Making of: Vechtende papegaaiduikers

Naar het Noorden

Daarvoor bezocht ik het Noorse eiland Hornøya, met broedkolonies van diverse vogelsoorten waaronder ook de papegaaiduiker. Zeker in het begin van het seizoen wordt er nogal eens onderling geknokt. Voor de beste plek, de aantrekkelijkste partner of misschien ook wel gewoon voor de lol. Wie zal het zeggen?

Het proces

Het klonk gemakkelijk, maar ter plaatste moest ik toch dealen met enkele uitdagingen.

Uitdaging 1: Een geschikt setje vogels vinden

Het voordeel van kolonies is dat er veel vogels zijn. Tegelijk is dat ook het nadeel, want je weet niet waar je moet kijken, zoveel gebeurt er tegelijkertijd. En in al die drukte moest ik dus een paartje vinden dat wel even wilde knokken.

Ik concentreerde me daarvoor op de plekken waar een aantal papduikers bij elkaar zat, bij voorkeur met wat sneeuw eromheen. Meestal gebeurde er niks, maar af en toe gingen ze toch even met elkaar op de vuist. Dat was het moment om in actie te komen, de lens te richten en zo goed en zo kwaad als mogelijk te volgen wat er gebeurde. Uit de hand, want met een statief ben je niet flexibel genoeg. Je moet daarbij bedenken dat het allemaal vrij snel gaat, het terrein steil is en de vogels daarom soms al vechtend hele stukken naar beneden rollen. Dat maakte het volgen van de vogels met een prime lens nog best een uitdaging: voor ik het wist waren ze zo dichtbij dat de vleugels buiten beeld raakten en ik snel weer wat extra afstand moest nemen (als dat tenminste kon zonder zelf naar beneden te rollen). Teveel afstand wilde ik echter ook weer niet, want ik wilde immers een ‘intiem’ vechtplaatje. Daarmee zou het beste duidelijk worden hoe heftig het eraan toe kan gaan, soms tot bloedens toe.

Uitdaging 2: Licht en schaduw

De lichtomstandigheden waren eveneens tegelijkertijd een voor- en nadeel. De zon scheen volop, dus de sluitertijd was daarmee geen probleem. Ik kon de acties prima ‘bevriezen’. Een lage zon levert echter ook schaduwen op, die soms hinderlijk over je onderwerp kunnen vallen. Veel foto’s vielen daarom af: dan liep er bijvoorbeeld een brede schaduwband van een vleugel over de vogel. Gelukkig buitelden de vogels tijdens een gevecht veelvuldig om elkaar heen, waardoor er meestal wel een foto tussen zat waarbij de schaduwen minimaal of in elk geval niet al te storend waren. Omdat de zon niet super fel was (vroeg in het jaar) en ik een redelijk korte sluitertijd kon hanteren (1/2500s) hoefde ik maar minimaal onder te belichten (1/3^e stop). Zo beten de witten niet uit en bleef er nog voldoende details in de zwarten. Liever had ik, alles afwegend, bewolkt weer gehad. Maar helaas, het weer heb je niet voor het uitkiezen.

Uitdaging 3: De omgeving

Hoewel ik de vogels zo close-up mogelijk in beeld wilde voor het beoogde effect, was de omgeving nogal ‘onrustig’: een afwisseling van sneeuw, rots en gras. Mijn wens was daarom zoveel mogelijk sneeuw om de vogels heen te hebben, zodat alle aandacht naar de vogels zou gaan. Gevechten op ‘ongunstige’ plekken liet ik daarom al snel links liggen, en kwam ik pas in actie wanneer de omgeving enigszins voldeed. Niet iets waarop ik invloed had, anders dan wachten op het juiste moment.

En dan uiteindelijk

Uiteindelijk kwam dat moment en lukte het een foto te maken die grotendeels overeenkwam met wat ik graag wilde: een intieme foto waarop het gevecht van dichtbij te zien is (zie de openingsfoto van dit artikel). Je beleeft als het ware de actie, waarbij de rechter vogel inbeukt op de linker en als resultaat het bloed is te zien rond de snavel en op de borst. De trappende poot van de aanvallende vogel geeft het beeld dynamiek, net zoals de opspattende sneeuw rondom de vogels. De achtergrond is grotendeels sneeuw, met nog een paar strookje gras die zorgen voor wat diepte. Tenslotte is er natuurlijk nog de blik van beide vogels. Wat drukt die uit? Is het een spelletje? Of toch een gevecht op leven en dood? Ik durf het niet te zeggen, maar kan er lang naar kijken en over fantaseren. Wat het ook was, voor mij was het in elk geval ‘missie geslaagd’!

PS Mocht je je zorgen maken over de vogels: kort na deze knokpartij was het weer pais en vree…