Making of: De meervoudige sfeer in een klaprozenveld

Iedereen kent dat gevoel wel; je staat op een mooie plek en wordt getriggerd door ‘iets’ in je omgeving waar je een foto van wilt maken, maar twijfelt nog hoe je het aan gaat pakken. Vragen als  “wat wil ik laten zien?” of “welke sfeer moet de foto uitstralen”  flitsen door je hoofd. Je legt je rugzak met fotomateriaal alvast weg en pakt je denkbeeldige rugzak met fototechnieken erbij; welke lens, welk standpunt, welke techniek, welke witbalans, etc?
Klaprozenveld gemaakt met meervoudige belichting.
Klaprozenveld gemaakt met meervoudige belichting. Fotograaf: Johan van de Watering

Op zoek naar een juiste aanpak

Meestal lukt me dat altijd vrij snel en begin ik gewoon waarna ik nog zaken bij ga stellen om tot een (voor mij) optimaal resultaat te komen.
Maar toen ik op een heel vroege ochtend bij dit klaprozenveld stond moest ik toch even goed nadenken hoe ik het aan zou gaan pakken. Dat werd vooral gestuurd door de vrij speciale lichtomstandigheden op dat moment. Op zaterdag had ik een fotoworkshop gepland in dit gebied maar vanwege aanhoudende stortbuien (mét bijbehorend wateroverlast) hebben we de workshop helaas af moeten breken. Op zondagochtend heel vroeg zou er een kansje zijn op droog weer en ben ik toch maar ‘even’ teruggegaan naar dit veld. Door de regen was alles vochtig, maar omdat er af en toe een zonnetje over het veld ging schijnen ontstond hierdoor soms een bijna magische sfeer. Niet mistig, maar ook niet 100% helder of ‘scherp’. Dat wilde ik terugzien in de foto!

De eerste foto

De eerste foto.
De eerste foto. Fotograaf: Johan van de Watering

Dit was de eerste foto. Mijn schermpje is het beste feedback instrument wat ik me kan wensen en toen ik de foto terugkeek zag het er heel anders uit dan wat ik voelde als ik over het veld keek. Door één focuspunt met beperkte scherptediepte ‘stopt’ de foto en ontstaat er geen dieptewerking. Daarnaast gaf de witbalans (neutraal; 5500 graden Kelvin) een té warme sfeer die niet paste bij dat moment. Ook het zonnetje was weer even weg en dus ook de sfeer.

Maar de hoogte van mij t.o.v. het veld was oké en ook deze achtergrond (een rij bomen met lage struiken eronder) bood perspectief. M’n statief kon dus opgesteld worden en door nog een beetje te schaven aan m’n standpunt bleven storende elementen in de achtergrond buiten beeld. De witbalans ging naar 4500 graden Kelvin. Niet te koel, maar wél wat blauwer en blauwe achtergronden geven altijd een betere dieptewerking (dit wist Jheronimus (Jeroen) Bosch al toen hij 500 jaar geleden zijn prachtige meesterwerken maakte.

Ik begon met deze instellingen en verkleinde mijn diafragma wat tot f/11 en legde het focuspunt wat naar achteren om meer dieptewerking te krijgen. Maar daardoor ontstonden er ook storende details in de achtergrond (in de egale achtergrond werden lijnen van takken zichtbaar). En ná 2 – 3 opnames had ik al snel in de gaten dat er maar één techniek was waardoor ik de sfeer die ik daar zag (en vooral ook voelde) kon vastleggen; meervoudige belichting!

Meervoudige belichting als ‘sfeermaker’

Ik koos voor drie opnames (belichtingsinstelling op ‘gemiddeld’) en drie verschillende  scherpstelpunten; het eerste punt op ongeveer 2-3 meter, het tweede op 6-8 meter en het derde op 12-15 meter. En dat met  een telezoomlens op 263mm en op statief zonder het beeld te verplaatsen.
De eerste foto was met diafragma f/5 omdat ik graag onscherpte wilde zien in combinatie met de scherpe elementen, maar dit werkte niet zoals ik hoopte. Ik golfde a.h.w. van scherp via onscherpte weer naar scherp etc. Het beeld was niet één geheel!

Door te kiezen voor een diafragma van f7.1 en de focuspunten twee en drie iets naar voren te halen kreeg ik een betere ‘verbinding’ tussen de scherpe gebieden en de onscherpte ertussen. Je zag zo bijna niet waar  de focuspunten liggen en de foto had voor mij een veel rustigere uitstraling!
Op de onderstaande beelden zie je hoe de scherptediepte ongeveer ligt per scherpstelpunt bij verschillende diafragma’s.

Foto 2 en foto 3 met balken waar de scherptediepte ligt per focuspunt
Foto 2 en foto 3 met balken waar de scherptediepte ligt per focuspunt. Fotograaf: Johan van de Watering

Ik wilde nog een trapje maken met ook diafragma f/8 en f/11 om te onderzoeken of dat een ander effect zou geven, maar helaas dachten de weergoden daar anders over en was het magische strijklicht kort maar krachtig en begon het weer te regenen.

Nabewerking

In de nabewerking heb ik de witbalans nog enigszins aangepast en ietsje meer blauw toegevoegd in de achtergrond. Ook de verzadiging + levendigheid wat extra’s gegeven en de helderheid een klein beetje teruggedraaid zodat de bijna feeërieke sfeer van het moment nog beter tot z’n recht komt. Ik ben blij met het eindresultaat wat precies overeenkomt met de sfeer die ik voelde toen ik daar bij de vochtige klaprozenveld stond en de zon er voorzichtig overeen begon te schijnen. En voor mij geeft dat proces (van je hoofd naar de print) toch wel de meeste voldoening!

Het eindresultaat.
Het eindresultaat. Fotograaf: Johan van de Watering

Tips

Tips voor wie ook in zo’n veld staat:

  • Als je werkt met meervoudige belichting heb je héél veel variabelen. Hier is slechts één optie gebruikt (verschillende scherpstelpunten). Kies de optie die het best past bij jouw ‘doelbeeld’ wat je voor ogen hebt. Haal het daarom pas uit de ‘technieken-rugzak’ als je weet wat je wilt.
  • Speel in het veld al met de witbalans! Bij mijn workshops zie ik dat mensen té vaak denken dat dit achteraf nog wel kan, maar door in het veld al de sfeer van de juiste witbalans te ‘proeven’ pak ik door en ga ik het beeld verfijnen.

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: