Vaste gewoontes
Veel dieren zijn gewoontedieren. Ze hebben bijvoorbeeld een min of meer vaste route als ze komen aanvliegen of aanlopen. Of ze vertonen bepaald gedrag voordat ze wegvliegen. Door dit gedrag te observeren ben je in het voordeel.
Je kunt dan een paar seconden in de toekomst kijken en voorspellen wat er gaat gebeuren. Hierdoor kun je alvast je camera richten en scherpstellen op de plek waar het dier straks langskomt en zit je helemaal klaar voor het perfecte moment.
Individuele verschillen
Dieren binnen een soort vertonen natuurlijk wel verschillen. Het is natuurlijk niet zo dat als er elke dag om half tien een egel in je tuin komt, dat dan alle egels altijd om half tien je tuin in zullen komen. Maar ieder dier heeft wel zo’n beetje een vaste routine. Ook zal de aanvliegroute niet altijd hetzelfde zijn voor alle vogels, maar een individuele vogel heeft vaak wel een vaste route.
Voorbeeld 1, het roodborstje
Dit roodborstje kwam een aantal dagen achter elkaar in onze tuin. Er werd dan een min of meer vast ritueel uitgevoerd. Eerst keek hij vanaf meerdere takken of de kust veilig was en dan vloog hij het gras op. Om ook daar weer via een vaste route naar het waterbakje te gaan en daar te badderen.
Omdat ik wist dat hij zeer waarschijnlijk naar het waterbakje zou gaan, kon ik alvast mijn camera instellen en scherp stellen op de plek waar ik hem verwachtte. Ik lag al op mijn buik klaar in het gras voor de foto.
Voorbeeld 2, de egel
Deze egel kwam elke avond rond zonsondergang de tuin inlopen. Omdat hij ook nog altijd via dezelfde route kwam, kon ik daarop inspelen. Ik wist dat hij met z’n koppie door de plantjes heen zou komen en dan eerst even de boel zou verkennen door goed te ruiken. Een bijkomend voordeel van egels is dat ze zoveel lawaai maken dat je ze ook hoort aankomen en dus precies weet waar ze zich bevinden. Om deze foto te maken, had ik een kwartier voor ik de egel verwachtte mijn camera al gepakt en ingesteld. En mijn yogamat al klaargelegd, zodat ik comfortabel kon wachten op het moment suprême.
Voorbeeld 3, de snuitkever
De meeste kevertjes gaan trappelen met hun voetjes vlak voordat ze wegvliegen. Dus toen dit kevertje met z’n pootjes ging trappelen, wist ik dat er actie aan zat te komen. Daardoor kon ik een foto maken van het moment dat hij weg vloog. Over hoe deze foto tot stand kwam, schreef ik al eerder een artikel. Als je het leuk vind om het uitgebreide verhaal te lezen, vind je het hier.
Voorbeeld 4, de ransuiltjes
De buren van een paar huizen verder hadden een nest met ransuilen in de tuin. De boom met het nest stond aan de rand van de tuin en was vanaf de weg goed te zien, zonder ze te verstoren. Overdag gebeurde er niks, maar tegen de avond werden de uiltjes actief. Ik ging elke dag even kijken en dat werd helemaal leuk toen de uiltjes het nest uit kwamen. Doordat ik wist rond welke tijd de uiltjes actief werden, kon ik er op tijd zijn. En ik had natuurlijk ook al een beetje rond gekeken voor een goede plek om te gaan staan met mijn camera. Ik moest door een hoge heg heen fotograferen en had van tevoren al gekeken waar ik dat het beste kon doen.
Hoe leer je het gedrag kennen?
Je kunt gaandeweg het gedrag van dieren leren door ze te observeren. Ik zit vaak in de tuin en daardoor leer ik de vaste bezoekers en hun gewoontes kennen. Ik doe af en toe niets anders dan gewoon kijken wat er allemaal gebeurt.
Ook tijdens het fotograferen leer je. Als je alweer een foto hebt waar de vlinder net niet meer opstaat omdat hij is weggevlogen, ontdek je misschien ook wel een patroon. Wat doen de vlinders vlak voor ze wegvliegen? Tot hoe ver kun je ze benaderen?
Je kunt natuurlijk ook gericht op zoek gaan naar info over een bepaald dier. Er is genoeg te vinden op internet! Zo kom je er bijvoorbeeld heel snel achter dat juffers, libellen en vlinders in de ochtend nog moeten opwarmen en niet weg kunnen vliegen en dat daar dus je kansen liggen als je ze op de foto wilt zetten. En bijvoorbeeld dat veel dieren in de paartijd makkelijker te fotograferen zijn dan de rest van het jaar.
Probeer het maar eens uit. Leer het gedrag kennen, word een waarzegger en doe er je voordeel mee!