Menu

Onderdeel van Pixfactory

Belichten: expose to the right

Meestal belicht je een foto zodanig dat de tonen regelmatig over het histogram zijn verdeeld, met een piek in het midden en aflopend naar links en rechts. Vaak levert dit een goed resultaat op, dat er correct belicht uitziet. Maak je uitsluitend jpeg’s dan heb je ook geen andere mogelijkheid, want je bewerkt het beeld toch niet meer. Werk je echter met RAW-bestanden die je later ontwikkelt met fotobewerkingssoftware dan is er een techniek, belichten naar rechts genaamd (Expose To The Right in het Engels) die een betere beeldkwaliteit geeft.
expose to the right
Bewolkt is veelal te prefereren boven zonnig weer. Het licht is zacht zonder harde schaduwen en kleuren zijn meer verzadigd. Wel worden luchten vaak te licht en daardoor oninteressant. Fotobewerking achteraf kan dit probleem oplossen. Hier werden 2 opnames , één voor de lucht en een tweede voor de voorgrond, samengevoegd. De dreigende lucht contrasteert nu fraai met de gele struik in de voorgrond. Fotograaf: Chris Stenger

Belichten naar rechts

Belichten naar rechts houdt in dat je de foto zodanig belicht dat het histogram zover mogelijk naar rechts (de lichte kant) loopt, zonder dat de lichtste partijen buiten het histogram lopen. Feitelijk maak je dus een te lichte foto. Bedenk daarbij dat het histogram dat je op het display ziet, gebaseerd is op een door de camera ontwikkelde foto, en niet de totale belichtingsruimte van het RAW-bestand weergeeft. Als het histogram lichte clipping van de hoogste lichten aangeeft is er vaak nog geen clipping in het RAW-bestand. Heb je twijfels, maak dan twee opnames met verschillende sluitertijden, maar zorg er voor dat het histogram aan de rechterzijde zo veel mogelijk gevuld is zonder dat clipping optreedt.

Bij deze foto van Salar de Talar in Noord-Chili heb ik meer dan een half uur rondgelopen om een compositie te vinden waarbij de kleine waterpoeltjes op de rode rotsen in de voorgrond netjes verdeeld waren. Fotograaf: Chris Stenger

Contra-intuïtief?

Waarom is het belangrijk om het histogram aan de rechterzijde volledig te vullen? Voor natuurfotografen die gewend waren met dia’s te werken klinkt dit contra-intuïtief, want dia’s belichtte je juist aan de krappe kant zodat er geen lelijke uitgebeten lichte partijen ontstonden. Dat daarbij de donkere partijen vaak wat dichtliepen werd op de koop toegenomen omdat dit visueel meer acceptabel was dan uitgebeten lichten. Met digitale fotografie kan je echter donkere en lichte partijen perfect met elkaar in evenwicht brengen, zonder compromissen te hoeven sluiten.

Deze foto werd gemaakt in de herfst in het sub-antarctische Patagonië. Het licht is dan vaak zacht en gedurende een korte periode van 2 tot 3 weken heb je uitbundige herfstkleuren als bonus. Torres del Paine Nationaal Park, Chili. Fotograaf: Chris Stenger

Minder ruis

Beeldkwaliteit in een digitale opname wordt sterk bepaald door de hoeveelheid ruis in de donkere partijen. Ruis kan je weliswaar goed onderdrukken met een beeldbewerkingsprogramma, maar hoe goed de moderne software ook is, het leidt onherroepelijk tot verlies aan scherpte en contrast in de donkere partijen. Hoe verder je de donkere partijen tijdens beeldbewerking moet openen om ze doortekend te krijgen, hoe duidelijker dit zichtbaar wordt. Je wil dus de donkere partijen tijdens de belichting zo licht mogelijk weergeven om te voorkomen dat te veel ruis in deze partijen ontstaat.

Je streeft daarom naar een opname waarvan het histogram zover mogelijk naar rechts is opgeschoven. De rechterhelft van het histogram (de lichte zijde) bevat namelijk veel meer informatie dan de linkerkant (de donkere zijde). Maak maar eens twee foto’s van hetzelfde onderwerp, één belicht naar rechts (te licht) en één belicht naar links (te donker). Je zal zien dat het RAW-bestand van de lichte foto groter is dan dat van de donkere foto hetgeen laat zien dat de lichte foto meer informatie bevat. Je kan dus beter een te lichte foto donkerder maken dan een te donkere foto lichter.

Gebruik van een 9 stops neutraal grijsfilter maakte een sluitertijd van 20s mogelijk waardoor water en wolken vervaagd werden. Torres del Paine Nationaal Park, Chili. Fotograaf: Chris Stenger

Te licht

Als je belicht naar rechts zal je veelal beelden krijgen die er veel te licht uitzien. Dit is even wennen, maar geen probleem want je hebt niet belicht om direct een uitgebalanceerd beeld te krijgen. Je hebt belicht om later tijdens de beeldbewerkingsfase de best mogelijke beeldkwaliteit te krijgen. Tijdens de beeldbewerking achteraf ontwikkel je het RAW-bestand en maak je van die te lichte opname een uitgebalanceerde foto.

Eén reactie

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Eén reactie

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: