Menu

Onderdeel van Pixfactory

Bekermossen

Bekermossen zijn korstmossen en makkelijk herkenbaar aan hun vorm. Bekertjes, niet om uit te drinken maar om de vruchtlichamen van het korstmos te dragen. Op dood hout, op de grond of zelfs op het dak van je schuur kun je deze kleine vormen vinden. Wie goed oplet, ziet dat er een diversiteit aan vormen en kleuren bestaat.
De bekers lopen over van dauwdruppels. Fotograaf: Ron Poot

De bekermossen behoren tot het geslacht Cladonia, een groep korstmossen die vooral bekend is van heiden en open zandgebieden. De blauwgrijze kleur is kenmerkend voor veel korstmossen. De verklaring is dat het plantenlichaam grotendeels uit witte schimmeldraden bestaat, alleen vlak onder de opperhuid ligt een dun laagje groene algen. Schimmel en alg werken nauw samen: de schimmel zorgt voor stevigheid en bescherming tegen uitdroging, de alg zorgt voor de aanmaak van voedingsstoffen voor de schimmel. Samen staan ze sterk, een fraai staaltje van symbiose, kenmerkend voor alle korstmossen.

Op de rand van de bekers kun je vaak kleine orgaantjes vinden, vruchtlichamen. Je kunt ze vergelijken met miniatuur paddenstoelen. Hier komen de sporen uit. De vruchtlichamen kunnen heel klein en onopvallend zijn, maar ook groot en fel gekleurd. De meest opvallende, rood bekermos, komt in een afzonderlijk artikel aan de beurt.

De voortplanting van bekermossen kan ook nog op een andere manier. De bekers zijn vaak dicht bezet met korrelige structuren. Deze kunnen loslaten en weer uitgroeien tot nieuwe planten, ongeslachtelijke voortplanting.

Dode boomstronk in een heideveld, royaal begroeid met bekermossen. Fotograaf: Ron Poot

Fototips

Door hun vorm zijn bekermossen leuke onderwerpen. Vooral voor de macrofotograaf, want het zijn maar kleine dingetjes. Toch is het ook de moeite waard de miniatuur landschapjes vast te leggen. Vaak staan bekermossen in gezelschap van andere korstmossen en bladmossen en al met al kan dat een kleur- en vormenrijk beeld opleveren.

Voor de miniatuur landschapjes kun je het beste diepte creëren in je foto door te werken met klein diafragma (grote scherptediepte) bijv f/11. f/16 of nog kleiner kan natuurlijk ook, maar dat gaat ten koste van je scherpte.

Voor individuele bekertjes kan je juist gaan voor een geisoleerd beeld met een vervagende omgeving/ achtergrond. Dan is juist een groot diafragma (f/2,8-f/5,6) beter. Alle aandacht gaat dan uit naar je onderwerp. Nu heeft een bekertje zelf ook diepte, dus met weinig scherptediepte krijg je nooit het hele bekertje van voor tot achter scherp. Let dus goed op waar je op focust voor een optimaal scherp ogend beeld. Maak een reeks waarbij je de scherpte steeds iets verzet en eventueel ook nog met verschillende diafragma. Dan kun je in het veld al vergelijken en zonodig verbeteren.

Korstmossen lenen zich goed voor fotograferen in het winterseizoen. Door de hoge luchtvochtigheid kleuren ze mooi op, in de zomer ogen ze vaak erg droog. Nadeel van dit seizoen is het vaak slechte licht. Gebruik een statief om bewegingsonscherpte te voorkomen. Bij macrofotografie ligt dit gevaar al snel op de loer.

 

Leefomgeving

Veel op dood hout. Ook op zandgrond en zelfs op daken.

Vindtijd

Het hele jaar door.

Bescherming

Niet beschermd.

Kwetsbaarheid

Niet kwetsbaar. Wel kan de omgeving soms kwetsbaar zijn (bijvoorbeeld stuifzanden).

Verspreidingskaart

Statistieken en verspreiding

Bruin bekermos

Fijn bekermos

En dan nog dit!

De bekervorm is geen toeval. Als er een regendruppel in valt, spat deze in het bekertje uiteen en neemt sporen en broedkorrels met zich mee. Zo draagt de vorm bij aan de voortplanting van het korstmos.

3 reacties

  1. Ik heb vanmiddag rood bekermos gefotografeerd, maar ik weet niet of het al heeft gebloeid of dat het nog gaat bloeien.

    Groeten Hélène Westerhof

    1. Rood bekermos bloeit niet. De rode delen op het bekermos zijn de vruchtlichamen waar sporen uitkomen, vergelijkbaar met paddenstoelen. Ze zijn het hele jaar te vinden. Groet, Ron

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

3 reacties

  1. Ik heb vanmiddag rood bekermos gefotografeerd, maar ik weet niet of het al heeft gebloeid of dat het nog gaat bloeien.

    Groeten Hélène Westerhof

    1. Rood bekermos bloeit niet. De rode delen op het bekermos zijn de vruchtlichamen waar sporen uitkomen, vergelijkbaar met paddenstoelen. Ze zijn het hele jaar te vinden. Groet, Ron

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: