Menu

Onderdeel van Pixfactory

Adelaarsvaren, mooi in voorjaar en herfst

Een van de grootste varens in het bos is de adelaarsvaren. Massaal kan hij de bosbodem bedekken. Van ontluikende knop in het voorjaar tot verschrompeld blad in het najaar, de adelaarsvaren heeft altijd iets te bieden voor de fotograaf die er oog voor heeft.
In de herfst verkleuren de bladen van adelaarsvaren naar geel en roodbruin. Fotograaf: Ron Poot

De adelaarsvaren is een kosmopoliet. In de bossen van alle werelddelen kun je hem tegenkomen. Ook in Nederland en België is het een algemene soort die je vooral aantreft in voedselarme bossen, bermen en houtwallen.

Een opvallend kenmerk van deze varensoort is dat de bladen los van elkaar staan, dus niet in bundels zoals bij de brede stekelvaren en veel andere varensoorten. Ondergronds zijn deze “losse” bladen wel degelijk verbonden, ze ontspringen uit een uitgebreid stelsel van wortelstokken. Ze kunnen een enorm oppervlak bedekken. Dat maakt de plant niet populair bij tuinliefhebbers die de varen kwijt willen uit hun gazon, de wortelstokken zijn haast niet uit te roeien.

De bladen van adelaarsvaren zijn goed te gebruiken in landschapsfoto’s. Fotograaf: Ron Poot

Zoals alle varens is de adelaarsvaren een sporenplant. Alleen kun je de sporen bij adelaarsvaren niet zo gemakkelijk vinden. Ze zitten verstopt onder een omgerolde bladrad en vallen daardoor nauwelijks op.

Het blad van de adelaarsvaren is een zogenaamd dubbel geveerd blad. Het blad is verdeeld in kleinere deelbladen en die zijn op hun beurt weer verdeeld in nog kleinere deelblaadjes. Zo ontstaat het typische varenblad met zijn mooi bladpatronen.

De varenbladen sterven elk najaar af. In de herfst verkleuren ze en in de winter blijven de bruine resten in het bos achter. Maar dan komt het voorjaar. De jonge bladen komen boven de grond, eerst als een kale stengel, maar dan ontrollen de deelblaadjes zich. Een fenomenaal gezicht om de bizarre vormen van deze ontluikende varenbladen te zien.

Synchroniteit. Een ontrollend varenblad met een rupsje dat haast dezelfde vorm heeft. Fotograaf: Ron Poot

Fototips

  • De grote varenbladen zijn beeldbepalend in het landschap. De fraai gevormde bladen kunnen daardoor mooi als voorgrond dienen in een landschapsfoto.
  • In het voorjaar ontluiken de jonge bladen. De stengels vertakken zich en aan het uiteinde van de takjes beginnen de de deelblaadjes zich te ontrollen. De jonge planten vertonen bizarre vormen die mooi te fotograferen zijn.
  • De volwassen bladen tonen mooie herhalingen die een prachtig patroon vormen. Heel leuk voor meer abstracte beelden.
  • Als de herfst nadert tonen de bladen mooie verkleuringen, dat begint al vroeg aan het eind van de zomer.
  • Fotografeer de herfstbladen eens met tegenlicht (tegen de lucht bijvoorbeeld) en belicht iets over. Dan krijg je een mooie tekening van het blad en zijn kleuren.
  • Zelfs het afgestorven blad van adelaarsvaren is mooi door de bruine omgekrulde dorre bladresten.
  • Fotografeer eens door het dode varenblad heen, bijvoorbeeld bij het fotograferen van een paddenstoel. Dan kom je de mooie vormen tegen als omlijsting van de onderwerp.
Het afgestorven blad van adelaarsvaren. Fotograaf: Ron Poot

Leefomgeving

Voedselarme bossen, houtwallen, kapvlakten, bermen

Vindtijd

April – oktober

Bescherming

Niet wettelijk beschermd

Kwetsbaarheid

Algemeen, niet kwetsbaar

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

De naam dankt de adelaarsvaren aan de tekening die je ziet als je een wortelstok doorsnijdt. Deze lijkt wel wat op een adelaar met gespreide vleugels.

De adelaarsvaren is een giftige plant, speciaal voor dieren. De hele plant is giftig, zowel levend als gedroogd. Het meest schadelijk zijn echter de jonge bladen en de wortelstok. Vooral jonge paarden zijn erg gevoelig voor de giftige stoffen in deze plant.

2 reacties

  1. Wat mooi om te zien hoe divers de beelden zijn van 1 (zeer fotogenieke) plant! Vooral de foto van een afgestorven blad. Ik krijg zin om naar het bos te gaan. Dankjewel!

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

2 reacties

  1. Wat mooi om te zien hoe divers de beelden zijn van 1 (zeer fotogenieke) plant! Vooral de foto van een afgestorven blad. Ik krijg zin om naar het bos te gaan. Dankjewel!

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: