Natuurfotografie, planmatig werken of je juist laten verrassen?

Ik vervolg mijn relaas en leer ze te vertrouwen hoe ze kunnen spelen met licht door de belichting volledig in eigen hand te nemen in de M (manual) stand. Ook leer ik ze de juiste basisinstellingen zodat ze dit door middel van oefenen automatisch gaan doen. “Het is een beetje als leren autorijden”, vertel ik ze, “op een gegeven moment gebruik je automatisch alle pedalen, versnellingen, stuurwiel, knoppen en handels. En dan kan je pas écht op de weg gaan letten”. Zo dus ook in de Natuurfotografie. Pas als de camerabeheersing automatisch is kan je je toeleggen op je onderwerp, compositie en licht in plaats van stoeien met de camera! Daarom liet ik in dit geval de herten dus even lopen.

Ik wil wel herten hoor!

De lucht is zacht en warm en in een open plek in het bos wemelt het van de libellen die zich verrassend goed laten benaderen. Als we beginnen met de eerste oefening mompelt Karin tegen haar vriendin: “als we nog maar wel herten tegenkomen…”.

De dames kunnen helemaal los. De theorie wordt in praktijk gebracht en de libellen worden in alle hoeken en standen vastgelegd in prachtig licht. Na een uurtje gaan we aan de door mij meegenomen koffie en zelfgebakken cake en vervolgen we ons pad, eerst naar de zeldzame boomkikker zoeken en als einddoel hopelijk een ontmoeting met een vos! Onderweg naar de illustere boomkikkers, de tweede murmel van Karin tegen Daan: “ik wil wel herten hoor!”

Bij de boomkikkerplek aangekomen vinden we 2 prachtige kleine boomkikkertjes die zich prachtig laten fotograferen, een cadeautje!

Haar gelaatsuitdrukking en teleurstelling raakte me

Op het lange pad naar de vossen lopen we langs prachtige glooiende heuvels met verspreide boomgroepjes waar de door tegenlicht beschenen grashalmen zachtjes naar ons wuiven. Ik suggereer een aanpak om dit gouden schouwspel vast te leggen, maar merk op dat Karin er niet écht meer bij is. Ik schrik als ik haar gelaat zie als ze tegen haar vriendin Daan zegt, “nou, als we geen herten krijgen!?” Ze kijkt alsof haar wereld gaat instorten; diepe teleurstelling! Haar gelaatsuitdrukking en teleurstelling raakte me.

“Hoe kan je te midden van zulke schoonheid de gedachte koesteren iets anders te willen en wat een interessant gegeven eigenlijk?” dacht ik. “Als je sterk vasthoudt aan wat je van te voren wil zou het wel eens kunnen zijn dat je dan mist wat zich al aandient.” Dit gaf me meer inzicht in het raakvlak tussen planmatig werken in mijn Natuurfotografie en de ruimte creëren voor spontane ingevingen. Het is mijn ervaring dat als ik ondanks mijn plannen mijn vizier wijd open, ik vaak juist hele mooie verrassingen krijg.

En eigenlijk gaat het nog verder. Mijn meest verrassende foto’s komen voort uit een moment van niet plannen, van overgave.

Wat ik me wel realiseer is dat er een eerdere wens of intentie aan ten grondslag ligt. Die laat ik los en de natuur vult als het ware de wens in. De fase van loslaten of overgave is voor mij een cruciale fase. Als ik het zelf in ga vullen en het niet overlaat aan wat zich aan wil dienen, dan ontken ik het mysterie van het leven en de intimiteit van dit moment. Voor mij is dat juist wat de natuur ons brengt. Op dat moment mis ik de magie en ga ik uit van mijn beperkte denkbeelden en dat geeft matige, voorspelbare resultaten en vaak frustratie. Maar, nogmaals, camerabeheersing gaat vooraf aan deze overgave.

Haar ervaring was zo wereldschokkend dat de zo gewenste foto’s irrelevant werden

En soms merk ik dat ik denk voor een bepaalde intentie te gaan, verwacht ik een bepaald resultaat en dan wordt een andere intentie uitgeleefd. Dat is dan weer heel verrassend. Karin hield strikt vast aan haar wens de herten te fotograferen en miste de schoonheid die in tussen getoond werd en genoot niet. Echter, na drie kwartier lopen merkte ik dat ze haar strikte wens begon op te geven. Ze kwam een beetje terug uit haar hoofd. Ze werd weer bereikbaar. Ze opende zich meer. Toen we een duintje overliepen en er plotseling precies voor haar een vos op dook, vlak voor haar stil stond en haar recht aankeek werd ze zo stil dat ze niet kon fotograferen. Een eerdere, diepere wens was ooit eens een vos te zien. Die kwam uit. Ze was totaal overdonderd door de schoonheid. Hier. Nu. Zonder gedachten. Thuis. Haar ervaring was zo wereldschokkend dat de zo gewenste foto’s irrelevant werden, zo zei ze achteraf. Het ging haar om ontmoeten. Niets moeten. Gewoon zijn. Hier, nu. Vertrouwend op het leven. Ze ontmoette zichzelf. In een vos.