in de natuur? Nee absoluut niet, het zijn hulpstukken, meer ook niet. Ik kan ze in 99% van de gevallen missen als kiespijn.

Rotmensen

En dat werd twee weken terug nog maar weer eens bevestigd. Ik was eind van de middag in het Lankheet aan het fotograferen. Langs het pad zie ik twee groepjes oranje gekleurde paddenstoelen staan. Mooi licht op de paddo’s en een omgeving die perfect bijdraagt aan de compositie. Een echte macro-uitdaging. Dus plat op de buik ervoor. Ik heb net de eerste serie opnames gemaakt en wil van positie wisselen als er een echtpaar met hun loslopende hond (natuurlijk) aan komt lopen. De hond wordt gauw aan de lijn geklikt en meneer probeert een vriendelijk praatje aan te knopen.

Platgestampt

“Bent u macro-opnames aan het maken? ” Ik antwoord bevestigend en meneer kijkt rond wat ik dan op de foto aan het zetten ben. Mevrouw vindt het duidelijk maar niks, zo’n op de grond liggende kerel en banjert zonder wat te zeggen langs mij heen. En nog voor ik “pas op” kan roepen stapt ze midden op het achterste groepje paddenstoelen. Waarna vervolgens de hond op het voorste groepje stapt. Gauw loopt het echtpaar door, mij in totale verbijstering achterlatend.
Voorlopig hoef ik even geen mensen meer op mijn foto’s, dat begrijp je natuurlijk wel. Helaas duurt het nog een paar maanden voor ik weer zo vroeg op stap kan dat ik niemand meer tegenkom. Met uitzondering van een andere fotograaf misschien, maar die zal niet op mijn paddenstoelen stappen. Wie weet kom ik u een keertje tegen, of houdt u wel van mensen op de foto en gaat u niet zo vroeg op stap?

Fotogroet Jan