Making of: abstract vormgegeven landplatworm

Op zoek naar?

Het is midden juli, een warme dag, met mijn ontbijt net achter de kiezen sta ik in mijn achtertuin. Het was voorheen compleet bestraat en moet je nu eens zien: alles is groen en leeft, heerlijk! Deels geïnspireerd door Luc Hoogenstein en zijn 1000 soorten tuin loop ik dagelijks wel heen en weer door onze tuin. Het is niet zo groot, dus geregeld kort en krachtig. Soms kijk ik ook wat gerichter, enkele minuten of langer. Je weet overigens nooit welke (nieuwe) soort je aantreft of dat je iets moois kan fotograferen. Op deze dag leek echter alles normaal met de standaard soorten: lantaarntjes bij de vijver, blinde bijen in de zomerasters, Evert de egel was weer pleite, een zebraspringspinnetje op de schuur en zo kan ik nog wel even doorgaan. Niets ‘bijzonders’, maar waar mijn oog wel op viel waren de vele verdorde blaadjes op ons kunstgrasmatje onder onze overkapping.

In eerste instantie een plek waar weinig leeft zal je denken, maar niets is minder waar, want onder deze kunstgrasmatten ligt een schat aan gewenst en ongewenst bodemleven. Ik neem mij voor dit even op te ruimen en omdat ik toch laag zit neem ik altijd even een kijkje onder de randen van het kunstgras. Ik zie onder andere de gewoonlijke (naakt)slakken, oorwormen, regenwormen, springstaartjes, oprolpissebedden, een stinkende kortschildkever en een hooiwagen.

Een bizarre vondst in eigen tuin

Ineens sta ik oog in oog met een apart verschijnsel. Een vreemd wezen dat direct uit de diepzee of een sciencefictionfilm lijkt te komen. Ik sta even compleet perplex, wat is dit?

“Wat is dit?” Het is geen regenworm, want het is niet gesegmenteerd. Het is ook geen slak, want het heeft geen voelsprieten. En het is ook geen hazelworm. Ik heb echt geen flauw idee! Een oplossing is vaak de waarnemingsapp Obsidentify. Deze vertelt mij dan ook in no time dat dit een Grote Australische Geelstreep is, een verdwaalde Australiër dus! Hoe komt dit exemplaar nou hier in ons tuintje? Na wat onderzoek schijnt het dat deze exoot via planten of potaarde hier is terechtgekomen. Al hebben wij zover ik weet niks nieuws geplant de laatste paar jaar. Kort zal ik dit bizarre beestje even omschrijven: het haalt met gemak 10 centimeter aan lengte, heeft gele en bruine strepen over zijn rugzijde en een lichte onderzijde. Het schijnt minioogjes te hebben, is een nachtdier, plant zichzelf voort en het kronkelt over mijn hand. Heel kort gezegd is dat het, het lijkt niet meer dan een vreemde regenworm.

Registratie en door?

Nu is de vraag, hoe fotografeer je dan op een spannende manier een landplatworm? Dat ga ik jullie vertellen. In eerste instantie maak ik een ‘gewone’ registratie foto, want dan is die alvast binnen. Niets moeilijks aan, klik en klaar. Daarna gaan we pas echt fotograferen. Ik wil jullie laten zien hoe je van een in eerste instantie moeilijk onderwerp toch een mooi, vervreemdend en spannend beeld maakt. Waarbij men toch net even wat langer moet kijken.

Op zoek naar schoonheid

Het eerste wat ik doe is goed kijken: wat valt mij op aan dit onderwerp en wat is er nou mooi of bijzonder aan dit onderwerp? Ik stel mijzelf de vraag: wat wil ik vertellen met de foto, wat is mijn uitgangspunt? Het eerste dat mij opvalt bij dit onderwerp zijn de prachtige details! Een geel gekleurde baan met daarin twee evenwijdig aan elkaar lopende, bruine strepen. De landplatworm is bedekt met een prachtig slijmvlies wat onder het juiste licht gaat glimmen. Deze details maken het beestje fantastisch, hier wil ik mij dan ook op focussen. Als eerste heb ik hiervoor een macrolens nodig, ik gebruik de Sigma 150 mm f2.8 en deze draai ik op mijn Nikon D500. De worm is lang, maar nog geen centimeter breed. Om de fijnste details scherp zo veel mogelijk scherp te krijgen ben ik genoodzaakt om mijn statief erbij te pakken. Doordat de worm vrij lang is concentreer ik mij op slechts een klein deel van de worm. Wanneer ik de gehele worm zou fotograferen zouden de fijnste details gaan wegvallen in het totale plaatje en dat is niet wat ik wil.

Resultaat: Een beeld wat nog niet veel natuurfotografen hebben gemaakt

De prachtige kleuren van de worm zijn vrij aanwezig, daarom vragen deze om een rustige achtergrond, in mijn ogen zwart of wit. Ik koos voor een zwarte achtergrond want dat geeft het een beetje een buitenaards gevoel. Een zwarte emmer om de hoek voldeed prima. Ik zette deze op de kop en legde voorzichtig de worm er bovenop. Het statief met de camera zette ik recht boven de worm. Haaks op je onderwerp zitten is belangrijk voor de scherpte en dieptewerking, maar creëert ook meert abstractie. Ik stelde mijn camera manueel in met de instellingen ISO 1250, f-waarde 7.1 en een sluitertijd tussen de 1/20 en de 1/30. De sluitertijd kan niet te langzaam, want de worm beweegt. Ik koos voor f-waarde 7.1 voor net wat meer scherpte. Vervolgens stel ik manueel scherp door te draaien aan de scherpte-ring en controleer ik de scherpte via Live View.

Op het moment dat alles gereed was trok er een regenbui over. In eerste instantie baalde ik, maar al snel werd ik vrolijk van de regen. De kleuren van de landplatworm werden nog feller en het slijmvlies begon prachtig te glimmen. Het slijmvlies vind ik een essentieel onderdeel. Met de zaklamp van mijn mobiel heb ik deze glimfactor versterkt.  Het geeft het beeld een extra laag, iets creatiefs en vertelt wat mij betreft nog meer het verhaal van deze soort en zijn slijm. Ik heb ook foto’s gemaakt met mijn hand ervoor, om reflectie te voorkomen, maar dat vond ik toch minder geslaagd.

Tot slot ben ik door deze bijzondere waarneming via een artikel van Nature Today in aanraking gekomen met Naturalis en EIS. De informatie en foto’s waren zeer welkom. Verder ben ik er nog niet over uit of ik nou wel of niet blij ben met deze exoot. Zal het in de toekomst plaatselijk of landelijk grote schade kunnen gaan brengen, moeten ze dan uitgeroeid worden doordat ze ongewenst zijn? Voor nu hebben ze mij een mooi moment en foto opgeleverd. Ik laat ze nog maar even onder mijn kunstgrasmatje zitten..