Ruurd Jelle van der Leij in Beeld

Wie is Ruurd Jelle van der Leij?

Tijdens zijn studie kust- en zeebeheer met de focus op ecologie, kreeg hij de kans in mooie onderzoeken mee te draaien. Het vangen van wouwen in Zuid-Duitsland en het beschermen van trappen en grauwe kiekendieven in Zuid-Spanje waren wel echte hoogtepunten.
Een half jaar studie in Noorwegen inspireerde hem fotoverslagen naar huis te sturen en uiteindelijk resulteerde dit in het beroep van fulltime fotograaf. Ruurd Jelle geeft excursies en lezingen, organiseert fotoreizen naar Polen, Spanje en Zweden en exposeert met enige regelmaat. Dit alles heeft er voor gezorgd dat hij nu ‘ de mooiste baan heeft die je kunt bedenken’. In het Team van Ruben Smit zit hij fulltime op de wadden om met name wildlife scènes te draaien voor de waddenfilm die eind 2018 in première zal gaan.

“Film is wezenlijk anders dan fotografie want in een enkel shot is welke vorm van verstoring dan ook vaak niet zichtbaar en dat doe je vaak onbewust toch. In bewegende beelden valt dit wel op en is het de kunst de dieren vast te leggen met hun natuurlijke gedrag. Dat is een geweldige uitdaging! “

Niet mooi?

Mooi is niet het allereerste woord dat bij me opkomt bij het zien van het werk van Ruurd Jelle. En dat is op zijn minst opmerkelijk, want … de kans is groot dat dat toch één van de redenen is waarom zijn werk in deze rubriek staat. Mooi is niet het enige en belangrijkste criterium, maar, laat ik het netjes zeggen: met onaantrekkelijk werk is de kans op een portfolio hier vrij klein. Dus…het is niet dat het aan schoonheid ontbreekt. Maar er is iets anders dat in aandacht voordringt.

Hoe dan?!

Mooi is vaak kortstondig. Het trekt je aandacht, je glimlacht erom en en gaat verder tot de orde van de dag. Ook het werk van Ruurd Jelle trekt aandacht, maar op een geheel andere manier. Het drama, het verhaal, de vervreemding roepen je bijna terug als je verder wilt scrollen. “WAT zag ik? Een meeuw die een velduil vangt? Een vos op een hekje? Kikkerbéét..?”
Dus je scrolt terug, kijkt nog eens, blijft kijken en betrapt jezelf erop dat je later die dag het beeld weer voor ogen krijgt met de vraag: “Hóe dan… ?!”
De beelden blijven hangen door hun anders zijn en door hun vermogen met één frame een verhaal over te brengen. Zelf geeft hij als tip: wees creatief. Om vervolgens met regelmaat de daad bij het woord te voegen, want Ruurd Jelle slaagt erin beelden te produceren die ik nog nooit zag en beelden die je ook niet snel bij een ander weer zal zien…
Zijn foto’s zijn het mooie voorbij….

Apparatuur

• Nikon D800
• Nikon D4S
• Nikon 500MM F4.0
• Nikon 105mm F2.8
• Sigma 10-20mm 3.5

Portfolio

“Ik heb niet een echte voorkeur behalve dan dat wildlife de boventoon voert. Dit loopt wel uiteen van de kleinste sluipwespen tot grote zoogdieren. Ik ben gek op high en low key beelden met een artistieke aanpak. Maar een goed actiebeeld met een verhaal maak ik net zo lief. Daarnaast is het dier vaak een gegeven en ben ik alleen maar bezig met omgeving en achtergrond. Even doorrijden en je hebt een totaal ander geheel.”

“Ik ben begonnen met een 70-300 lens, waardoor vogels geen optie waren. Met de aanschaf van een goede 500 lens heb ik me daarop gericht en heb ik het Stellingwarver Vogelboek in 4 jaar tijd bij elkaar gefotografeerd. Al mijn stijlen komen daar in 300 beelden mooi bij elkaar. Dit waren beelden van 200 vogelsoorten die ik één voor één heb bestudeerd en gefotografeerd. Daarna ben ik mij volop op meeuwen gaan richten en de afgelopen jaren ben ik in mijn tuin intensief met leuke insectenverhalen aan de gang gegaan. Het is niet te geloven wat je in je ‘stads’tuin allemaal kunt zien als je daar je focus op gaat leggen.”

“Er zijn een aantal beelden met een verhaal, maar de grote mantelmeeuw die een velduil ving was wel erg bizar. Door storm en springtij zaten we al uren te wachten of er misschien ook velduilen uit de kwelder zouden komen. Na 4 uren niets, zagen we plots 5 uilen. Mijn maatje achterin fotografeerde er 1 en ik had een andere in beeld. Net die werd gepakt door de jonge grote mantelmeeuw. De onervarenheid van deze jonge vogel maakte dat hij de uil weer los liet die geschrokken weg vloog. Een bizar moment waarvan ik 1 foto had! En de dag werd helemaal raar afgesloten met de vondst van een vers dode kwartelkoning! Geen alledaagse soort in ons land in januari! “

In antwoord op de vraag ‘wat zou je nog heel graag willen fotograferen’: “Een wolf. En dan niet vanuit een bekende hut of tam exemplaar, maar een echt wild dier. Het lijkt me super om dit ergens in Polen goed voor te bereiden en uiteindelijk een beeld te kunnen maken van deze geweldige soort.”

“Waardoor ik geïnspireerd raak? Dat zou ik zo niet een twee drie kunnen zeggen. Ik volg van alles wat er aan beelden gemaakt wordt en daar blijven altijd mooie details van hangen. Ik wil echter niemand na gaan doen dus uiteindelijk zijn mijn beelden vaak in de actie gemaakt of met een vooropgezet doel en plan.”

Voor Gulls of the World dat dit jaar verschijnt heb ik 6 jaar lang , 100-en uren beelden gemaakt van meeuwen. Door de enorme hoeveelheid beelden heb ik besloten om komend jaar mijn eigen Nederlandse Meeuwengids uit te gaan geven. Herkenning van meeuwen vinden mensen lastig en daarmee de soorten al snel saai. Toch zit er geweldig veel gedrag in en kun je ze spiegelen aan mensen. Hier is 1 van 30 palen bezet, maar wil nummer twee ook daar zitten. En waar normaal de in dit geval tweede winterkleed Pontische meeuw dominant is wordt deze nu gepakt door een adulte Zilvermeeuw.

Tip(s) van Ruurd Jelle van der Leij:

• Cliché als het is: ga eerst eens alles leren over datgene wat je wilt fotograferen. Het is vaak niet mogelijk om goede beelden te maken als je geen idee hebt waar een soort zit, wat deze eet, welk biotoop zijn voorkeur heeft, wat zijn geluid is. Als je die kennis allemaal wel hebt, begin je heel anders aan een project.
• Daarnaast zou ik wel wat meer creativiteit willen zien. Er is een jonge generatie die me keer op keer met originele beelden verrast, maar er is tegenwoordig ook veel huttenfotografie. Dit is wel mooi en ik snap het ook wel, maar het heeft naar mijn idee een nadeel. Na de vijftigste havik met duif heb je het wel gezien en merk je dat je er niet eens meer naar kijkt, de beelden zijn bijna altijd gelijk. Dat is schandalig natuurlijk, maar zo werkt het wel. In zo’n geval zou ik proberen veel meer met takken en achtergronden te gaan wisselen zodat je toch in staat bent uniek beeld te maken. De soort zelf (en dat is het lastigst) heb je immers al onder controle.

Fotografie: Ruurd Jelle van der Leij