Omarm de schoonheid van imperfectie

Er is geen genre in de fotografie zo gevarieerd als de natuurfotografie. Zomer of winter, bij zonneschijn of regen, van bloemen tot zoogdieren en van landschap tot het kleinste insect. Toch zie je het soms even niet, je inspiratie stokt. Of je hebt het gevoel dat je steeds een beetje hetzelfde doet, veilig in je eigen comfortzone. Daarvoor schreef Bob Luijks het nieuwe boek ’52 uitdagingen voor natuurfotografen’. Bob daagt je met die uitdagingen uit aan de slag te gaan. Onbevangen, met een open blik.
Atalanta.
Atalanta. Fotograaf: Bob Luijks

Uitdaging 50: Omarm de schoonheid van imperfectie

Achtergrond
Natuurfotografie heeft een rare eigenschap, die je in andere fotografische genres (uitgezonderd architectuurfotografie) veel minder tegenkomt: het streven naar de ultieme perfectie. Het licht moet mooi zijn, de compositie moet perfect kloppen, de foto moet uiteraard scherp zijn en het onderwerp moet zo fotogeniek mogelijk voor de dag komen. Zijn dergelijke ‘perfecte beelden’ echter altijd de sterkste beelden?

De krachtigste portretfoto’s zijn van mensen met een doorleefd gezicht, bij de sterkste foodfoto’s liggen altijd kruimels op tafel en bij een sportfoto zie je het liefst de modder- of zweetspetters in het rond vliegen. Waarom zou dat bij natuurfotografie niet zo kunnen zijn? Zouden de foto’s niet veel meer karakter krijgen? Niet veel meer te vertellen hebben? Toegegeven, imperfectie wordt niet door iedereen direct gewaardeerd en vraagt om een bredere beschouwing. Ga je voor de likes en de looks, of wil je de ziel van jouw onderwerp of jouw persoonlijkheid blootleggen?

Opdrachten

  • Fotografeer een (bijna) uitgebloeide bloem. Wat zijn nu de mooiste kenmerken? Focus daarop.
  • Zoek naar een patroon dat doorbroken wordt, waarbij de doorbrekende factor niet afleidt, maar juist iets toevoegt.
  • Maak een foto die breekt met alle ‘regels’ rondom cameratechniek en compositie, maar die aansluit bij jouw onderwerp of gevoel van dat moment.
  • Fotografeer een voor jou lelijke plek onder voor jou weinig fraaie omstandigheden. Welke mogelijkheden ontdek je hier?

Doel
Ontdekken dat ook in imperfectie krachtige foto’s schuilgaan.

Het is medio augustus als ik voor een reportage over de heide wandel. Dat moet uiteraard nu gebeuren, want de heide staat prachtig in bloei. Ik kies mijn moment zorgvuldig: een ochtend met wat grondmist en een opkomend zonnetje, ofwel landschappelijke perfectie. Wat later in de ochtend stuit ik op een compleet afgevlogen atalanta. Vlinders staan met hun kleuren en tekening vaak symbool voor de perfecte schoonheid van de natuur. Dat is bij deze atalanta duidelijk niet het geval. Even baal ik, want ik zie liever een puntgave vlinder. Toch maak ik de foto, want hij toont de ruwe werkelijkheid van de natuur. Zijn taak zit erop, het verval slaat toe. Hij kan nog net vliegen en kiest bewust de stam van een den. In de ochtendzon warmt de stam sneller op dan de omgeving en dat geeft de vlinder voldoende energie om het toch nog weer een dagje vol te houden.
Het is medio augustus als ik voor een reportage over de heide wandel. Dat moet uiteraard nu gebeuren, want de heide staat prachtig in bloei. Ik kies mijn moment zorgvuldig: een ochtend met wat grondmist en een opkomend zonnetje, ofwel landschappelijke perfectie. Wat later in de ochtend stuit ik op een compleet afgevlogen atalanta. Vlinders staan met hun kleuren en tekening vaak symbool voor de perfecte schoonheid van de natuur. Dat is bij deze atalanta duidelijk niet het geval. Even baal ik, want ik zie liever een puntgave vlinder. Toch maak ik de foto, want hij toont de ruwe werkelijkheid van de natuur. Zijn taak zit erop, het verval slaat toe. Hij kan nog net vliegen en kiest bewust de stam van een den. In de ochtendzon warmt de stam sneller op dan de omgeving en dat geeft de vlinder voldoende energie om het toch nog weer een dagje vol te houden. Fotograaf: Bob Luijks
Ook de dood hoort bij de natuur. Hoewel we liever de andere kant op kijken, kan het wel krachtige beelden opleveren! Deze dode eend zag ik al eerder liggen, maar het zou nog vijf dagen duren voordat het licht perfect was.
Ook de dood hoort bij de natuur. Hoewel we liever de andere kant op kijken, kan het wel krachtige beelden opleveren! Deze dode eend zag ik al eerder liggen, maar het zou nog vijf dagen duren voordat het licht perfect was. Fotograaf: Bob Luijks
In mijn tuin staan diverse bollen, zodat ik al vroeg in het voorjaar kan genieten van bloemen. Allereerst zijn er uiteraard de sneeuwklokjes, later gevolgd door onder andere zomerklokjes, blauwe druifjes, narcissen, hyacinten en tulpen. Tulpen hebben hun meest grafische vorm vlak voordat de bloem opengaat. Naarmate de bloem zich steeds verder opent, wordt hij steeds rommeliger. Op het moment dat de bloem bijna uitgebloeid is, beginnen de blaadjes te hangen en verfrommelen ze. De schoonheid is dan al lang vergaan en niemand die er nog een foto van maakt. Wie beter kijkt, ziet nieuwe kansen. Een van de bloemblaadjes bood een prachtige krul, een nieuwe invalshoek is geboren.
In mijn tuin staan diverse bollen, zodat ik al vroeg in het voorjaar kan genieten van bloemen. Allereerst zijn er uiteraard de sneeuwklokjes, later gevolgd door onder andere zomerklokjes, blauwe druifjes, narcissen, hyacinten en tulpen. Tulpen hebben hun meest grafische vorm vlak voordat de bloem opengaat. Naarmate de bloem zich steeds verder opent, wordt hij steeds rommeliger. Op het moment dat de bloem bijna uitgebloeid is, beginnen de blaadjes te hangen en verfrommelen ze. De schoonheid is dan al lang vergaan en niemand die er nog een foto van maakt. Wie beter kijkt, ziet nieuwe kansen. Een van de bloemblaadjes bood een prachtige krul, een nieuwe invalshoek is geboren. Fotograaf: Bob Luijks
Agrarische gebieden zijn levenloze woestijnen geworden. Pesticiden hebben alle ‘onkruiden’ en insecten verdreven, en daarmee ook de dieren die daar weer van afhankelijk zijn. De laatste jaren zie ik in mijn omgeving een enorme toename van landbouwplastic. Ooit was dat alleen voor de asperges, nu ligt het ook over aardbeien, prei, enzovoorts. Hectare na hectare verdwijnt onder het witte of zwarte plastic. Voor zover er nog ruimte was voor plant of dier, is die bij deze helemaal vertrokken. Tegelijkertijd levert het plastic haast een grafisch kunstwerk op. Eenvoud en rechte lijnen ten top. Het wordt voor mij fotografisch interessanter als het een keer flink heeft gewaaid. Delen van het plastic belanden op plekken waar het niet hoort. De imperfectie maakt het ‘landschapskunstwerk’ interessanter en maakt nog pijnlijker duidelijk dat we onze planeet ook op deze manier vervuilen. 
Agrarische gebieden zijn levenloze woestijnen geworden. Pesticiden hebben alle ‘onkruiden’ en insecten verdreven, en daarmee ook de dieren die daar weer van afhankelijk zijn. De laatste jaren zie ik in mijn omgeving een enorme toename van landbouwplastic. Ooit was dat alleen voor de asperges, nu ligt het ook over aardbeien, prei, enzovoorts. Hectare na hectare verdwijnt onder het witte of zwarte plastic. Voor zover er nog ruimte was voor plant of dier, is die bij deze helemaal vertrokken. Tegelijkertijd levert het plastic haast een grafisch kunstwerk op. Eenvoud en rechte lijnen ten top. Het wordt voor mij fotografisch interessanter als het een keer flink heeft gewaaid. Delen van het plastic belanden op plekken waar het niet hoort. De imperfectie maakt het ‘landschapskunstwerk’ interessanter en maakt nog pijnlijker duidelijk dat we onze planeet ook op deze manier vervuilen. Fotograaf: Bob Luijks

Boek

Dit is een van de opdrachten uit het nieuwe boek ‘52 uitdagingen voor natuurfotografen – voor groei, inspiratie en meer creativiteit’. Bij iedere opdracht vind je essentiële achtergrondinformatie, waarna je actief wordt uitgedaagd aan de slag te gaan. Een opdracht is daarvoor vaak uitgewerkt in meerdere sub opdrachten. Volop nieuwe inspiratie voor jouw natuurfotografie gegarandeerd!

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: