Op safari in Borgerhout

Covid 19… we zijn er nog niet van verlost. Ik woon in Borgerhout in hartje Antwerpen en bij het schrijven van deze column is daar opnieuw een grote opflakkering van het aantal Corona-besmettingen bevestigd, met als gevolg ook nieuwe en strengere maatregelen. Zo moeten we verplicht overal in de provincie Antwerpen een mondmasker (B) / mondkapje (NL) opzetten. Ook als je helemaal alleen in het midden van bijvoorbeeld de Kalmthoutse Heide aan ’t wandelen bent hoor. Er moest maar eens een besmette libel in je gezicht hoesten nietwaar? En o ja, er geldt hier ook een avondklok. Sinds de Tweede Wereldoorlog niet meer voorgekomen… Na een nacht op stal mogen we om 6u ’s morgens weer naar buiten. Zonsopgangen en de bijhorende bedauwde libellen fotograferen zit er dus even niet in. Dan maar een foto van de tuin zeker?
Mijn kleine stadstuintje in het centrum van Antwerpen. Fotograaf: Filip van Boven

Even m’n tuintje voorstellen

De tuin zelf is eigenlijk niets meer dan de berm van het treinspoor erachter. Een kleine 40 m² en steil omhoog dus. Toen ik het huis kocht stonden er 2 grote acacia’s en deze bomen gaven schaduw over heel de tuin en het terras. De onderbegroeiing bestond uit Amerikaanse vogelkers en vooral heel veel klimop en haagwinde. Beperkte natuurwaarde dus… Van die grote acacia’s zijn nu enkel nog de grote stronken te zien… die heb ik laten staan en zijn ideaal voor allerlei insecten zoals kevers, bijen, wespen en hommels. Achteraan staat een laurierhaag, overwoekerd door klimop en een Chinese bruidssluier die van een tiental buren verder komt aangekropen. Niet zo erg, want dit blijkt een ideale broedplek voor zangvogels zoals merel, heggenmus, roodborst en zelfs zwartkop en zwarte roodstaart. En de witte bloemetjes ervan zijn zeer in trek bij allerlei insecten als zweefvliegen en bijen. Zelf heb ik een vijvertje aangelegd voor de muggen, schaatsenrijders, bootsmannetjes, salamanders en uiteraard juffers en libellen. Rechts achteraan laat ik het verwilderen en staan brandnetels en ossentongen. De rest plant ik aan met planten die ik mooi en nuttig vind. Uiteraard met een voorkeur voor inheemse planten. En zo divers mogelijk… zo leer ik bij welke planten een voorkeur hebben bij welke insecten. Zo blijft de tuin ‘in beweging’… en ik ook trouwens.

Een heggenmus met Chinese bruidssluier als achtergrond. In een stadstuintje zijn alle combinaties mogelijk… Fotograaf: Filip van Boven

Vuurjuffers fotograferen in de tuin

Het plan om in de zomer naar het oosten van Turkije te reizen om de oostelijke libellensoorten van Europa te gaan zoeken en fotograferen, hebben we ergens in maart al opgeborgen. Tijdens die eerste lockdown in het voorjaar ontdekte ik zodoende de tuinfotografie. Gelukkig waren daar al snel de eerste vuurjuffers in m’n kleine vijvertje. Ik fotografeer uitsluipende juffers en het lukt me zelfs om eindelijk eens het hele proces van larve tot imago bij deze soort vast te leggen. Ik zie ze paren en eitjes afzetten. En op een gegeven moment zie ik zelfs een koppeltje volledig onder water verdwijnen. Als tandem kruipen ze langs een stengel gemakkelijk 20 centimeter onder het wateroppervlak. Weer iets bijgeleerd, want ik wist niet dat deze soort dat ook deed. Natuurbeleving en natuurontdekkingen in eigen tuin, en een glas witte wijn bij de hand! Hoe mooi kan het zijn…

Een tandem vuurjuffers. Het vrouwtje legt onder water eitjes af in de stengels van waterplanten. Fotograaf: Filip van Boven

Ontdekkingsreiziger in de tuin

Nu ik meerdere uren in de tuin besteed, valt me nog iets op. Hoeveel soorten bijen vliegen hier eigenlijk rond? Ik zie veel honingbijen en Franse veldwespen, maar ik zie ook nog zovele anderen. Na deze te fotograferen en het nodige opzoekwerk kan ik er namen op plakken: tuinhommel, aardhommel, grote bladsnijder, de kleinere tronkenbij en de tuinmaskerbij… om er slechts een aantal op te noemen. Ik heb ze nog niet allemaal kunnen fotograferen, dus er zijn er nog veel te determineren. Die soortenrijkdom was me voorheen nooit opgevallen. Op het terras heb ik wel een bijenhotel gemaakt, maar daar zie ik voornamelijk die tronkenbijen gebruik van maken. De andere soorten vinden ongetwijfeld een thuis elders in de tuin. Hoekjes, kantjes en spleten genoeg…

Franse veldwespen komen drinken aan het vijvertje. Op warme dagen is het een komen en gaan van deze uiterst vriendelijke wespen. Fotograaf: Filip van Boven

Biodiversiteit op 40m²

En het stopt niet… ik zie allerlei kevers, mieren en spinnen tussen de planten lopen en daarboven vliegen allerlei soorten vliegen, zweefvliegen en dansmuggen. Overdag zie ik vlinders en muizen, bij het vallen van de avond de nachtvlinders en vleermuizen. Ik probeer ze allemaal te fotograferen en op naam te brengen en ben overdonderd door de ongelooflijke biodiversiteit op 40m². Om de zoveel dagen zie ik weer iets dat ik daarvoor nog niet had gezien. Laatst zaten we een glas wijn te drinken op het terras toen er een glasvleugelspinnendoder met gedode spin tussen onze benen door wandelde… Fantastisch toch! Trouwens, ter informatie… wij hebben sinds de Corona-lockdown geen drankprobleem gekweekt hoor. Enkel als de wijn op is, hebben we een probleem…

Een glasvleugelspinnendoder met een prooi die zij in de tuin heeft gevangen. Ergens op het terras maakt ze een urn om de verlamde spin samen met haar eitjes in te stoppen. Wildlife in de tuin en op het terras… Fotograaf: Filip van Boven

Grootste natuurreservaat van de lage landen

Wat zou het toch mooi zijn als iedereen z’n klein tuintje, grote tuin of toch minstens een deel van die veel te grote tuin zou ‘teruggeven’ aan de natuur… En ja hoor, je honden mogen er rondlopen. En ja, je kinderen mogen er voetballen en ravotten. Maar wil dat zeggen dat elke vierkante meter gras moet zijn? En dat je enkel Rododendron aan de zijkanten kan aanplanten? Ik hoor soms mensen klagen dat ze binnenshuis last hebben van mieren, spinnen of vliegen. Tja, als je huis voor die beesten aantrekkelijker is dan je tuin, dan zegt dat wel iets over je tuin nietwaar? Stel dat iedereen minstens 20% van z’n tuin aan de natuur zou laten, op welke manier dan ook, dan zorgen we op die manier allemaal samen voor het grootste natuurreservaat van België en Nederland. Geen onterecht geklaag meer over het slechte beheer van onze overheidsdiensten in onze natuurreservaten. Begin bij jezelf, begin in je achtertuin, en word zelf natuurbeheerder… Klaag niet en plant een plant, laat bloemen het gras overnemen, geef onkruid een naam en geniet van het gezoem en gefladder.

Hier zetten we alles over macrofotografie voor je op een rij.

6 reacties

  1. Best wel wat leven in zo een klein tuintje. Je bent een top schrijver, dit leest zo makkelijk!
    Zelf ben ik een “luie natuurfotograaf” heel veel foto’s komen uit eigen tuin. Die is wel wat groter.

    Af en toe moet ik mezelf dwingen om eropuit te trekken.

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

6 reacties

  1. Best wel wat leven in zo een klein tuintje. Je bent een top schrijver, dit leest zo makkelijk!
    Zelf ben ik een “luie natuurfotograaf” heel veel foto’s komen uit eigen tuin. Die is wel wat groter.

    Af en toe moet ik mezelf dwingen om eropuit te trekken.

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: