Menu

Onderdeel van Pixfactory

Manipuleren

In mijn puberteit ben ik begonnen met fotograferen. Digitale fotografie moest nog worden uitgevonden. Ik fotografeerde in zwart-wit en had mijn eigen DOKA met een Opemus vergroter waar ik apetrots op was. Om de hobby te bekostigen maakte ik familiekiekjes die ik met marginale winst verkocht. Tijdrovend en geestdodend maar het verschafte mij de spullen voor het beoefenen van meer uitdagende CREATIEVE fotografie.
manipuleren
Manipuleren of niet manipuleren, that's the question! Fotograaf: Rob Blanken

Manipuleren in de DOKA

In het kader van dat kunstzinnige ei manipuleerde ik er heel wat op los, foto’s manipuleren bedoel ik. Verschillende soorten films met bijzondere eigenschappen, experimenteren met ontwikkelprocede’s en papiersoorten, tegenhouden, doordrukken. Binnen het beperkte budget was niets te dol. Het moment dat een foto na langdurig experimenteren oprees uit het ontwikkelbad en bij het schaarse licht van de DOKA werd bekeken, was magisch. Regelmatig deed ik met mijn creaties mee aan wedstrijden en ik meen me te herinneren dat ik 1 keer een Aanbeveling heb gewonnen met een low-key foto van een oude man.

Manipuleren in Lightroom

Waar de Opemus is gebleven weet ik eigenlijk niet. De charme van de DOKA is verleden tijd. De Donkere Kamer is vervangen door, hoe kan het ook anders, Lightroom. Lightroom heeft alles opgeslokt. Karakteristieke films, papiersoorten en ontwikkelprocede’s kun je nabootsen. Doordrukken, tegenhouden, verwijderen, klonen, niets is Lightroom (al dan niet met ….) te dol.
Geweldig! Wat is er nu leuker dan een met zorg gemaakte foto verder te perfectioneren in de moderne DOKA oftewel Lightroom. Vooral voor natuurfotografie is dat van belang omdat de natuur nu eenmaal niet (volledig) kan worden geregisseerd.

manipuleren
Manipuleren? Hoeveel ‘mag’ je croppen? Fotograaf: Rob Blanken

Manipuleren en wedstrijden

OK, waar wil ik nu eigenlijk naar toe?

Natuurfotowedstrijden. Daar doe ik regelmatig aan mee. Aan wedstrijden meedoen is uitdagend en werkt vernieuwend, soms is het spannend en winnen geeft je eeuwige roem.

Helaas is er bij veel van deze wedstrijden voor de manipulatieve types een belangrijke beperking, de knoppen en schuifjes van Lightroom mogen maar met mate worden bediend. Het idee erachter is natuurlijk dat een winnende natuurfoto in het veld moet worden gemaakt. Het geduld en de ontbering moet ervan afspatten, de idylle van de lijdende natuurfotograaf moet intact blijven. In dat romantische beeld past Lightroom in tegenstelling tot de ouderwetse DOKA niet. Terecht? Onterecht? Zoals zo vaak ligt de waarheid in het midden.

manipuleren
Omzetten in zwart-wit? Soms heet dat wel manipuleren, soms niet….. Fotograaf: Rob Blanken

Manipuleren en megapixels

Een belangrijke beperking die vaak door het wedstrijdreglement wordt opgeworpen is de mate van croppen. Tegenwoordig beschikken we over camera’s met sensoren van 30 megapixels of meer (en het einde is nog lang niet in zicht) maar het reglement bepaalt dat er slechts met mate mag worden gecropt. Het alternatief van croppen is het onderwerp in de natuur dichter benaderen en waarschijnlijk ook meer verstoren. Tja. Ook storende elementen mogen volgens het reglement niet uit de foto worden verwijderd. Dan maar tuinieren dus.
Allerlei andere bewerkingen zoals over- en onderbelichting en kleuraanpassingen mogen maar mondjesmaat worden toegepast. Dubbelopnames, HDR en dergelijke moeten in de camera zijn gemaakt. Zo nodig wordt de RAW file opgevraagd om te beoordelen of je je wel aan alle beperkingen hebt gehouden.

manipuleren
Contrast aanpassen met mate, maar met welke mate? Wanneer wordt het manipuleren? Fotograaf: Rob Blanken

Deze beperkingen betekenen voor mij dat ik een belangrijk deel van mijn werk, en natuurlijk zijn dat net de meest pakkende foto’s, niet altijd kan insturen naar prestigieuze en minder prestigieuze wedstrijden. Jammer.

Natuurlijk wordt een unieke en sowieso winnende foto gemaakt in de vrije natuur. Het moment, de compositie, het licht. Daarvoor moet je in het veld zijn. Gelukkig maar. En daarna … betreed ik Lightroom, manipuleer ik ouderwets en volgt soms toch weer een beetje dat nostalgische, magische moment. Heerlijk!

manipuleren
En de finishing touch valt natuurlijk ook onder het manipuleren…. Fotograaf: Rob Blanken

Conclusie

Natuurfotografie is geweldig, manipuleren prachtig en .. het reglement van fotowedstrijden moet (in ieder geval een beetje) worden opgerekt.

Geef een reactie

10 reacties

  1. Nou Rob, je hebt iig behoorlijk wat reacties ontlokt. ’t Is als de beeldhouwer, de fotograaf legt het (basis-)beeld vast en maakt er vervolgens ‘zijn’ beeld van. Met bescheiden of minder bescheiden aanpassingen en aan het eind daarvan is zijn beeld compleet. Mooie beschouwing en mooie krokodil :).

  2. Interessante discussie. Je moet gewoon doen wat je zelf leuk vindt lijkt me. Dat is voor iedereen misschien anders. Maar in een wedstrijd heb je wel een gelijk speelveld nodig. Verder hangt er ook maar net van af wat je verstaat onder fotograferen. Waar begint en eindigt fotograferen en waar begint bewerken. Zal misschien een eindeloze discussie zijn:-) Persoonlijk vind ik het tot op heden niet leuk om te bewerken en vind ik het leuk om met de mogelijkheden die je in het veld hebt en de variabelen van mijn camera/lens dan een zo leuk mogelijk resultaat te krijgen in gewoon een jpg die uit de camera rolt. En zit er een storende tak in de weg die ik niet even opzij kan houden, dan laat ik die tak gewoon zitten en dan maak ik bijvoorbeeld geen foto. En laat ik de boel de boel en geniet ik gewoon van wat ik zie zonder foto. Maar ik ben er niet op tegen als andere mensen wel bewerken. Je doet het allemaal voor de lol dus. Wat dat betreft zijn er geen regels zolang je niets verstoord of een habitat kapot trapt. Ik kan het overigens altijd wel waarderen als mensen erbij vermelden dat iets bewerkt is. Ik heb trouwens al een keer aangekaart bij de wedstrijd van natuurfotografie om ook een categorie rechtstreeks uit camera in te voeren. Lijkt me erg leuk. Ze zouden ook een categorie voor bewerkt in kunnen voeren. Waarom niet…

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

10 reacties

  1. Nou Rob, je hebt iig behoorlijk wat reacties ontlokt. ’t Is als de beeldhouwer, de fotograaf legt het (basis-)beeld vast en maakt er vervolgens ‘zijn’ beeld van. Met bescheiden of minder bescheiden aanpassingen en aan het eind daarvan is zijn beeld compleet. Mooie beschouwing en mooie krokodil :).

  2. Interessante discussie. Je moet gewoon doen wat je zelf leuk vindt lijkt me. Dat is voor iedereen misschien anders. Maar in een wedstrijd heb je wel een gelijk speelveld nodig. Verder hangt er ook maar net van af wat je verstaat onder fotograferen. Waar begint en eindigt fotograferen en waar begint bewerken. Zal misschien een eindeloze discussie zijn:-) Persoonlijk vind ik het tot op heden niet leuk om te bewerken en vind ik het leuk om met de mogelijkheden die je in het veld hebt en de variabelen van mijn camera/lens dan een zo leuk mogelijk resultaat te krijgen in gewoon een jpg die uit de camera rolt. En zit er een storende tak in de weg die ik niet even opzij kan houden, dan laat ik die tak gewoon zitten en dan maak ik bijvoorbeeld geen foto. En laat ik de boel de boel en geniet ik gewoon van wat ik zie zonder foto. Maar ik ben er niet op tegen als andere mensen wel bewerken. Je doet het allemaal voor de lol dus. Wat dat betreft zijn er geen regels zolang je niets verstoord of een habitat kapot trapt. Ik kan het overigens altijd wel waarderen als mensen erbij vermelden dat iets bewerkt is. Ik heb trouwens al een keer aangekaart bij de wedstrijd van natuurfotografie om ook een categorie rechtstreeks uit camera in te voeren. Lijkt me erg leuk. Ze zouden ook een categorie voor bewerkt in kunnen voeren. Waarom niet…

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Rob Blanken

Rob Blanken

Amateurfotograaf met speciale interesse in creatieve natuurfotografie, mn. macro- en vogelfotografie. Lid van de Vereniging voor Natuurfotografen Friesland.

Meer columns van deze auteur

Deze artikelen vind je vast ook interessant: