De wolf is terug in de Lage Landen en dat maakt de natuurbeleving ineens een stuk intenser. De kans is namelijk altijd aanwezig dat een wolf zomaar jouw pad kruist. Zelf heb ik de wolf in Nederland nog niet mogen zien, maar kwam eerder wel de sporen van dit machtige dier tegen in Zweden.
De wolf wordt altijd in één adem genoemd met Roodkapje. Bij menig Nederlander of Belg lopen de rillingen over het lijf bij het idee alleen al een wolf tegen te komen. Bloeddorstig, gevaarlijk, sluw, … Dit vooroordeel draagt zelfs de naam ‘roodkapjesyndroom’. De praktijk is gelukkig heel wat anders. Sterker nog, de wolf is onmisbaar voor onze natuur. Tot enkele jaren geleden ontbrak hét dier dat aan de top staat van onze voedselketen. De mens moest het dan ook maar overnemen door op de prooidieren te jagen.
De comeback is iconisch en laat zien dat soortbescherming wel degelijk effect kan hebben. Dat het zo snel zou gaan, had niemand verwacht. Bij de heroïsche opmars hoort ook een boek, ook om alle vooroordelen en het ‘fake news’ rond de wolf weg te nemen. Jan Loos, voorzitter van Landschap VZW en initiatiefnemer van Welkom Wolf (België) klom in de pen.
“Das Grüne Band maakt deel uit van een nog veel ambitieuzer natuurbehoudproject dat het volledige traject van het voormalige IJzeren Gordijn wil inrichten als European Green Belt. Die natuur-verbinding zou van noord naar zuid door heel Europa lopen, van de Barendtszee in het grensgebied tussen Noorwegen en Rusland tot aan de Adriatische Zee en de Zwarte Zee. Michail Gorbatsjov, die als leider van de Sovjet-Unie aan de basis lag van het uiteenvallen van de Unie van Socialistische Sovjetrepublieken en de val van het IJzeren Gordijn, is de symbolische peter van het project. Zonder het te beseffen heeft de man wellicht meer betekend voor de Europese wolf dan wie ook. Sinds de toetreding van een hele reeks Oost-Europese landen tot de EU kunnen wolven ook een stuk vlotter migreren van oost naar west en omgekeerd. Het IJzeren Gordijn was dan misschien niet helemaal wolfproof geweest, een wolf met zwerfambities verkiest beslist een oversteek zonder hoge muren, stalen hekken, prikkel-draadrasters, stroomdraden onder hoogspanning en mijnenvelden.”
Verwacht geen oogstrelend, rijk geïllustreerd boek. Is dat erg? Voor de tekst zeker niet, want het boek leest lekker weg. Soms haast als een roman. Je maakt zo kennis met hoe het de wolf door de eeuwen verging in Europa, uiteraard de wolf tot in detail zelf en natuurlijk de comeback. Veel aandacht is er ook voor de herkenning, waarbij sterk gelijkende soorten ook de revue passeren.
“Of die keer dat ik de wetenschappers van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) moest vertellen dat een Amerikaanse paaldanseres in volle avondspits in de remmen was gegaan op de Noord-Zuidverbinding tussen Hasselt en Eindhoven. Slechts op het nippertje had ze een aanrijding met wolf August kunnen voorkomen. Die drukke weg in volle avondspits oversteken was al niet normaal, maar de aanwezigheid van een Amerikaanse paaldanseres maakte het verhaal helemaal ongeloofwaardig. Maar goed: wij checken niet alleen de waarneming zelf, maar ook de bron. En dan blijkt: werkelijk iedereen is een potentiële wolvenwaarnemer, want een wildcamera gaf de paaldanseres gelijk.”
Erg leuk zijn de ‘persoonlijke’ verhalen van enkele spraakmakende wolven. Maak bijvoorbeeld kennis met Billy. Deze wolf hield zich een tijdje op in de omgeving van ’s-Hertogenbosch en richtte daar een ware slachting aan onder de schapen. Na maatregelen om de schapen beter te beschermen droop de wolf af om vervolgens in sterk verstedelijkt gebied in België weer op te duiken. Hoe het verder ging lees je tot in detail in het ‘dagboek’ van Billy. Ook Naya, de eerste wolf van België ontbreekt natuurlijk niet.
“Diezelfde avond scoorde een natuurfotograaf die verstopt zat onder een pak hooi een close encounter met de wolf. In een afgelegen hoekje van een natuurgebied kwam de indrukwekkende mannetjeswolf tot op slechts een paar meter van de fotograaf. Toen het dier de mensengeur oppikte, stoof hij meteen weg. Dat stelde ons gerust, want meteen was bewezen dat de wolf nog altijd een gezonde angst voor mensen had en dat hij zich spontaan verwijderde als het erop aankwam.”
Het boek sluit af met een fotokatern. Daarin vind je foto’s van wolven, veel sporen om ze zo mogelijk zelf te herkennen en enkele ‘journalistieke’ foto’s.
Dit boek is absoluut een aanrader voor iedereen die meer te weten wil komen over de wolf. Maar wees gewaarschuwd: het is geen droge opsomming van feitjes. Dat maakt dat je het boek wilt blijven lezen. En dat is natuurlijk een groot compliment richting schrijver Jan Loos.
Geef een reactie